رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی شیراز، گفت: سازمان حفظ نباتات کشور بر اساس نامه شماره 6969/730 مورخ 12/4/1402، ترخیص بذور وارداتی برخی صیفی‌جات و سبزی جات از گمرک را منوط به انجام نمونه‌برداری و ارسال آن به موسسه گیاه‌پزشکی کشور کرده که عمدتاً نتایج حاصله از این تست‌ها عاری بودن آنها از این ویروس عنوان می‌شود.
محمدصادق حمیدیان در هفتاد و سومین جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان فارس، افزود: این بخشنامه در حالی صادر شده که محموله‌های وارداتی گواهی بهداشت معتبر از کشور صادرکننده دارند که در آن عاری بودن محموله از این ویروس ذکر شده و این گواهی‌های بهداشت مطابق با شرایط قرنطینه‌ای واردات بذور صیفی‌جات و سبزی جات است.
حمیدیان اظهار کرد: انتظار بخش خصوصی کشور این است که اجرای این بخشنامه متوقف شود زیرا که اجرای آن با توجه به شرایط فعلی کشور و بخشنامه‌های بانک مرکزی، خسارات مالی زیادی برای واردکنندگان بذر خواهد داشت و باعث کاهش میزان تولید در کشور، کاهش کیفیت و بازارپسندی محصول خواهد شد.
دبیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان فارس اضافه کرد: همچنین واردات قانونی بذر با کیفیت مطابق با استانداردهای ملی کشور را محدود می‌کند و دسترسی کشاورزان و گلخانه داران را برای خرید بذر سالم و با کیفیت در فصل کشت با محدودیت مواجه می‌کند.
وی ادامه داد: این درحالی است که بخشنامه فوق نه‌تنها کمکی به کنترل ویروس نمی‌کند بلکه باعث افزایش هزینه‌های تولید و نوسانات قیمت محصولات صیفی‌جات و سبزی جات و محصولات فرآوری شده حاصل از آنها برای مصرف‌کنندگان، از دست دادن بازارهای صادراتی و درنهایت هدر رفت منابع طبیعی و ارزی کشور به دنبال خواهد داشت.
حمیدیان گفت: نظر واردکنندگان بذر این است که بذر قبل از اینکه حواله‌ای صورت گیرد و ارزی از کشور خارج شود و قبل از ورود به گمرکات کشور بررسی شود نه اینکه بعد از ورود بذر به گمرک و خروج ارز آن از کشور، تازه موسسه گیاه‌پزشکی کشور آن را تست کند.
وی تصریح کرد: در اینکه باید نمونه‌برداری صورت گیرد شبه ای وجود ندارد؛ اما سازمان گیاه‌پزشکی صرفاً اظهارنظر در خصوص نمونه‌ای که انتخاب کرده می‌تواند انجام دهد و این درحالی است که این موضوع حساس‌تر از دارو و مسائل پزشکی نیست در این موارد GMP واحد تولیدکننده باید به تأیید وزارت بهداشت رسیده باشد نه اینکه صرفاً یک آزمایشگاه آن هم در تهران و با هزینه 60 برابری این کار را انجام دهد مورد اعتراض است.
رئیس اتاق شیراز افزود: انتظار داریم در این خصوص تفویض اختیار به استان‌ها جهت انجام نمونه‌برداری از بذور وارداتی صیفی‌جات و سبزی جات انجام شود زیرا این تفویض اختیار پیامد مثبتی ازجمله حذف انحصار را در سازمان گیاه‌پزشکی کشور به دنبال خواهد داشت.
حمیدیان اظهار کرد: همچنین آزمایشگاه‌های مستقر در استان فارس که به تأیید جهاد کشاورزی و سازمان ملی استاندارد می‌رسند اجازه این کار را داشته باشند و از انحصار خارج شود. آزمایش مراجع بین‌المللی و آزمایشگاه‌های آکریلته بین‌المللی موردپذیرش ایران قرار گیرد.
وی تصریح کرد: در حال حاضر با توجه به دستورالعمل جدید از سمت موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور و انجام تست و دریافت تأییدیه از این مرجع واردکنندگان را با مشکل و بروکراسی بیشتری مواجهه کرده است و ادامه این روند باعث افزایش تمایل به قاچاق بذور شده و بهداشت مرسوله‌ها و بذور وارداتی را با مشکل روبرو می‌سازد.
حمیدیان ادامه داد: پیشنهاد مشخص ما این است که ضمن شفاف‌سازی سازوکار این فرآیند و جلوگیری از ایجاد انحصار از سمت موسسه گیاه‌پزشکی کشور، موسسه گیاه‌پزشکی کشور صرفاً متولی کنترل آزمایشات باشد و اجازه کار به سایر کلینیک‌ها و آزمایشگاه‌های مرجع را بدهد چراکه باعث تسهیل روند اجرایی و کاهش هزینه‌های انجام آزمایش و نمونه‌برداری می‌شود.
وی با اشاره به اینکه تاکنون هیچ‌گونه پاسخ شفاف و کاملی در مورد نحوه محاسبه هزینه‌ها و جزییات انجام آزمایش به واردکنندگان بذر تاکنون ارائه نداده است عنوان کرد: همچنین باید در زمان ورود علاوه بر گواهی بهداشت، واردکنندگان ملزم به ارائه نسخه آزمایشگاه مورد تائید سازمان حفظ نباتات کشور مبدأ باشند و درصورتی‌که آزمایش‌ها در ایران انجام شود باید دستورالعمل به همراه لیست دقیق عناوین هزینه‌ها کاملاً مشخص و اعلام شود.
مصوبات هفتاد و سومین نشست شورای گفت‌وگوی استان فارس
- مکاتبه با اداره استاندارد در خصوص تدوین استاندارد بذور وارداتی در حوزه سبزی جات و سیفی جات و دستورالعمل اجرایی شفاف در خصوص میزان نمونه‌برداری از محموله‌های وارداتی، تعداد نمونه‌های آزمایش شده و هزینه‌های آزمایش
- تفویض اختیار به استان‌ها جهت انجام نمونه‌برداری از بذور وارداتی و حذف انحصار آن در سازمان گیاه‌پزشکی کشور
- با مساعدت منطقه ویژه اقتصادی شیراز، احداث ساختمان ایستگاه قرنطینه نباتی جنوب کشور با تخصیص زمین اداری در منطقه ویژه اقتصادی صورت پذیرد.
- منطقه ویژه اقتصادی شیراز به‌صورت موقت مکانی را جهت ارائه خدمات مربوط به قرنطینه گیاهی به بازرگانان در این منطقه قرار دهد.