جمعیت شناسان براساس داده‌های جمعیت که قرار است در ۱۷ ژانویه منتشر شود تخمین زده‌اند که تعداد تولدهای جدید در سال ۲۰۲۳ به کمتر از ۹٫۵۶ میلیون نفر سال ۲۰۲۲ کاهش‌یافته است زیرا به معضلات قدیمی اجتماعی مانند نابرابری جنسیتی و هزینه‌های بالای مراقبت از کودکان عمدتاً رسیدگی نشده است. نرخ زادوولد چین از سال ۲۰۱۶ رو به کاهش بوده است. علاوه بر کاهش تمایل برای بچه‌دار شدن، بیکاری جوانان به بالاترین حد خود رسیده است، دستمزد بسیاری از کارمندان دولت و کارگران یقه‌سفید کاهش‌یافته است و بحران در بخش املاک، جایی که بیش از دوسوم ثروت خانوارها در آن ذخیره می‌شود، تشدید شده است.
این داده‌ها به نگرانی‌هایی مبنی بر دورنمای رشد ضعیف دومین اقتصاد بزرگ جهان به دلیل کاهش جمعیت کارگران و مصرف‌کنندگان می‌افزاید، درحالی‌که هزینه‌های مراقبت از سالمندان و مزایای بازنشستگی فشار بیشتری را بر دولت‌های محلی بدهکار وارد می‌کند. ژیوجیان پنگ، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات سیاست در دانشگاه ویکتوریای ملبورن باور دارد که بهبود اقتصادی کندتر از حد انتظار است و عدم اطمینان نسبت به آینده در چین نقش بزرگ‌تری در باروری نسبت به هر اثر مثبت ناشی از برداشتن محدودیت‌های کرونا ایفا می‌کند.
جمعیت شناسان انتظار دارند که نرخ مرگ‌ومیرها به‌شدت افزایش‌یافته باشد، زیرا ویروس کرونا در اوایل سال گذشته جمعیت ۱٫۴۱ میلیاردی چین را پس‌ازاینکه پکن به‌طور غیرمنتظره محدودیت‌ها را در دسامبر ۲۰۲۲ برداشته بود، تحت تأثیر خود قرارداد.
چین درمجموع ۱۲۱ هزار ۸۸۹ مرگ ناشی از کرونا را به سازمان بهداشت جهانی گزارش کرده است که بیشتر آن‌ها پس از برچیده شدن محدودیت‌ها رخ‌داده است. این نهاد سازمان ملل از پکن به دلیل گزارش نادرست مرگ‌ها انتقاد کرده بود،اتهامی که مقامات چینی بارها آن را رد کردند. کوره سوزی‌ها و فشار بر پزشکان برای طبقه‌بندی و ثبت مرگ‌ها به دلایل غیر مرتبط با کرونا، شک و تردید نسبت به شفافیت داده‌های چین را افزایش داده بود. در اقدامی نادر در ژوئیه گذشته، استان ژجیانگ چین که ۵ درصد جمعیت این کشور را در خود جای‌داده است، افزایش ۷۰ درصدی سوزاندن مردگان را در ژانویه تا مارس سال گذشته گزارش کرد. داده‌های مرتبط با این موضوع از آن تاریخ به بعد حذف‌شده‌اند.
براساس مطالعه‌ای که توسط مرکز سرطان فرد هاچینسون مستقر در سیاتل انجام شد، بین دسامبر ۲۰۲۲ تا ژانویه ۲۰۲۳، بالغ‌بر ۱٫۸۷ میلیون مرگ بیش ازآنچه به‌طورمعمول از همه علل مرگ انتظار می‌رود، در میان چینی‌های مسن‌تر از ۳۰ سال رخ‌داده است. ژو یون، جمعیت شناس دانشگاه میشیگان گفت که داده‌های هفته آینده ممکن است کاهش جمعیت را کمتر گزارش کند تا بزرگی تأثیر کرونا و خوش‌بینی پروژه را پنهان کند. به گفته او گزارش داده‌های جمعیتی در چین به همان اندازه که یک رویداد جمعیتی است، یک مسئله سیاسی هم هست.
کاهش جمعیت در حالی رخ می‌دهد که چین با چالش جمعیتی که به‌سرعت در حال پیر شدن است دست‌وپنجه نرم می‌کند. انتظار می‌رود جمعیت افراد بالای ۶۰ سال از حدود ۲۸۰ میلیون نفر در حال حاضر به بیش از ۴۰۰ میلیون تا سال ۲۰۳۵ افزایش یابد، یعنی بیشتر از جمعیت آمریکا.
فرهنگ فرزند آوری
علاوه بر درآمد پایین و عدم اطمینان شغلی بالا، جمعیت شناسان تبعیض جنسیتی و توقعاتی را که زنان نقش مراقب در خانواده را بر عهده می‌گیرند، به‌عنوان عواملی می‌دانند که از بچه‌دار شدن جلوگیری می‌کند. دولت‌های محلی اقدامات مختلفی را برای تشویق زایمان ازجمله کسر مالیات، مرخصی زایمان طولانی‌تر و یارانه مسکن اعلام کرده‌اند.
یکی از مجموعه داده‌هایی که به کاهش نرخ زادوولد در سال ۲۰۲۳ اشاره می‌کند، کاهش نرخ ازدواج در سال ۲۰۲۲ است که به پایین‌ترین حد خود از سال ۱۹۷۹ رسیده است. به گفته جمعیت شناسان، رسانه‌های دولتی چین گزارش داده‌اند که انتظار می‌رود ازدواج‌ها در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال گذشته افزایش‌یافته باشد، اما به گفته جمعیت شناسان، این برای کاهش نگرانی‌های طولانی‌مدت در مورد کاهش و پیری جمعیت چین کافی نیست.
رسانه‌های دولتی چین گزارش داده‌اند که نرخ باروری در چین از ۱٫۳ در سال ۲۰۲۰ به پایین‌ترین رقم یعنی ۱٫۰۹ در سال ۲۰۲۲ کاهش‌یافته است. این کشور در کنار سایر اقتصادهای شرق آسیا در میان پایین‌ترین اقتصادهای جهان است. فوکسیان یی، جمعیت شناس در دانشگاه ویسکانسین-مدیسون، انتظار دارد تولدهای جدید تقریباً 8 میلیون نفر باشد که به گفته او کمترین میزان تولد از اواسط قرن هجدهم به بعد است، زمانی که کل جمعیت چین زیر ۲۰۰ میلیون نفر بود.
یی می‌گوید این اثر مداوم سیاست تک‌فرزندی است که چین از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۵ اجرا کرد زیرا نسل‌های کوچک‌تر تمایل به داشتن نوزادان کمتری دارند. وی عوامل اقتصادی را نیز مقصر دانست. پنگ از دانشگاه ویکتوریا کمتر از ۹ میلیون تولد را تخمین می‌زند، اما می‌گوید کاهش به زیر ۸ میلیون "سناریویی قابل‌قبول" است.