در شصتونهمین گزارش از سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی»، گلچینی از تحولات اخیر در دولایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران ارائهشده و آخرین روندها و پیشبینیهای اقتصادی تهیهشده توسط بزرگترین نهادهای اقتصادی بینالمللی، در قالب دادههای تازه مورد واکاوی قرار گرفتهاند.
بعد از گذشت بیش از یک سال و نیم از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین، جهان و شاید بیش از هر کشوری، خود روسیه، همچنان درگیر آثار سوء اقتصادی این پدیده است؛ بهنحویکه خروج سرمایه از این کشور، به رقمهای بی-سابقهای افزایشیافته است. تحریمهای اعمالشده بر روسیه و همراهی بسیار از کشورهای غربی با این موج فشار، سبب شده تا پوتین بیش از گذشته به دنبال ارتباط با کشورهای دوست بوده و اخیراً باهدف ایجاد تغییر در مسیر حملونقل و حرکت کالا به سمت کشورهای جنوب، ازجمله کشورهای آفریقایی، طرح احداث و راهاندازی یک منطقه صنعتی را در نزدیکی کانال سوئز، بهعنوان یکی از پرترددترین قطبهای حملونقل جهان، در سر بپروراند.
ژاپن نیز، در عین همراهی بیشتر با تحریمهای جهان غرب علیه روسیه، اقدام به ارائه طرحی کرده که طی آن، جهان از یک ذخیره استراتژیک گاز طبیعی کمک میگیرد تا در مقابل وقوع بحرانهای انرژی، مشابه آنچه پس از قطع جریان گاز از روسیه رخ داد، تابآور باشد. در قزاقستان نیز، رشد 82 درصدی جریان سرمایهگذاری ناخالص از ایالاتمتحده و تعهد آمریکا به توسعه مسیر حملونقل بینالمللی ترانس خزر و سایر کریدورهای تجاری در چارچوب مشارکت برای زیرساختها و سرمایهگذاری جهانی، توجه فعالان اقتصادی را به خود جلب کرده است.
در سطح منطقه، عربستان با فعالیتهای توسعهای و پیشگامانه خود، در حال خلق تصویری نو از سعودیها در ذهن جهانیان است. آرامکو طی یک معامله کلیدی، 10 درصد از سهام یک شرکت پتروشیمی بزرگ در چین را خریداری کرده و تصمیماتی مبنی بر سرمایهگذاری در عمان، ترکیه و برزیل دارد. علاوه بر این، بر اساس رسم معهود عربستان که به واسطه درآمدهای سرشار نفتی اغلب کشورهای نیازمند را مورد حمایت مالی خود قرار میدهد، تونس نیز به واسطه معضلات اقتصادی مزمن شده و بحران سیاسی جاری، مشمول این لطف شده و عربستان اعلام کرده که قصد ارائه کمک 500 میلیون دلاری به این کشور را دارد. امارات نیز مانند عربستان، با پیش گرفتن یک استراتژی هوشمندانه، توانسته ضمن حفظ روابط نزدیک خود با شرکای غربی، همکاری اقتصادی بیشتری با روسیه داشته و تبدیل به مامنی برای سرمایهها و طلاهای فراری از این کشور شود. ترکیه نیز در دیدار اخیر اردوغان از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، عزم خود را برای همکاری بیشتر با این کشورها جزم کرده است.
در بخش پژوهشهای تازه، مروری بر چند گزارش تازه انتشار یافته توسط اتاق بازرگانی بینالمللی، یونیدو، مجمع جهانی اقتصاد و آنکتاد انجام شده که موضوعاتی از قبیل امنیت تجارت دریایی در جهان، توجه فزاینده کشورها به مقوله سیاستگذاری صنعتی، حمایت از گذار به انرژیهای پاک، الزامات موفقیت استراتژی صنعتی ماموریتگرا و روند رو به رشد بدهی عمومی جهانی را در بر دارد.
همچنین مطالعهای در قالب یک کتاب تازه توسط رابرت لایت هایزر، متخصص امور تجاری و نماینده تجاری ایالاتمتحده در زمان ریاست جمهوری ترامپ، انجام شده که طی آن ضمن ارزیابی انتقادی از سیاستهای تجاری آمریکا، به ارائه رویکردی تجاری نوینی پرداخته که کارگران آمریکایی را در اولویت قرار میدهد.
مرکز پژوهشهای اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را باهدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است و در این گزارشها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.
مرکز پژوهشهای اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را باهدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است و در این گزارشها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.
متن کامل شصت و هشتمین گزارش از سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا بخوانید.