نخستین نشست سلسله نشست‌های «برای ایران» که به میزبانی همت مرکز راهبردی ریاست جمهوری برگزار می‌شود به موضوع شرکت ایران در اجلاس کنوانسیون تغییرات اقلیمی (کاپ ۲۹) اختصاص داشت.
بیست و نهمین کنفرانس کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد درباره تغییرات اقلیمی «کاپ 29» 21 آبان تا 2 آذر در شهر باکو جمهوری آذربایجان برگزار می‌شود. کنفرانس‌های کاپ (COP) همه ساله به میزبانی یک کشور به‌منظور اتخاذ تصمیمات لازم و عملی کردن کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد درباره تغییرات اقلیمی (1994) و همچنین معاهده پاریس (2015) برگزار می‌شوند.
تحریم مانع از دسترسی به امکانات فناوری‌های سبز شده است
محمدجواد ظریف، معاون راهبردی ریاست جمهوری در این نشست در رابطه با اجلاس جهانی کاپ به میزبانی آذربایجان اظهار کرد: اجلاس کاپ ۲۹ به‌زودی برگزار خواهد شد. از آنجا که گزارش سیاستی آماده‌ای برای کاپ ۲۹ نداشتیم، تصمیم گرفتیم در این سلسله جلسات، گزارش سیاستی را تدوین کنیم.
وی ادامه داد:. با یک نگاه انسانی و توسعه محور باید پیش برویم. توسعه بدون داشتن زیست‌بوم پایدار بی‌معنی است. حوزه محیط زیست میراث مشترک همه بشریت است و همه مسئولیت داریم، اما به این معنی نیست که همه مسئولیت یکسانی داریم. برخی کشورها امکانات بیشتری برای حفظ محیط زیست دارند. آن‌ها با تحریم مانع از دسترسی به امکانات لازم در به دست آوردن فناوری‌های سبز می‌شوند. این مسئولیت مشترک است، اما در واقع متفاوت است.
تاکید ظریف بر حضور در کاپ 29
ظریف با اشاره به حضور ایران در اجلاس پیش روی کاپ ۲۹ گفت: لازمه حل مشکلات این است که در اجلاس‌های پیش رو حضور داشته باشیم. حضور نداشتن راه‌حل نیست، چون هیچکس منتظر ما نخواهد ماند. تحولات در سطح جهانی جریان خواهد داشت. می‌گوییم اگر در برخی از جلسات بین‌المللی شرکت نکنیم، مشروعیت آن اجلاس را زیر سؤال می‌بریم، اما این‌گونه نیست. شرکت نکردن به معنی ناکارآمد کردن آن روند نیست. در روابط جهانی و در مذاکرات بین‌المللی شما یا خودتان از منافعتان دفاع می‌کنید یا دیگران بر سر منافع شما معامله می‌کنند.
وی با بیان اینکه بعد از آن داد ما به جایی نمی‌رسد، خاطرنشان کرد: منافع را می‌برند. ما کجا می‌خواهیم برویم ادعا کنیم نبودیم و تصمیم شما نامشروع است؟ بدون ما تصمیم می‌گیرند و منافع ۸۰ میلیون نفر را می‌برند. ما باید با یک نگاه جدید به این صحنه داشته باشیم.
آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران نیز در این نشست، گفت: در سه دقیقه اختصاص داده شده به ما در اجلاس کاپ 29، این فرصت را داریم تا نگرش جهان را نسبت به خود تغییر دهیم.
آرمان خورسند، سرپرست مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست هم در خصوص نپیوستن ایران به معاهده پاریس خاطرنشان کرد: ما مدام بابت عضو نشدن مورد انتقاد قرار می‌گیریم اما مسئله به این سادگی نیست. ما پیش از اینکه در جایگاه متهم بنشینیم در جایگاه مدعی قرار داریم. موضوع تحریم‌ها بر همه تعهدات ما در حوزه محیط زیست سایه می‌اندازد.
وی اعلام کرد: علی‌رغم تمام مشکلی که در حوزه تحریم‌ها داریم، بخش خصوصی و دولتی ما دستاوردهای زیادی در بخش محیط زیست داشته است.
چرا رئیس‌جمهور باید در کاپ 29 شرکت کند؟
دبیر کارگروه دولت محیط زیستی مرکز بررسی‌های استراتژیک هم در این نشست گفت: حضور آقای پزشکیان در اجلاس کاپ ۲۹ می‌تواند موجب هم‌افزایی بیشتر در مدیریت کانون‌های خارجی گرد و غبار شود و موانع را برای پیوستن به پیمان پاریس رفع کند.
سارا نیک‌بنیاد، اظهار کرد: موضوع تغییرات اقلیمی بسیار مهم و جدی است اما ما این مساله را خیلی جدی نگرفتیم. درصد قابل توجهی از مشکلات موجود به ناپایدار بودن منابع آبی و گرمای زمین مربوط می‌شود. در این شرایط حضور آقای پزشکیان می‌تواند در این جلسات کارکرد مثبتی داشته باشد.
او تاکید کرد: مساله تغییرات اقلیمی را باید بیشتر جدی بگیریم. ما در اجلاس‌های قبلی نمایندگانی داشتیم اما دستاوردی نداشتیم. وضعیت کنونی کشور این مساله را نشان می‌دهد. حضور آقای پزشکیان در کاپ ۲۹ می‌تواند گفتمانی بین ارکان دولت ایجاد کند تا برنامه‌ها بهتر اجرا و گزارش شود و بتوانیم بعد از یک دوره چند ساله نتایج به دست آمده را ارزشیابی کنیم.
نیک بنیاد ادامه داد: خیلی از مسائل محیط زیستی ما منشأ خارجی دارد. به‌عنوان نمونه شاهد کانون‌های گرد و غبار در همسایگان شمال و جنوب ایران بوده‌ایم و حضور آقای پزشکیان در این جلسات می‌تواند نشان دهد که در جهت رفع این مشکلات بیشتر تلاش کنیم. با حضور رئیس‌جمهور اعتبار و وزن بیشتری در این اجلاس خواهیم داشت و در مذاکرات قوی‌تر عمل می‌کنیم.
او با اشاره به پیامدهای نپیوستن ایران به پیمان پاریس گفت: این وضعیت باعث شده است دست پایین را در جلسات کاپ داشته باشیم. در این شرایط حضور رئیس‌جمهور در کاپ ۲۹ باعث رفع موانع برای پیوستن به پیمان پاریس می‌شود.
دبیر کارگروه دولت محیط زیستی مرکز بررسی‌های استراتژیک اضافه کرد: بهبود فضای کسب‌وکار هم رابطه تنگاتنگی با اجلاس کاپ دارد و به‌صورت کلی فرصت‌های بین‌المللی موجود در این اجلاس بسیار تأثیرگذار خواهد بود. گفت‌وگوهای جانبی این اجلاس هم می‌تواند حول محور محیط زیست باشد و امکان مذاکره درباره مشکلات محیط زیستی مهیاست.
تاکید بخش خصوصی بر حضور پررنگ در کاپ 29
برگزاری نشست معاونت راهبردی ریاست جمهوری برای حضور در اجلاس تغییرات اقیلمی در شرایطی است که بارها بخش خصوصی به اهمیت این مسئله اشاره کرده است.
در این راستا، صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق ایران گفت: پیوستن به نهادهای بین‌المللی و حضور در رویدادهای بین‌المللی برای معرفی ظرفیت‌های اقتصادی ایران بسیار مهم است. باید ظرفیت کشور و بخش خصوصی را در رویدادهای معتبر بین‌المللی معرفی کنیم.
او افزود: ایران کشوری است که تاکنون معاهده پاریس را امضا نکرده و در معرض خطرات جدی برای ارتباطات بین‌المللی و مراودات اقتصادی است. باید علاوه بر سیاست‌گذاری‌های کلان و حاکمیتی، تمهیدات لازم برای آشنایی بخش خصوصی با فرصت‌ها و تهدیدهای این حوزه اتخاذ شود.
آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران هم خواستار همکاری دولت با بخش خصوصی برای حضور در این اجلاس شده بود: مدت‌هاست که بخش خصوصی سعی می‌کند در نشست‌های COP حضور داشته باشد که به دلایلی این حضور پررنگ نبوده؛ اما امسال بخش خصوصی سعی می‌کند در این نشست حضور فعال‌تری داشته باشد. نشست COP یکی از نشست‌های مهم بین‌المللی است و خواست ما حضور پررنگ بخش خصوصی در آن است. به‌عنوان‌مثال درخواست می‌کنیم سازمان محیط‌زیست پاویون 60 متری در بخش Bluezone در اختیار داشته باشد؛ همچنین برای حضور بخش خصوصی در این نشست که در کشور آذربایجان برگزار خواهد شد، وزارت امور خارجه، اتاق ایران، اتاق تهران، صنعت‌گران پتروشیمی، کارشناسان همکاری کنند.
به گفته او حضور رئیس‌جمهوری در کاپ 29 پیام‌آور صلح و محیط‌زیست خواهد بود. در دنیا بزرگ‌ترین کمپانی‌ها در رویداد کاپ حضور دارند. ما هم باید بتوانیم در این دوره از این ظرفیت استفاده کنیم.
نجفی معتقد است: حضور پررنگ در کاپ 29 پیام مشخصی دارد و آن این است که ما در حوزه کاهش مصرف کربن تلاش جدی می‌کنیم.