نایب‌رئیس اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی ایران، با اشاره به برگزاری سومین همایش اقتصادی کشورهای حاشیه دریای خزر، گفت: با وجود ظرفیت‌های بالای حوزه خزر، اما متأسفانه تجارت دریایی در این منطقه به اندازه جنوب ایران مورد توجه قرار نگرفته است. در حالی که با وجود تحریم‌ها و تأکید بر اقتصاد دریامحور، توجه به این حوزه ضروری است.
حسن پیرموذن، در گفت‌وگو با «اتاق ایران آنلاین»، ادامه داد: کشتیرانی در دریای خزر برخلاف آب‌های آزاد و اقیانوس، ساده‌تر انجام شده و مشکلات ردیابی (به دلیل تحریم‌ها) را ندارد. بنابراین تجارت ما و کشورهای حوزه خزر می‌تواند بدون فشارهای بین‌المللی و با هزینه کمتری انجام شود.
او با اشاره به امضای توافقنامه تجارت آزاد میان ایران و اوراسیا، گفت: دو کشور روسیه و قزاقستان عضو اتحادیه اوراسیا هستند و تجارت دریایی ما با این دو کشور با حذف تعرفه‌های گمرکی می‌تواند توسعه قبال توجهی داشته باشد.
ضرورت عملیاتی شدن توافق تجارت آزاد یا ترجیحی با 4 کشور حاشیه خزر
رئیس اتاق مشترک ایران آذربایجان، تأکید کرد: عملیاتی شدن توافقنامه تجارت آزاد یا ترجیحی با 4 کشور دیگر حاشیه خزر قطعاً می‌تواند به توسعه تجارت در این حوزه کمک کند. ما باید در این رابطه ابتکار عمل را در دست بگیریم و با بهره‌گیری از توان دیپلماسی برخی موانع سیاسی را حل کرده و مسیر تجارت را روان کنیم.
او با بیان اینکه ایران از طریق پنج بندر، قزاقستان و روسیه هر کدام از طریق دو بندر، ترکمنستان و آذربایجان نیز هر کدام از طریق یک بندر به دریای خزر راه دارند، ادامه داد: قطعاً ارتباط میان این بنادر به توسعه تجارت در حوزه خزر منجر خواهد شد. ما نیاز داریم که سرعت و کیفیت صادراتمان را افزایش دهیم و یکی از راه‌ها استفاده از حمل‌ونقل دریایی است. در بسیاری از موارد از جمله صادرات مواد پتروشیمی هزینه تمام شده حمل از طریق کشتی کمتر از هزینه حمل جاده‌ای و ریلی است. به علاوه اینکه حجم انتقال بار از طریق کشتی قبال مقایسه با کامیون نیست.
پیرموذن تأکید کرد: البته ما برای تجارت در دریای خزر نیازمند کشتی‌های متوسط هستیم. چرا که این نوع کشتی‌ها امکان تخلیه بار سریع‌تری در بنادری مانند آستاراخان دارند. به علاوه ما به افزایش تعداد کانتینرهای یخچال‌دار در این حوزه نیاز داریم تا مواد غذایی و محصولات کشاورزی با کیفیت عالی به مقاصد خود برسند.
رئیس اتاق مشترک ایران و آذربایجان، با اشاره به محدودیت‌های بانکی ایران در تجارت خارجی، پیشنهاد ایجاد یک پلتفرم تجارت در حوزه خزر را مطرح کرده و گفت: با مشارکت اتاق‌های بازرگانی کشورهای حوزه خزر و با تکیه بر هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین، می‌توان پلتفرمی شکل داد تا بازاریابی و سایر امور تجاری از گمرک گرفته تا پرداخت ها به صورت منسجم و الکترونیکی بر روی این پلتفرم انجام شود. با دیجیتالی کردن فرآیندهای گمرک و تجارت، همکاری‌های حوزه خزر توسعه خواهد یافت.
او گفت: ما می‌توانیم از روش‌های جایگزین مورد توافق پنج کشور حوزه خزر برای تبادلات بانکی و پولی استفاده کنیم. به عنوان مثال از ارزهای دیجیتال و یا روش‌های تهاتر می‌توان استفاده کرد و شیوه‌های نهایی شده را بر روی این پلتفرم پیاده کرد.
نایب‌رئیس اتاق ایران، خاطرنشان کرد: کاهش موانع تعرفه‌ای و توسعه زیرساخت‌های مشترک در حوزه خزر از اقدامات ضروری برای بهره‌برداری از ظرفیت این منطقه است.
مهم‌ترین مشکل حمل‌ونقل در حوزه خزر، نبود خطور منظم دریایی است
پیرموذن به چالش‌های حمل‌ونقل در دریای خزر، اشاره کرد و ادامه داد: مهم‌ترین مشکل عدم وجود خطوط منظم دریایی است. دومین مسئله نبود کشتی‌های کامیون‌بر در دریای خزر است. توسعه همکاری‌های تجاری در حوزه خزر نیازمند بهبود امکانات لجستیکی است.
او با بیان اینکه کاهش تراز آب و پسروی دریای خزر و دیگر تهدیدات زیست محیطی باید مورد توجه قرار گیرند، اظهار کرد: حل این مسائل یک همکاری منطقه‌ای می‌طلبد. در غیر این صورت نمی‌توان برای فعالیت‌های اقتصادی یک چشم‌انداز بلندمدت متصور بود.