رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک با اشاره به اینکه این روزها ناترازی انرژی از چالش‌های اصلی کشور است گفت: در حال حاضر تاوان هرروز تعطیلی ناشی از ناترازی انرژی ۵ هزار میلیارد تومان است.
ناصر بیکی در مراسم تجلیل از صادرکنندگان نمونه استان مرکزی، افزود: با این مشکلی که بر کشور سایه افکنده سؤال اینجاست که چرا باید صادرات برق به عراق همچنان ادامه داشته باشد درحالی‌که پول حاصل از این صادرات با گرفتاری فراوان در قالب کالاهای بی‌کیفیت به کشور بازمی‌گردد و به علت تحریم‌ها، تهاتر این کالاهای نامرغوب، جایگزین دریافت‌های نقدی شده است و تاوان آن را باید بخش خصوصی بدهد.
او ادامه داد: در صادرات نفت نیز همین مشکل وجود دارد و برگشت ارز حاصل از فروش نفت با هزینه‌های بسیار گزاف مقدور نیست و آنگاه ما در بخش خصوصی با مشکلات لاینحل در برگشت ارز حاصل از صادرات روبرو هستیم و به چنین دلایلی صادراتمان متوقف می‌شود.
بیکی تصریح کرد: شعار توسعه پایدار با این تصمیمات و تحریم‌ها ممکن نیست و تحریم‌های داخلی بیش از تحریم‌های خارجی دست و پاگیر بخش خصوصی است.
رئیس اتاق اراک با بیان اینکه کل ارزش مبادلات تجاری منطقه‌ای ما در ۴ ماهه ۱۴۰۳ با ۱۴ کشور منطقه ارزشی حدود ۲۰ میلیارد دلار داشته است، اظهار کرد: از این میزان ۱۰.۶ میلیارد دلار به صادرات و ۹.۲ میلیارد دلار به واردات اختصاص داشته است.
او افزود: در ۴ ماه سال جاری صادرات کشور ایران به عربستان سعودی فقط ۳۵ هزار دلار بوده است که با توجه به بهبود نسبی روابط سیاسی با این کشور، این مبلغ خجالت‌آور است.
بیکی با اشاره به اینکه هم‌اکنون سهم ما از بازار گسترده روسیه و قزاقستان از افغانستان کمتر است، تصریح کرد: آیا زمان آن نرسیده که دل‌بستگی خود را از شرق برداریم و با همه دنیا مراوده اقتصادی داشته، استراتژی اقتصاد بین‌الملل خود را بازنگری کنیم؟
او جذب سرمایه را تنها راهکار موجود برای حرکت به‌سوی رشد اقتصادی دانست و گفت: در همین حال؛ با شرایطی که ایجاد شده نمی‌توان به عملیاتی شدن این راهکار امیدوار بود.
بیکی ادامه داد: در وضعیت دشوار کنونی ۳۵۰ واحد تولیدی استان مرکزی مبادرت به صادرات محصولات تولیدی خود کرده‌اند که معادل ۱۰ درصد واحدهای تابعه اتاق بازرگانی هستند و تولیدات صادرات محور دارند و این بسیار قابل‌تحسین است.
او گفت: ۸۰ درصد از واحدهای صادرکننده استان مرکزی ۶۰ درصد ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازگرداندند و همین امر، استان مرکزی را در رتبه دوم کشور قرار داد که نشان از اراده فعالان صنعتی استان به یاری اقتصاد کشور دارد.
رئیس اتاق اراک ابراز امیدواری کرد: شروع کار دولت چهاردهم فتح بابی در راستای بهبود شرایط تولید و اقتصاد کشور باشد و رئیس‌جمهور منتخب و اعضای قوی در کابینه با بهره‌گیری از تجربیات ۱۳ دولت قبلی، مسیرهای تولید، صادرات و توسعه اقتصاد کشور را فراهم آورند.
تولیدکننده جهادگر است
رئیس سازمان صمت استان مرکزی نیز در این مراسم، با تأکید بر اینکه امروز، تولید جهاد است و تولیدکننده جهادگر، گفت: اینکه در حال حاضر واحدهای تولیدی باوجود همه موانع، فعالیت می‌کنند قابل‌تقدیر است.
علی جودکی افزود: استان مرکزی را از قطب‌های صنعت و تجارت کشور است. آمارهای گمرک نشان می‌دهد که استان موفق شده رتبه پنجم صادرات را در کشور به دست آورد.
جودکی از هدف‌گذاری 1.2 میلیارد دلار صادرات استان برای سال جاری سخن گفت و اضافه کرد: در این رابطه از نمایندگان مردم در خانه ملت انتظار می‌رود برای هموارسازی راه صادرات و رفع تعهدات ارزی چاره‌اندیشی کنند.
در ادامه، رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق اراک نیز گفت: با همه محدودیت‌ها، تولیدکنندگان استان موفق شدند رقم‌های خوب صادراتی در کارنامه استان ثبت کنند.
محمدرضا جعفری افزود: تأثیرگذاری صادرات بر تثبیت اقتصاد و پشتوانه پول ملی بر هیچ‌کس پوشیده نیست.
او افزود: در این شرایط که همه واقف به اهمیت تولید و صادرات هستند، ناترازی انرژی، این حوزه را دچار چالش‌های فراوانی کرده است، این در حالی است که موفقیت در صادرات مرهون قیمت رقابتی و کیفیت استاندارد کالاست اما ناترازی انرژی به میزان مشهودی قیمت تمام‌شده تولید را افزایش می‌دهد که ماحصل آن، از دست دادن توان رقابتی است. ضمن اینکه عدم سرمایه‌گذاری در صنعت متصل به صادرات هم از دیگر موانع توسعه صادرات است.
او حمایت از سرمایه‌گذاری ثابت را راهگشای پرهیز از خام فروشی (که عایدات ارزی قابل‌توجهی برای کشور ندارد) دانست و گفت باید حرکت صادراتی در مسیر مزیت‌های موجود در کشور باشد و واحدهای فعال در این زمینه باید مورد پشتیبانی قرار گیرند.
جعفری تصریح کرد: حمل‌ونقل کشور هم رو به استهلاک و فرسودگی گذاشته و بیم آن وجود دارد که به سرنوشت ناترازی انرژی دچار شود.
او ادامه داد: از دیگر مشکلات فعلی این است که بانک‌ها همکاری کافی با تولیدکنندگان ندارند و حتی بانک‌های تخصصی همچون بانک توسعه صادرات از حمایت بخش خصوصی سرباز می‌زنند.
به صادرکنندگان افتخار می‌کنیم
سپس نماینده اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی گفت: ۲۴ صادرکننده برتر افتخار استان هستند.
نادرقلی ابراهیمی با اشاره به اهمیت صادرات، تصریح کرد: سفارتخانه‌ها و رایزنان اقتصادی باید قطب، سنگر و راهگشای صادرات باشند اما عملکرد فعلی آنان چندان مطلوب ارزیابی نمی‌شود.
او سهم یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاری استان مرکزی از صادرات ۴۷ میلیارد دلاری را رضایت‌بخش عنوان کرد و افزود: این میزان قابل‌افزایش است و به همین منظور ضرورت دارد زنجیره ارزش در خوشه‌های مختلف تعریف شود.
نماینده مجلس ادامه داد: اکنون به دلیل بالا بودن شدت تحریم‌ها باید از روش‌های معمول عبور کرده و به اتخاذ تدابیری همت گماریم که بازارهای صادراتی مطمئن، پایدار و با ارزآوری بالا حاصل شود و این همان اقتصاد دیجیتال و بازاریابی مدرن است.
او تصریح کرد: بهره‌مندی بهینه از بازارهای هدف و برون‌رفت از مشکلات با یاری و مشارکت تولیدکنندگان، صادرکنندگان و تعیین زنجیره ارزش میسر می‌شود.
ابراهیمی جذب سرمایه‌گذار برای بهبود روند مبادلات تجاری را ضروری دانست و گفت: اخذ مجوزهای لازم دراین‌ارتباط باید تسهیل شود.
او ایجاد شرکت حمل‌ونقل هوایی و تأمین زیرساخت‌های آن را از راه‌های بهبود صادرات برشمرد.
مدیرکل دفتر غرب آسیا سازمان توسعه تجارت ایران هم در این مراسم با تعریف وظایف این سازمان گفت: این مجموعه تنها متولی مبادلات و تجارت خارجی کشور است.
ربیهاوی اظهار کرد: دفتر غرب آسیای این سازمان ۱۳ کشور منطقه را در دستور کار خود دارد که عمان، قطر، کویت، بحرین، امارات، یمن، عربستان، سوریه، لبنان، عراق و ترکیه را در برمی‌گیرد و حدود ۵۰ درصد از حجم تجارت کشور مربوط به این دفتر است.
ربیهاوی اظهار کرد: پیگیری تجارت آزاد با اوراسیا، عضویت در بریکس، تجارت آزاد با سوریه، تجارت ترجیحی با عمان، تجارت با ترکیه که در حال حاضر جزو ۱۰ کشور هدف استان مرکزی است و موارد دیگر ازجمله اقدامات این سازمان در جهت تسهیل صادرات و تجارت به‌حساب می‌آید.
او گفت: حدود ۳ هزار میلیارد دلار حجم تجارت دفتر غرب آسیا با ۷ کشور اولویت‌دار ازجمله امارات متحده عربی، عراق و ترکیه است.
مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت نیمی از مشکلات فعلی که گریبان گیر تولید، صادرات و اقتصاد کشور شده است را ناشی از تحریم‌های خارجی عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: این دفتر تمام تلاش خود را بکار گرفته که باوجود همه مصائب و موانع، زمینه‌های مذاکرات تجاری خارجی با نتیجه برد-برد را به ثمر برساند.
او رتبه پنجم استان مرکزی در صادرات و رتبه دوم در برگشت ارز حاصل از صادرات را قابل‌تقدیر دانست و افزود: آمار سه‌ماهه سال جاری صادرات استان ۳۱۸ میلیون دلار را نشان می‌دهد که رشد ۴۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد و امید است همین روال تا پایان سال طی شود.
ربیهاوی گفت: سازمان توسعه تجارت ایران از رهنمودها و پیشنهادهای تولیدکنندگان و صادرکنندگان استقبال می‌کند و در بهای این مجموعه به روی فعالان اقتصادی باز است.
او ابراز امیدواری کرد: با روی کار آمدن دولت چهاردهم شاهد تراز مثبت تجاری و صادرات غیرنفتی و جهش صادراتی و اقتصادی استان باشیم.
در ادامه مراسم استاندار مرکزی هم گفت: موقعیت استان به لحاظ فضای کسب‌وکار بسیار قابل‌توجه است و باید زمینه‌های پیشرفت در این حوزه مهیا شود.
فرزاد مخلص‌الائمه افزود: در برگزاری و بازدهی جلسات شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی هم خوشبختانه با ارتقای رتبه، اکنون در سکوی سوم کشور قرار داریم که حاصل تعامل دولت و بخش خصوصی است.
او تصریح کرد: این استان در حوزه تجارت خارجی هم در پله دهم کشور جای گرفته و در بخش صادرات غیرنفتی هم جایگاه رضایت‌بخشی دارد.
استاندار خاطرنشان ساخت: یک میلیارد و ۹۹۶ میلیون دلار ارزش کالاهای وارداتی به استان است که عمدتاً مواد اولیه و تجهیزات و ماشین‌آلات هستند.
او با اشاره به رتبه‌های دیگر استان در بخش‌های مختلف ابراز داشت: مشکلاتی ازجمله ناترازی برق، حوزه تولید را دستخوش مشکلاتی کرده که به نظر می‌رسد برای حل آن نیازمند همکاری صنعتگران و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر هستیم.
در پایان مراسم از صادرکنندگان نمونه استان مرکزی در سال 1402 تجلیل شد.