اسحاق بندانی در گفت‌وگوی تلویزیونی، افزود: اگر عملکرد بانک مرکزی را در هفت ماهه امسال بررسی کنیم، می‌بینیم که این بانک درمجموع ۵.۷ میلیارد دلار ارز تخصیص داده است. وقتی شرکت‌های دولتی را نیز به این آمار اضافه کنیم، رقم کل تخصیص ارز به ۶.۷ میلیارد دلار می‌رسد؛ یعنی تقریباً مشابه سال گذشته که بانک مرکزی در همین بازه زمانی ۵.۷ میلیارد دلار ارز پرداخت کرده بود.
وی گفت: طبق این آمار، بانک مرکزی وظیفه خود را انجام داده است، اما پرسش این است که چه اتفاقی در بازار افتاده است؟ در سال‌های گذشته، کشور دارای یک سبد کالایی منسجم برای نهاده‌های اساسی نظیر ذرت، جو، گندم و کنجاله بود و مدیریت بازار به شکل ساختارمند و خودکار (اتوپایلوت) انجام می‌شد.
به عقیده او، امروز اما این انسجام از بین رفته است؛ بدون آنکه برنامه جایگزینی برای آن طراحی شود.
بندانی گفت: برای نمونه، در حوزه برنج زمانی که نظامات سیستمی کنار گذاشته می‌شود و تصمیمات به کمیته‌های استثنا سپرده می‌شود. جایی که مثلاً به یک شرکت خاص ۱۰ هزار تن استثنا داده می‌شود، مدیریت بازار از حالت قاعده‌مند خارج و قائم به اشخاص خواهد شد.
او افزود: نتیجه این تصمیم‌ها حذف شرکت‌های کوچک و متوسط از بازار است؛ شرکت‌هایی که سهم بزرگی در اقتصاد کشورها دارند و نقش حیاتی در رقابت‌پذیری و پایداری بازار ایفا می‌کنند.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران گفت: هم کارگزاران جمهوری اسلامی، هم دستگاه‌های امنیتی و هم دستگاه قضایی باید نسبت به این روند هوشیار باشند، زیرا حذف SME ها زنگ خطری جدی است.
او افزود: آمارها نشان می‌دهد که در فروردین‌ماه امسال یکی از هلدینگ‌های بزرگ ۲۹۱ هزار تن ذرت از گمرک ترخیص کرده، درحالی‌که مجموع سایر تأمین‌کنندگان ۳۰۸ هزار تن ترخیص داشته‌اند. در اردیبهشت همین هلدینگ ۳۷۷ هزار تن ذرت ترخیص کرده و بقیه تأمین‌کنندگان یک‌میلیون و ۱۸۵ هزار تن.
وی گفت: در خردادماه، با وقوع جنگ در منطقه، تأمین این هلدینگ به ۷۱ هزار تن کاهش یافت و در تیرماه تنها ۳۴۰۰ تن، در مردادماه ۶۷۰۰ تن و در شهریورماه ۲۷۵ هزار تن ترخیص انجام شد.
به عقیده او، این آمارها نشانه روشنی از شکل‌گیری «روح انحصار» در بازار نهاده‌هاست.
بندانی گفت: اگر ثبت سفارش‌های 6 ماهه امسال را با سال گذشته مقایسه کنیم، در جو سه میلیون تن و در ذرت ۹ میلیون تن ثبت سفارش فعال داریم، درحالی‌که سال گذشته این اعداد به ترتیب ۲.۶ میلیون تن و ۵ میلیون تن بوده‌اند.
او افزود: این تغییر فاحش نشان می‌دهد که تصمیم‌گیران متوجه کاهش آهنگ ورود کالا به کشور شده‌اند و گمان کرده‌اند می‌توانند با بازی با متغیری چون «ثبت سفارش»، بازار را کنترل کنند.
وی گفت: در هفت ماه گذشته، آن‌هایی که باید تأمین می‌کردند، به تعهدات خود عمل نکردند و ناچار شدیم از ذخایر راهبردی برای تأمین خوراک دام استفاده کنیم؛ اما متأسفانه هیچ اقدام مؤثری برای بازسازی این ذخایر انجام نشده است.
او افزود: مدیرعامل وقت شرکت پشتیبانی امور دام در نامه‌ای به وزیر مربوطه اعلام کرده بود که یک‌میلیون تن نهاده خریداری شده، اما وضعیت ذخایر بحرانی است. بااین‌حال، این نامه در دفتر معاون وقت وزیر دو هفته معطل مانده است.
بندانی گفت: آیا موضوعی مانند ذخایر راهبردی کشور تا این اندازه بی‌اهمیت است که نامه هشداردهنده دراین‌باره دو هفته در دفتر یک معاون وزیر بماند؟
او اظهار کرد: ذخایر باید نقش «ضربه‌گیر» را در بازار ایفا کنند، اما به دلیل تعلل و نبود برنامه‌ریزی، این نقش حیاتی از بین رفته است.