رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران با ارائه گزارشی درباره میزان مصرف انرژی از سال 85 تاکنون و چالش‌های ایجاد شده در این حوزه، گفت: مصرف گاز در کشور از سال 85 تا امروز 230 درصد افزایش داشته است. همچنین تنها در یک سال شیوع کرونا مصرف گاز کشور 30 میلیارد مترمکعب افزایش یافته است که عمدتاً در حوزه خانگی بوده است. به علاوه در حوزه برق نیز طی این مدت شاهد 220 درصد افزایش مصرف بوده‌ایم.
آرش نجفی، در ششمین نشست هیات نمایندگان اتاق ایران، با اشاره به برنامه اصلاح الگوی مصرف که در این سال‌ها قرار بر اجرای آن بوده است، ادامه داد: متأسفانه دولت نهم برنامه‌های دولت قبل از خود را ادامه نداد و با حذف روش پلکانی اصلاح قیمت سوخت، آسیب زیادی به اقتصاد کشور زد.
50 درصد مصرف گاز و برق مربوط به بخش خانگی است
نجفی تشریح کرد: آمارها نشان می‌دهد 50 درصد مصرف گاز و برق کشور در حوزه خانگی صورت می‌گیرد و فقط 20 درصد در حوزه صنعت مصرف می‌شود. همچنین 30 درصد مصرف هم به حوزه نیروگاهی تعلق دارد.
او به اقدامات دولت سیزدهم در کنترل ناترازی مصرف گاز و برق و اصلاح الگوی مصرف اشاره کرده و ادامه داد: در حالی که در دنیا میزان مصرف انرژی با تولید ناخالص داخلی رابطه مستقیم دارد و مثلاً در هند و چین یک به پنج، در اتحادیه اروپا و انگلستان یک به چهار و در آمریکا یک به سه است، این روند در ایران معکوس بوده و 170 به یک است که عمق فاجعه را نشان می‌دهد.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران، بیان کرد: در ایران راندمان نیروگاه‌های بخار 32 درصد، گازی 29 درصد، ترکیبی 46 درصد، دیزلی 36 درصد، حرارتی 39 درصد و نیروگاه‌های اتمی هم 33 درصد است.
نجفی در مورد میزان نقش‌آفرینی نیروگاه‌های کشور در تأمین برق، گفت: دو هزار و 500 مگاوات برق از نیروگاه‌های با راندمان 25 درصد تأمین می‌شود. یعنی 25 درصد از گازی که در این نیروگاه‌ها مصرف می‌کنیم تبدیل به برق می‌شود و 75 درصد هدر می‌رود. همچنین حدود 19 هزار مگاوات با راندمان 35 درصد، 21 هزار مگاوات با راندمان 40 درصد، و 20 هزار مگاوات هم از طریق نیروگاه‌های تجدید پذیر و حرارتی‌های پراکنده تأمین می‌شود.
ایران، ضررده‌ترین کشور دنیا است
او ادامه داد: ایران در حالی که سه هزار و 336 تراوات برق مصرف می‌کند، تولید ناخالص داخلی برابر با 4 هزار و 400 دلار دارد. اما ترکیه با نصف این مصرف حدود 10 هزار و 600 دلار تولید ناخالص داخلی دارد. در واقع ایران ضررده‌ترین کشور دنیاست.
نجفی با اشاره به قیمت سه هزار تومانی بنزین در ایران، بیان کرد: قیمت بنزین در ترکیه 60 هزار تومان است. این مقایسه نشان می‌دهد یکی از دلایل ناترازی در ایران عدم تناسب قیمت‌گذاری روی سوخت‌های فسیلی و بنزین است.
او تصریح کرد: از سال 92 تا کنون 11 درصد رشد جمعیت داشته‌ایم در حالی که در حوزه برق 37 درصد رشد مصرف و 23 درصد رشد تولید و در حوزه گاز 52 درصد رشد مصرف و 44 درصد رشد تولید داشته‌ایم.
با مدیریت مبالغ یارانه در 5 سال، مصرف انرژی 35 درصد کاهش می‌یافت
او با یادآوری اشتباهات مدیریتی در این سال‌ها، بیان کرد: از سال 89 دولت، هر ماه 2.4 میلیارد دلار پول کارآمد این کشور را با این رویکرد که جامعه خودش اصلاح ساختار مصرف را انجام دهد، در جامعه توزیع کرده است. اگر همین پول را در پنج سال مدیریت می‌کردیم بیش از دو هزار شرکت اسکو در کشور فعال شده و بیش از یک میلیون اشتغال پایدار ایجاد می‌شد و 35 درصد مصرف انرژی کاهش پیدا می‌کرد. اگر این فرایند را 10 سال ادامه می‌دادیم امسال بیش از 60 درصد مصرف انرژی را کنترل کرده بودیم و در نهایت اشتغال پایدار، هوای مطلوب و رشد اقتصادی را شاهد بودیم.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران، افزود: متأسفانه به جای این‌ها و در نتیجه سیاست پوپولیستی، همچنان در حال از دست دادن پول نقد هستیم. اگر این اعداد درست مدیریت می‌شد، پولی که هزینه شده بود، به خزانه بازمی‌گشت. اما دولت‌های نهم و دهم به دروغ گفت از محل به‌روز سازی اعداد و ارقام پول به خزانه برمی‌گردد اما نه یک ریال بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور صورت گرفت و نه یک ریال از آن پولی که در سال‌های متمادی هزینه شد به خزانه بازگشته است.
نجفی ادامه داد: اگر فرایند پلکانی اصلاح قیمت سوخت فسیلی را ادامه می‌دادیم، تعادلی بین قیمت بنزین و قیمت ارز داشتیم. در حال حاضر روی تغییر قیمت سوخت در جامعه حساسیتی ایجاد شده است و کسی جرات نمی‌کند قیمت حامل‌های سوخت را اصلاح کرده و آن را متناسب با نرخ دلار تعیین کند.
او تصریح کرد: در سال 98 اتاق ایران به دولت دوازدهم پیشنهاد داده بود که برای اصلاح این شرایط، طرح خود را برای افزایش متعادل قیمت حامل‌ها ارائه کند، اما به این پیشنهادها توجه نشد و ما فرصت‌های اصلاحی را از دست دادیم.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران، گفت: یکی از پیشنهادهای کمیسیون انرژی اتاق ایران، جلوگیری از پرداخت یارانه مستقیم به مردم است. تزریق نقدینگی ماهانه، آفتی برای اقتصاد کشور است. همچنین طراحی کارت سبز پیشنهاد ماست که پول سوخت به صورت اعتبار در کارت افراد ذخیره شود. برآورد ما برای هر خانواده چهار نفره دو میلیون 500 هزار تومان است اما در ازای آن قیمت بنزین به حدود 10 هزار تومان برسد. در واقع خانوارها با این کارت سبز صورت‌حساب‌های مصرف انرژی خود را پرداخت خواهند کرد و نقدینگی وارد چرخه اقتصاد کشور نمی‌شود. برای کاهش مصرف گاز هم پیشنهاد کمیسیون انرژی اتاق ایران نصب بخاری‌های گرید A است که امیدواریم مورد توجه قرار گیرد.
او تأکید کرد: به شرط رعایت عقود امضا شده دولت با بخش خصوصی، اتاق ایران آمادگی دارد، ظرف 5 سال آمادگی حل ناترازی برق، گاز و بنزین را دارد.