برجام نفتی امضا می‌شود؟

اعضای اوپک برای یک تصمیم بزرگ آماده می‌شوند. آن‌ها در نشست الجزایر بر سر چارچوب طرح فریز نفتی به تفاهم رسیدند تا اعضا از آن به‌عنوان تفاهم تاریخی یاد کنند. این تفاهم امیدواری‌ها را برای توافق نهایی در نشست 30 نوامبر افزایش داد. در روزهای گذشته رایزنی‌ها در این زمینه به اوج خود رسید.

دبیر کل اوپک هفته گذشته به تهران آمد و با وزیر نفت ایران دیدار کرد. وزیر نفت الجزایر نیز در تهران به دیدار بیژن زنگنه آمد. روسای جمهور ایران و روسیه اما بلندپایه‌ترین مقاماتی بودند که بر سر آینده بازار نفت و گاز با یکدیگر مذاکره کردند. طبق اعلام یک رسانه روسی، حسن روحانی و ولادیمیر پوتین در این مذاکرات با یکدیگر بر سر آینده بازار انرژی تفاهم کرده‌اند.

در آستانه نشست اوپک بار دیگر عربستان نشانه‌هایی از عدم توافق را بروز داد اما رایزنی‌ها همچنان ادامه دارد.

خالدالفلیح وزیر نفت عربستان اعلام کرده است که عرضه و تقاضا در سال 2017 متعادل خواهد شد و نیازی به مداخله اوپک نیست. همچنین لازم است کشورهای عضو قبلاً اختلافات خود را برطرف کنند.

اینم اظهارنظر احتمال عدم شکل‌گیری توافق نهایی را پررنگ کرد و به همین دلیل بهای نفت در بازارهای جهانی کاهش یافت. امروز هر بشکه نفت برنت دریای شمال با 34 سنت کاهش به 47 دلار و 90 سنت رسید. برخی از کارشناسان بازار نفت پیش‌بینی کرده‌اند اگر این اجلاس به نتیجه برسد قیمت نفت به حدود 40 دلار بازخواهد گشت اما با دستیابی به نتیجه دلخواه که همان تعیین سهمیه جدید است قیمت نفت به بیش از 50 دلار نیز خواهد رسید.

 فردا اجلاس 171 وزارتی اوپک با حضور تمام اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت در وین برگزار می‌شود.

بر اساس اظهارات وزرای نفت کشورهای عضو  اوپک مهم‌ترین تصمیم این جلسه تعیین سهم تولید برای هریک از اعضا و درنهایت احتمالاً تعیین سقف جدید تولید اعضا برای مدت 6 ماه آینده است.

بیژن زنگنه پیش از ترک ایران در خصوص احتمال به نتیجه رسیدن این جلسه اوپک گفته بود من واقعاً فکر می‌کنم که اگر بخواهیم بر مبنای یک نگاه اقتصادی و کسب‌وکار به مسئله اوپک نگاه کنیم و کاهش تولید، خیلی زود می‌توانیم به نتیجه برسیم و آن تصمیمی که در الجزایر گرفته‌شده برای سقف تولید اوپک به میزان ۳۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه و حداکثر ۳۳ میلیون بشکه در روز برای موارد اضطراری این را زود محقق کنیم.

اما اگر اراده سیاسی بیاید و بخواهد در این کار دخالت کند،کار مشکل می‌شود و تصمیم‌گیری سخت خواهد شد . من امیدوارم بر اجلاس چهارشنبه ما همان روح اقتصادی حاکم باشد. نفت به‌عنوان ابزاری سیاسی به‌کاربرده نشود تا بتوانیم به نتیجه خوبی برسیم.

زنگنه ادامه داد: ما همیشه به‌عنوان بنیان‌گذار اوپک یک همکاری قوی داشتیم و همیشه سعی کردیم این سازمان نقش مؤثری داشته باشد. هیچ‌وقت نگفتیم اوپک را رها کنیم و نفت را به بازار و تحولات بازار بسپاریم و همیشه در جهت امنیت عرضه تلاش کردیم، الآن هم نهایت همراهی و انعطاف خودمان را با اوپک داشتیم.

وزرای نفت ایران و الجزایر در هفته گذشته دیداری با یکدیگر داشتند که در این دیدار وزیر نفت الجزایر پیشنهاد کاهش تولید یک‌میلیون 100 هزار بشکه‌ای را برای اعضای اوپک و کاهش 600 هزار بشکه‌ای نفت را برای غیر اوپکی‌ها مطرح کرد.

دربسته پیشنهادی الجزایر سهم تولید هر یک از اعضا مشخص‌شده است به‌طوریکه هر کشور می‌داند باید چه مقدار نفت تولید کند.

زنگنه پس از دیدار با وزیر نفت الجزایر اعلام کرد ایران به پیشنهاد الجزایر می‌اندیشد و نتیجه آن را در اجلاس اوپک بیان خواهد کرد.

مذاکره روحانی و پوتین

پوتین رئیس جمهور روسیه با حسن روحانی رئیس جمهور ایران طی یک مکالمه تلفنی که انجام دادند برای همکاری روی بازار جهانی نفت و گاز توافق کردند. این همکاری شامل گفت‌وگوها بین روسیه و کشورهای عضو اوپک نیز می‌شود.

کرملین اضافه کرد: هر دو رئیس جمهور به اهمیت اقداماتی که اوپک برای کاهش میزان تولید نفت انجام می‌دهد تأکید کردند و آن را به عنوان عامل کلیدی برای پایداری بازار جهانی نفت مطرح کردند.

نشست کارشناسان

یک عضو اوپک گفت: کارشناسان اوپک جلسه شب گذشته خود را بدون رسیدن به توافقی درباره جزئیات پایان دادند.

این نشست برای بررسی جزئیات کاهش درباره میزان تولید کشورهای عضو برگزار شد که قرار بود نتیجه آن در اجلاس رسمی اوپک که فردا برگزار می‌شود، ارائه شود.

روز گذشته نشست فنی اوپک در آستانه اجلاس رسمی برگزار شد و هدف آن تعیین سهم هر یک از اعضاء از میزان کاهشی بود که در نشست الجزیره به توافق رسیدند. در نشست الجزیره توافق شد که اعضای اوپک روزانه 800 هزار بشکه تولید خود را کاهش دهند اما قرار شد سهم هریک از اعضا از این کاهش مشخص شود و در اجلاس رسمی به تصویب برسد.

توافق لرزان

بلومبرگ در گزارشی به بررسی نشست اوپک پرداخت و نوشت: پس از موضع‌گیری مقامات عربستانی مبنی بر اینکه کاهش تولید حیاتی نیست، مقامات اوپک نتوانستند بر اختلافات در مورد توافق بر سر کاهش تولید و احیای قیمت‌ها فائق آیند.

در حالی که تنها یک روز تا نشست وزرای نفت کشورهای عضو در وین برای نهایی کردن جزئیات اولین طرح کاهش تولید در 8 سال گذشته زمان باقی است، به نظر می‌رسد که پایه‌های این توافق به‌نحو فزاینده‌ای لرزان شده است.

به‌گفته اعضای هیئت‌های نمایندگی کشورهای عضو اوپک که به‌دلیل حساسیت مذاکرات نخواستند نامشان فاش شود، روز دوشنبه پس از نشستی 10ساعته، ایران و عراق همچنان مخالفت‌هایی را مطرح کردند. نتیجه نشست دوشنبه این بود که مقامات اوپک توافق کردند همه چیز را به به نشست وزرای کشورهای عضو موکول کنند. بر اساس پیشنهاد مطرح شده، تولید نفت اوپک باید نسبت به سطح تولید ماه اکتبر 1.2 میلیون بشکه در روز کاهش یابد، اما هنوز مشخص نیست که این ایده اولیه، حمایت لازم را از جانب همه اعضا دریافت خواهد کرد یا نه.

بر اساس این گزارش، در این جلسه دیروز، کشورهای عضو تا آخرین بشکه نفت با یکدیگر می‌جنگیدند. به گفته حاضران در جلسه، ایران پیشنهاد کرده که تولید خود را در سطح 3.975 میلیون بشکه در روز، یعنی حدود 200 هزار بشکه بالاتر از سطح تولید فعلی‌اش فریز کند. عربستان در مقابل پیشنهاد کرده که ایران در سطح 3.707 میلیون بشکه در روز یعنی تقریباً سطح تولید فعلی فریز کند.

این گزارش حاکی است، الجزایر در تلاش برای شکستن بن‌بست به وجود آمده، پیشنهاد جایگزینی را مطرح کرده مبنی بر اینکه ایران در سطح 3.795 میلیون بشکه در روز تولید خود را فریز کند. هنوز مشخص نیست که آیا این پیشنهاد‌ها در جلسه فردای وزرای کشورهای عضو موردحمایت اعضا قرار خواهد گرفت یا نه.