رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق ایران، گفت: مسئله فعالین اقتصاد دیجیتال با بیمه تأمین اجتماعی یکی از چالش‌های ساختاری و حقوقی در ایران است که مانعی جدی بر سر راه توسعه اقتصاد دیجیتال به شمار می‌رود.
سادینا آبایی، در گفت‌وگو با اتاق ایران آنلاین، ادامه داد: عدم شناسایی مشاغل دیجیتال توسط تأمین اجتماعی، نگاه سنتی به رابطه کارگر و کارفرما، هزینه‌های سنگین بیمه برای کسب‌وکارهای نوپا و دیجیتال، عدم تطابق قوانین بیمه‌ای با ساختار اقتصاد پلتفرمی، مشکلات در بازرسی و حسابرسی بیمه‌ای و عدم پوشش بیمه‌ای برای فریلنسرها و فعالین بدون کارفرما، از مهم‌ترین مشکلات فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال با سازمان تأمین اجتماعی است.
او با بیان اینکه بسیاری از شاغلان در حوزه اقتصاد دیجیتال (مثل برنامه‌نویسان فریلنسر، تولیدکنندگان محتوا، مدیران پلتفرم‌ها و حتی نودهای بلاک‌چینی) به‌صورت رسمی در نظام شغلی کشور تعریف نشده‌اند، افزود: نتیجه چنین وضعیتی این است که امکان بیمه کردن این فعالان وجود ندارد یا با مشکل جدی روبه‌روست.
آبایی با تأکید بر اینکه سازمان تأمین اجتماعی همچنان بر مبنای الگوی کلاسیک «کارفرما–کارگر» عمل می‌کند، اظهار کرد: با چنین رویکردی، قراردادهای پروژه‌ای، پلتفرمی، فریلنسری یا مشارکتی که در اقتصاد دیجیتال رایج هستند، با مقاومت و تفسیر سخت‌گیرانه روبه‌رو می‌شوند.
رئیس کمیسیون فاوای اتاق ایران با یادآوری سنگین بودن نرخ حق بیمه برای استارتاپ‌ها، پلتفرم‌های دیجیتال و مشاغل کوچک، ادامه داد: این هزینه‌ها باعث می‌شود بسیاری از کارفرمایان دیجیتال از بیمه کردن نیروها صرف‌نظر کنند یا به دنبال قراردادهای غیررسمی بروند.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران، بیان کرد: در اکوسیستم دیجیتال، بسیاری از افراد نه کارمند بلکه ارائه‌دهنده خدمت در بستر پلتفرم‌ها هستند؛ مانند رانندگان اسنپ، فروشندگان دیجی‌کالا. یکی از مشکلات ما با تأمین اجتماعی این است که در این شرایط نه پلتفرم خود را کارفرما می‌داند، نه فرد امکان بیمه‌پردازی مستقل دارد.
او با بیان اینکه بازرسان بیمه با ابزار سنتی، کارگاه‌ها را بررسی می‌کنند و در مواجهه با شرکت‌های دیجیتال دچار تفسیر سلیقه‌ای می‌شوند، گفت: متأسفانه با چنین نگاهی، گاه بدون وجود رابطه استخدامی، شرکت‌های دیجیتال مشمول پرداخت حق بیمه و جرائم می‌شوند.
آبایی تأکید کرد: بیمه خویش‌فرما یا بیمه‌های حمایتی برای مشاغل جدید، ناکارآمد یا کم‌دسترس هستند و در نتیجه طیف بزرگی از فعالین دیجیتال بدون هیچ نوع پوشش بیمه‌ای باقی می‌مانند.