براساس کنفوانسیون «کارنه تیر» ترانزیت کالا به دیگر کشورها از مسیر عراق مجاز است؛ تزانزیت کالاهای ایران به کویت هم مشمول همین مجوز میشود.
امین فرطوسی، عضو هیات مدیره اتاق مشترک ایران و کویت از مجوز عراق به ایرانیها برای ترانزیت کالا به کویت از مسیر این کشور خبر داده و گفته است: در تجارت ایران و کویت بار صادراتی از ایران به طور معمول وقتی به بندر میرسد، سوار شناور میشود و از مسیر دریا به کشور مقصد میرود؛ در مسیر زمینی این مزیت وجود دارد که بار از مرز شلمچه به عراق وارد میشود و از مرز صفوان به داخل خاک کویت میرود. پیمایش مسیر بین مرزهای شلمچه و صفوان حدود یک ساعت زمان میبرد و این زمان نسبت به زمان حمل از ایران به کویت از مسیر دریایی به میزان قابلتوجهی کمتر است.
فرطوسی به «ایلنا» گفته است: دیگر مزیت حمل زمینی بار به کویت از مسیر عراق این است که بار در مبدا سوار کامیون میشود و در مقصد پایین آورده میشود و دیگر نیاز به تخلیه و بارگیری دوباره در بندرگاه وجود ندارد، مجموع این اتفاقات هزینه انتقال کالا و در نهایت هزینه تمامشده تجارت با کویت را پایین میآورد و در نتیجه اینها صادرات دوباره کالاهای ایرانی از کویت به دیگر کشورها مقرون به صرفه میشود.
فرطوسی افزوده: با این حال این امر در حد کسب موافقت اولیه از سوی مقامات عراقی پیشرفته و هنوز اجرایی نشده است و تاکنون هیچ بار صادراتی از مسیر ترانزیت عراق به کویت حمل نشده اما در صورتی که صادرات ایران به کویت از مسیر ترانزیت عراق اجرایی شود، این اتفاق تحول شگرفی در تجارت ایران و کویت رقم خواهد زد.
بهگفته عضو هیات رئیسه اتاق مشترک ایران و کویت، کویتیها متقاضی مواد معدنی مانند گچ، سیمان، سنگ، میوه و ترهبار و آبزیان ایران هستند و سالهاست که این محصولات از مسیر دریایی به بازار کویت عرضه میشود با این حال زمان حمل این کالاها به کویت از مسیر ترانزیت عراق به قدری کوتاه میشود که حتی برای حمل برخی مواد غذایی نیاز به کامیون یخچالدار هم نیست.
فرطوسی تصریح کرده: عراق عضو کنوانسیون کارنه تیر بوده اما قوانین آن را اجرا نمیکرده و حالا که در تلاش است به سازمان تجارت جهانی بپیوندد به اجرای قوانین تن داده است، بنابراین حمل کالایی که در ایران بارگیری شده از مسیر ترانزیت عراق نه تنها به کویت، بلکه به دیگر کشورهای مجاور عراق از جمله سوریه، اردن و عربستان نیز مجاز میشود.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت اردیبهشتماه به «ایرنا» گفته بود: ایران به کویت ۳۰۰ میلیون دلار صادرات دارد و هدفگذاری دو کشور دستیابی به تجارت یک میلیارد دلاری است. تجارت ایران با کویت یک سویه است و در حال حاضر حدود ۳۰۰ میلیون دلار صادرات به این کشور داریم، در حالی که در بخش تجاری هر دو کشور باید در واردات و صادرات مراوردات خود را بیشتر کنند.
در مورد عربستان سعودی، براساس آمار گمرک به نقل از معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق تهران هرچند ارزش صادرات به عربستان در سال جاری افزایش 343 برابری نسبت به سال 1400 داشته، اما این صادرات از تنوع بالایی برخوردار نبوده و «شمش از آهن و فولاد» با سهم حدود 96 درصد از کل ارزش صادرات، عمده کالای صادراتی به این کشور بوده است.
دادههای اعلام شده نشان میدهد که کل کالای صادراتی ایران به عربستان در سال 1401 به لحاظ وزنی برابر با 30 هزار و 900 تن بوده و به لحاظ ارزشی هم این رقم به 14 میلیونی و 700 هزار دلار رسیده است.