در سال‌های اخیر، قیمت‌ها در بازار نفت به‌واسطه افزایش تولید نفت شیل آمریکا، عرضه بی‌حساب نفت به بازارهای جهانی و همچنین عدم پایبندی کشورهای عضو اوپک به سهمیه تولید، در مسیر نزولی قرار گرفت و عاقبت به‌رغم همه مخالفت‌هایی که بین کشورهای صادرکننده نفت وجود داشت، کار را به جایی رساند که رسیدن به توافق کاهش تولید نفت در دستور کار کشورهای بزرگ صادرکننده نفت قرار گرفت.
گرچه در ابتدای امر، رسیدن به توافق کاهش تولید نفت، موسوم به طرح فریز نفتی دشوار به نظر می‌رسید اما پس از برگزرای جلساتی دو جانبه و چند جانبه بین صادرکنندگان نفت عضو و غیر عضو اوپک، بالاخره توافقی حاصل شد که براساس آن هر یک کشورها بخشی از اضافه تولید خود را کاهش داد.
توافق کاهش تولید نفت موسوم به طرح فریز نفتی را می‌توان یکی از مهمترین تصمیمات کشورهای صادرکننده نفت دانست در حدود 8 سال اخیر دانست که در مهرماه 95 به سرانجام رسید.
بر این اساس، اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) به توافقی دست یافتند که طبق آن، از ماه نوامبر سال میلادی گذشته (2016) تولید نفت را به ۳۲٫۵ میلیون بشکه در روز کاهش دهند.
در این توافق ایران تنها کشور بود که از کاهش تولید مستثنی شد چراکه این کشور از ابتدای برگزاری جلسات تاکید کرده بود که تا پیش از رساندن میزان صادرات نفت خود به سقف سهمیه‌ای که پیش از این در اوپک داشته است، ضمن حمایت از طرح فریز نفتی، هرگز تولید نفت خود را کاهش نخواهد داد. این مساله گرچه از ابتدای امر با مخالفت برخی از کشورها، به‌ویژه عربستان قرار گرفت و توافق کاهش تولید از سوی این کشورها منوط به همراهی ایران در کاهش تولید دانسته شد.
یک هفته پیش از وقوع توافق کاهش تولید، ایران، به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ نفت اوپک با تولید روزانه ۳.۶ میلیون بشکه نفت در ماه آگوست 2016، پیشنهاد عربستان سعودی مبنی بر توقف افزایش تولید نفت خود را نپذیرفت. در آن زمان بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران اعلام کرد که به روند افزایش تولید نفت تا سقف چهار میلیون بشکه در روز ادامه خواهد داد.
با گذشت چند ساعت از این اظهارنظر وزیر نفت ایران، وزیر انرژی عربستان هم مستثنی شدن ایران از اجرای طرح فریز نفتی را پذیرفت تا یک گام بلند برای دستیابی به این توافق برداشته شود.
امروز اما، قرار است جلسه اعضای اوپک و غیراوپک برای بحث درباره طرح فریز نفتی در برگزار شود و کارشناسان معتقدند موضوع اصلی این نشست، تعیین مدت زمان تمدید تعهد کاهش تولید است و نه میزان کاهش تولید. در این شرایط ایران نیز، به عنوان کشوری که از تاکنون از کاهش تولید نفت مستثنی شده، بعید است که در نشست امروز، بحث افزایش میزان تولید را مطرح کند. در این شرایط احتمالا کشورهای تولیدکننده نفت به این توافق برسند که تعهد خود مبنی بر کاهش تولید را تا پایان سال میلادی تمدید کنند.
بررسی میزان عرضه و تقاضای نفت در بازارهای بین‌المللی نشان می‌دهد که میزان تولید نفت فعلی کافی است و اگر قیمت‌ها روی ۵۵ دلار حفظ شود بازار تعادل خواهد داشت. پیش از این، وزرای نفتی برخی از کشورهای عضو توافق فریز نفتی، قیمت مناسب برای هر بشکه نفت را حدود 60 دلار عنوان کرده بودند. در هفته‌های اخیر نیز، کشورهای مختلف از جمله عربستان، روسیه، امارات، کویت و عراق علاقه‌مندی خود به ادامه همکاری در طرح کاهش تولید نفت را اظهار کردند. بر این اساس، به نظر می‌رسد خروجی نشست امروز اوپک، هر چه که باشد، گامی برای حفظ تعادل عرضه و تقاضا و تثبیت قیمت نفت در بازار بین‌المللی خواهد.
کارشناسان در مورد آثار تمدید توافق اوپک روی قیمت نفت، معتقدند این تمدید توافق باعث تثبیت قیمت‌ها در یک محدوده ۴۸ تا ۵۵ دلار خواهد شد در حالیکه اگر توافق حاصل نشود، قیمت‌ها به زیر ۴۰ دلار سقوط خواهد کرد.