سرانجام پس از وعد و وعیدهای بسیار پیش‌فروش نخستین خودرو محصول همکاری‌های پسابرجامی پژوی فرانسه و ایران‌خودرو از پنجشنبه هفته گذشته و بر مبنای ضوابط جدیدی مانند زوج و فرد شدن ثبت‌نام، حذف امکان صلح به غیر و... اما بازهم برخلاف قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو آغاز شد.
سود مشارکت 15درصدی و سود انصراف 12درصدی با موعد تحویل مهرماه امسال تا مردادماه سال97 از دیگر شرایط پیش‌فروش خودروی مذکور اعلام شد.به گزارش همشهری، همانند گذشته بازهم اشکالات فنی و سردرگمی مشتریان پیش‌خرید خودرو این بار در مورد پژو2008 با دلایل سرعت پایین اینترنت و درگاه بانک‌ها توجیه شد. علاوه بر آن برخی از داغ شدن بازار خریدوفروش حواله پیش‌فروش این خودرو خبر دادند که به نظر می‌رسد بیشتر فضاسازی و بازارگرمی است.
به‌رغم این کاستی‌ها، آنچه مشهود است، غفلت دستگاه‌های نظارتی در عمل به تکالیف قانونی مندرج در قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو است که موجب آغاز پیش‌فروش این خودرو بدون اعلام قیمت نهایی آن (برخلاف ماده4 قانون مذکور) و رشد بی‌سروصدای 20میلیون تومانی قیمت این خودرو شده است. خودرویی که هاشم یکه‌زارع، مدیرعامل ایران‌خودرو در تب‌وتاب امضای قرارداد مشارکت با پژو قیمت آن را در محدوده 57 الی 78میلیون تومان اعلام کرده بود و 2اردیبهشت‌ماه امسال، از قیمت 90 تا 100میلیون تومانی آن(در 2نوع دنده دستی و اتوماتیک) خبر داد.
دریافت ودیعه 60میلیون تومانی برای پیش‌فروش این خودرو در حالی است که براساس تبصره یک ماده4 قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، حداکثر مبلغ قابل دریافت در قراردادهای پیش‌فروش معادل 50درصد قیمت فروش نقدی محصول موردنظر در هنگام عقد قرارداد تعیین شده و با این روند اگر قیمت خودروی مذکور 100میلیون تومان اعلام شده قبلی باشد، دریافت ودیعه 60میلیون تومانی نیز تخلف محسوب می‌شود اما مدیرکل دفتر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت در گفت‌وگو با صداوسیما بدون اشاره به تخلف اعلام نشدن قیمت نهایی به هنگام پیش‌فروش، توپ افزایش بی‌سروصدای 20میلیون تومانی قیمت این خودرو را به زمین افزایش نرخ دستمزد و...
انداخته و سعی در جا انداختن قیمت 120میلیون تومانی آن کرد. این شیوه پیش‌فروش محصول تازه‌وارد پژوی فرانسه یادآور برخی تخلفات صورت گرفته در عرضه محصول رنوی فرانسه (ساندرو استپ‌وی) است که این روزها بازار خریدوفروش حواله آن داغ شده و قیمت مدل اتوماتیک این خودرو را از 54میلیون و 160هزار تومان کارخانه به بیش از 62میلیون تومان در حاشیه بازار رسانده و به نظر می‌رسد باز هم مصرف‌کنندگان ایرانی تاوان ناتوانی دستگاه‌های نظارتی در عمل به تعهدات خود در برابر قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو را می‌پردازند.
از سوی دیگر براساس ماده5 قانون مذکور، عرضه‌کننده موظف است قبل از اقدام به پیش‌فروش خودرو، مجوز مربوط شامل تعداد خودروی قابل‌عرضه را از وزارت صنعت دریافت کند اما براساس آمار این وزارتخانه، ایران‌خودرو در 2ماه ابتدایی امسال تنها 4دستگاه پژو2008 تولید کرده و طبق برنامه مقرر است تا این شرکت 16هزار دستگاه از این خودرو را پیش‌فروش و در یک بازه زمانی 12ماهه و با متوسط تحویل هرماه هزار و 350دستگاه به مشتریان عرضه کند. با این روند باید روزانه 44دستگاه خودرو پژو2008 تولید شود تا عرضه خودروهای پیش‌فروش شده به مشتریان با تأخیر مواجه نشود.
سکوت معنادار سازمان حمایت
پیش‌فروش پژو2008 برخلاف قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو در حالی ادامه دارد که سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به‌عنوان متولی اصلی تأمین حقوق مشتریان خودرو از ارائه هرگونه توضیحی در مورد علت تخلف در عرضه پژو2008 خودداری می‌کند. شهرام میرآخور لو، مدیرکل دفتر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت در پاسخ به پیگیری خبرنگار ما، انجام هرگونه گفت‌وگو را منوط به نامه‌نگاری و هماهنگی با روابط عمومی این سازمان کرد.
در شرایطی که مدیرکل حوزه ریاست این سازمان از پاسخگویی به تلفن خود با توجیه حضور در جلسه خودداری و همکاران ایشان خواستار ارائه پرسش‌های کتبی برای پاسخگویی مدیرکل مذکور شدند. اما به‌رغم ارسال 2پرسش، روابط عمومی سازمان حمایت پاسخگویی به آن را نیازمند دستور رئیس سازمان مذکور دانست که حضور نداشت.
درنهایت سازمان حمایت به دو پرسش؛ 1- مطابق ماده4 قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، عرضه‌کنندگان خودرو ملزم به اعلام قیمت نهایی محصولات خود شده‌اند، این موضوع تا چه حد در پیش‌فروش پژو2008 لحاظ شده و وظیفه نظارت بر آن بر عهده چه دستگاهی است؟ 2- پیش‌ازاین مسئولان ایران‌خودرو قیمت پژو2008 را بین 90 تا 100میلیون تومان اعلام کردند، دریافت ودیعه 60میلیون تومانی برای پیش‌فروش این خودرو که نه‌تنها برخلاف تبصره یک ماده قانونی مذکور بوده بلکه بیانگر رشد 20میلیون تومانی قیمت این خودرو است، چگونه صورت گرفته است، هیچ پاسخی نداد.
سازمان حمایت متولی نظارت بر فروش 2008
رئیس شورای رقابت در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه پژو2008 به دلیل قرار گرفتن در رده قیمتی بیش از 50میلیون تومان و وجود چند رقیب قیمتی، مشمول قیمت‌گذاری شورای رقابت نیست، وظیفه نظارت بر فروش و پیش‌فروش این خودرو را بر عهده سازمان حمایت دانست و اعلام کرد صرف اینکه خودروسازان اعلام کنند بازار این‌گونه خودروها رقابتی است یا در رده قیمتی قرار می‌گیرند که برای آنها چندین خودروی رقیب وجود دارد، کافی نیست و شورای رقابت باید تشخیص بدهد که خودروهای مذکور در رده قیمتی مشمول قیمت‌گذاری این شورا قرار نداشته و در آن زمان خودروسازان می‌توانند نسبت به تعیین قیمت و عرضه این‌گونه خودروها اقدام کنند.
رضا شیوا، افزود: ایران‌خودرو طی نامه‌ای به شورای رقابت خواستار اعلام نظر این شورا در مورد قیمت‌گذاری خودرو پژو2008 شده و کارشناسان مرکز ملی رقابت این موضوع را بررسی و اعلام کردند که این خودرو در رده قیمتی مشمول قیمت‌گذاری نیست و از دستورالعمل شورای رقابت معاف است. وی افزود: شورای رقابت بازار این‌گونه خودروها را رقابتی تلقی می‌کند. شورای رقابت در مورد خودروهایی وارد دستورالعمل قیمت‌گذاری می‌شود که مشتری به دلیل محدودیت عرضه حق انتخاب ندارد.
معادله چند مجهولی قیمت
وزارت صنعت در حالی نسبت به تخلف اعلام نشدن قیمت نهایی پژو2008 سکوت کرده که دیروز معاون امور صنایع این وزاتخانه اعلام کرد، قیمت پژو2008 براساس ضوابطی که شرکت ایران‌خودرو نیز از آن آگاه است، تعیین می‌شود اما هنوز هیچ منبع رسمی قیمت نهایی آن را اعلام نکرده است. محسن صالحی نیا با بیان اینکه اطلاع دقیقی از قیمت پژو2008 ندارد و اعداد و ارقامی که در رسانه‌ها و محافل مختلف بیان می‌شود، صرفاً بر پایه حدس و گمان بوده و به‌طور رسمی جایی اعلام نشده است در مورد دریافت پیش‌پرداخت 60 میلیون تومانی برای ثبت‌نام این خودرو، افزود:
حتی این پیش‌پرداخت نیز دلیلی نخواهد شد که به‌طور مثال قیمت نهایی پژو2008به 120میلیون تومان افزایش یابد و هیچ الزامی در کار نیست. وی با تأکید بر اینکه هنوز قیمت این خودروی جدید به‌طور رسمی اعلام نشده، خواستار پیگیری قیمتی آن از شرکت ایران‌خودرو، سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده یا شورای رقابت شد.