نروژ اکنون ۳۰ درصد از گاز اتحادیه اروپا را تأمین می‌کند. گازپروم قبل از جنگ، حدود ۳۵ درصد از کل گاز اروپا را تأمین می‌کرد. و بیش از ۱۰۹ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی نروژ در سال میلادی گذشته به اروپا صادر شد که برای تأمین نیروی مورد نیاز آلمان تا سال ۲۰۲۶ کافی است و تقریباً دو سوم از گازی است که توسط شرکت اکوئینور بازاریابی و فروخته می‌شود.
تا زمانی که اروپا به‌شدت به سوخت‌های فسیلی وابسته است، هیدروکربن‌های نروژ برای روشن نگه‌داشتن چراغ‌ها در اروپا، ضروری خواهد بود.
ایرن رومل هوف، مدیر بخش میان دستی، بازاریابی و پالایش اکوئینور در این باره گفت: نگاه به اکوئینور با کاهش جریان گاز از روسیه، تغییر چشمگیری پیدا کرد. مقطعی بود که اروپا، قدر ما را نمی‌دانست اما اکنون این‌طور نیست.
سلطه بی‌سروصدای غول گازی نروژی بر بازار اروپا
شهرت جدید این شرکت، همچنین سوالاتی را در خصوص این که آیا رهبران اروپایی بار دیگر کشورهای خود را با اتکا به یک تأمین‌کننده، در معرض خطر قرار می‌دهند، ایجاد کرده است. اگرچه نروژ به‌عنوان یک شریک تجاری ثابت با سابقه طولانی تحویل انرژی به اروپا دیده می‌شود، اختلالات طولانی مدت و مدیریت چالش‌های تعمیر و نگهداری که هر دو بر قیمت انرژی تأثیر می‌گذارند، اثرات موجی در سراسر این قاره داشته است.
تینا مارگرت سالت ودت، تحلیلگر ارشد فاینانس پایدار در بانک نوردی در مصاحبه‌ای گفت: بخشی از اقبال خوب این شرکت به تغییر گسترده‌تر رابطه اروپا با سوخت‌های فسیلی مربوط می‌شود. پنج سال پیش، گفت‌وگوهای زیادی در خصوص گذار به انرژی سبز و اینکه چگونه غروب صنعت نفت و گاز را می‌بینیم، وجود داشت. سپس پاندمی کووید شیوع کرد و پس از آن، جنگ در اوکراین و اکنون دیگر چنین چیزی را نمی‌بینیم. تمرکز بر امنیت انرژی، معطوف شده است.
این تصور که گاز به این زودی از میان نخواهد رفت، دیدگاهی که به‌شدت مورد تائید صنعت گاز است، نروژ را به مرکز گفت‌وگو پیرامون تأمین منابع انرژی اروپا سوق داده است. رابرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان که همچنین مسئول سیاست آب و هوای این کشور است، در اوایل ژانویه ۲۰۲۳ به اسلو سفر کرد. اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، ۲ ماه بعد به میدان گاز طبیعی ترول نروژ سفر کرد که ۱۰ درصد از ذخایر این قاره را فراهم می‌کند.
کادری سیمسون، مسئول انرژی اتحادیه اروپا هم طی دو سال گذشته، دو بار از نروژ دیدار کرده است. سیمسون در رویدادی در پایتخت نروژ در مارس، در سالنی مملو از نخبگان نفت و گاز این کشور گفت: اتحادیه اروپا همچنان روی نروژ به‌عنوان شریکی برای منابع متعارف حساب می‌کند و از کمک این کشور در طول بحران انرژی قدردانی کرد.
غول گازی نروژی جای رقیب روسی را در بازار اروپا گرفت
از آنجایی که قیمت گاز نروژ از روسیه بالاتر است، پس از کاهش صادرات روسیه به اروپا، برخی از سود بردن نروژ به ضرر اروپا عصبانی بودند اما با پذیرش شرایط جدید بازار توسط دولت‌ها و فروشندگان، انتقادها کاهش یافت. این عضو غیر اتحادیه اروپا هرگز از اهمیتی که برای گاز قائل بوده، شرمگین نبوده است. نروژ مدت‌هاست حامی این بوده که گاز باید نقش اصلی را در گذار سبز بلوک داشته باشد و اکنون همتایان مشتاق‌تری پیدا کرده است.
اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، در اواخر آوریل، از نروژ برای اینکه کشورش را قادر ساخت ظرف مدت چند ماه از گاز روسیه بی‌نیاز شود، تشکر کرد و از نروژ به عنوان شریک عالی برای تأمین انرژی آلمان و اروپا تمجید کرد.
نقش جدید نروژ به‌عنوان تأمین‌کننده گاز به اروپا، بسیار سودآور بوده است. صادرات گاز به رکورد ۱.۴ تریلیون کرون (۱۳۰ میلیارد دلار) در سال ۲۰۲۲ رسید اما این موضوع، آینده سبز نروژ را هم زیر سؤال برده است. در حالی که این کشور در ابتکاراتی مانند ترویج استفاده از وسایل نقلیه برقی، به یک پیشرو تبدیل شده، افزایش اخیر تقاضا برای گاز بر هدایت منابع مالی و استعدادها به بخش نفت و گاز تأثیر داشته است. سازمان‌هایی مانند صلح سبز ابراز نگرانی کرده‌اند که اتکای اروپا به گاز نروژ می‌تواند به ضرر گذار گسترده‌تر سبز تمام شود.
برای معامله‌گران، اتکا به اکوئینور، مجموعه متفاوتی از مشکلات را به همراه دارد. اهمیت فزاینده اکوئینور در اروپا، تابستان گذشته که این شرکت اعلام کرد تعمیرات را در بعضی از بزرگ‌ترین تأسیسات گاز خود، تمدید کرد، به‌شدت مورد توجه قرار گرفت. ظرف مدت چند دقیقه، قیمت گاز تقریباً ۲۰ درصد افزایش یافت.
این واکنش از آن جهت شدید بود که بیشتر معامله‌گران، انتظار داشتند قیمت‌ها نزول کنند. تقاضای راکد و این حقیقت که ذخایر گاز اروپا، تا پایان تابستان کاملاً پر خواهد بود، باعث شده بود تصور کنند اروپا سرانجام به بدترین بحران انرژی خود غالب شده است. هوای داغ غیرمعمول در اروپا که معمولاً استفاده از انرژی را افزایش می‌دهد، این نگرانی را تشدید کرد.
این اختلال برنامه‌ریزی نشده، صادرات نروژ را به مدت چند هفته کاهش داد و باعث شد میزهای معاملاتی در سراسر اروپا، اثر تعمیرات اکوئینور را در مدل‌های خود، جدی‌تر بسنجند. با تأثیرپذیری بیشتر معاملات گاز از وضعیت اکوئینور، معامله‌گران به پیام‌های روزانه شرکت نروژی گاسکو درباره تغییرات برنامه‌های تعمیرات در سراسر نروژ، توجه بیشتری پیدا کردند.
معامله‌گران پیش از آن برای اختلالات غیرمنتظره، گوش به زنگ بودند. تا پایان سال ۲۰۲۱، گازپروم یک تأمین‌کننده قابل اطمینان بود. به همین دلیل، قیمت گاز در بیش از یک دهه گذشته، ثابت مانده بود. هنگامی که اختلالات به یک باره متداول‌تر شد، قیمت‌ها به شدت افزایش یافت و باعث بحران انرژی شد.
آنچه که هیچ‌کس تا آن زمان نمی‌دانست، این بود که کاهش جریان گاز روسیه، بخشی از برنامه پوتین پیش از آغاز عملیات نظامی در اوکراین بود. در حدود نوامبر، معامله‌گران در نظر گرفتن احتمال از دست رفتن عرضه روسیه را در مدل‌های قیمت‌گذاری خود، آغاز کردند.
اروپا اکنون وضعیت بهتری نسبت به یک سال قبل، پیدا کرده اما شرایط همچنان متغیر مانده است. هر گونه تهدید متوجه تأمین سوخت، می‌تواند بازارها را آشفته کند و پیامدهای شامل نوسان مستمر قیمت در بازار گاز، تشویق شرکت‌های صنعتی به کاهش مصرف سوخت و افزایش قبض انرژی مصرف‌کنندگان را به دنبال داشته باشد.
بر اساس گزارش بلومبرگ، همزمان، عرضه گاز طبیعی از سوی نروژ، ممکن است امسال به رکورد بالایی صعود کند. شرکت اکوئینور در تلاش برای افزایش ظرفیت خود و کاهش موانع ناشی از یکپارچه‌سازی کار تعمیرات است. شعار دولت نروژ این است که نروژ در دهه‌های آینده، یک تأمین‌کننده انرژی باثبات و بلندمدت خواهد بود.