رئیس کمیسیون سرمایهگذاری و تأمین مالی اتاق ایران بر این باور است منابع اصلی سازمان تأمین اجتماعی توسط کارفرمایان و کارگران تأمین میشود، پس مالک و مدیر واقعی این سازمان باید نمایندگان این دو گروه باشند؛ متأسفانه به دلیل دخالت دولت و حاکمیت در مدیریت و بدنه سازمان، شاهد ناکارآمدی و سطح پایین بهرهوری در آن هستیم.
فرشید شکرخدایی، رئیس کمیسیون سرمایهگذاری و تأمین مالی اتاق ایران در گفتوگو با اتاق ایران آنلاین، مهمترین چالش در حوزه تأمین اجتماعی را موضوع مدیریت و حکمرانی این سازمان عنوان کرد و گفت: عمده منابع سازمان تأمین اجتماعی را کارفرمایان میپردازند، حدود 23 درصد هم به عهده کارگران است. یک درصد هم دولت باید بپردازد که همین یک درصد را هیچگاه پرداخت نکرده و 7 درصد هم از حقوق کارکنان پرداخت میشود. با این وجود اداره کامل سازمان تأمین اجتماعی را در دولت در اختیار گرفته است.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: در اداره سازمان تأمین اجتماعی گروههایی که بیشترین منابع را میپردازند هیچ نقشی ندارند، حتی در اداره شرکتهای زیرمجموعه سازمان تأمین اجتماعی هم بخش خصوصی واقعی نقشی ندارد. همین است که بهرهوری این شرکتها به دلیل اعمال نفوذ بدنه حاکمیت در سطح پایینی برآورد میشود. به اعتقاد فعالان بخش خصوصی، سازمان تأمین اجتماعی متعلق به کارفرمایان و کارگران است؛ اما متأسفانه سازمانی داریم که پول بخش خصوصی را به هدر میدهد.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران درباره روند تسویه بدهکاری دولت به تأمین اجتماعی با واگذاری شرکتهای نامناسب و ورشکسته در حالت رد دیون را نیز مورد انتقاد قرار داد و گفت: منابع سازمان تأمین اجتماعی در قالب زیرمجموعه شستا که فاجعه بهرهوری را در آن شاهد هستیم، اداره میشود. بنابراین مشکل اصلی به حکمرانی در این سازمان برمیگردد.
شکرخدایی تأکید کرد: در حالی که بخش خصوصی باور دارد سازمان تأمین اجتماعی، سازمانی دولتی نیست و اموال آن متعلق به کارفرما و کارگران است، این اموال توسط دولتها خالی میشود. در واقع به جایی رسیدیم که از بخش دریافت سهم تأمین اجتماعی از افراد، امکان تأمین بازنشستگان و پوشش تورمی که حاکم است، وجود ندارد. پس بازنشستگان در نهایت دچار فقر میشوند. البته در این بین باید خدمات درمانی و بیمه بیکاری را نیز در کنار حقوق، درنظر بگیریم.
این فعال اقتصادی پیشنهاد داد: در اسرع وقت ارکان حاکمیت از سازمان تأمین اجتماعی خارج شوند تا استقلال این سازمان حفظ شود. بدون شک، اکوسیستم این سازمان به گونهای است که در روند مدیریت آن کارفرمایان و کارگران با هم کنار میآیند و مدیریت بهتر و کارآمدتری را شاهد هستیم.
او خاطرنشان کرد: در حال حاضر امیدی نداریم منابعی که ماهانه به عنوان سهم تأمین اجتماعی پرداخت میشود به رفاه بازنشستگان منجر شود و این دردناک است.
رئیس کمیسیون سرمایهگذاری و تأمین مالی درباره سه جانبهگرایی در اداره سازمان تأمین اجتماعی نیز گفت: زمانی که هر سه ضلع فعال باشند میتوان درباره سه جانبهگرایی صحبت کرد؛ اما امروز دولت خود را تحمیل کرده و حتی دیدیم زمانی که کارفرمایان با افزایش 40 درصدی حقوق موافق نبودند بدون گرفتن نظر موافق آنها، قانون را ابلاغ و اجرا کرد.
شکرخدایی اصلاح ساختار سازمان تأمین اجتماعی را امری ضروری که باید در هر چه زودتر انجام شود، دانست و گفت: سازمان تأمین اجتماعی باید حرفهای مدیریت شود و مورد بهرهبرداری قرار بگیرد. رئیس سازمان باید از طرف صاحبان انتخاب شود و نه از طرف وزیر؛ در حال حاضر در انتخاب رئیس سازمان با نمایندگان کارفرمایان و کارگران که مالکان سازمان هستند، هیچ مشورتی نمیشود و تغییر از همین جا شروع میشود.