در برنامه ششم توسعه پیش‌بینی شده است که 25 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب شود.امسال اولین سال اجرای برنامه ششم است و در نیمه اول سال به پایان نرسیده قرارداد جذب یک میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی فقط در بخش نفت منعقدشده است.5 شرکت نفتی دیگر نیز مذاکرات خود را برای سرمایه گذاری در ایران تقریبا به قرارداد نزدیک کرده اند که مهمترین آنها شرکت نفتی انی ایتالیاست.
بنا به گفته علی طیب نیا وزیر اقتصاد میزان منابع مورد نیاز برای تحقق رشد اقتصادی 8 درصدی در طول برنامه ششم حداقل 90 میلیارد دلار است.
همه منتظر بودند
«این قراردادی بود که همه منتظر امضای آن بودند.» این جمله را خبرگزاری های بین المللی پس از امضای قرارداد یک میلیارد دلاری توتال با ایران مخابره کردند و تاکید کردند که « ایران در این هفته پیشرفت‌های چشمگیری در جذب سرمایه های خارجی داشته که جایگاه خود را در اقتصاد جهانی بهبود ببخشد.
دوسال بعد از توافق برجام،حالا دیگر اروپایی ها با خیال راحت تری برای سرمایه گذاری در ایران می آیند.هرچند که از همان روزهای مذاکرات برجام،هیات های اقتصادی آنها در خفا علامت های مثبتی به بازار ایران داده بود،اما به دنبال لغو تحریم ها کار با جدیت بیشتری دنبال شد.حتی زمانی که دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور آمریکا با سیاست های ضد ایرانی اش به کاخ سفید رفت، خللی در تصمیم آنان که برای سرمایه گذاری در ایران مصمم بودند،پیش نیامد.
هرچند در این میان برخی شرکت ها محتاطانه تر عمل کرده و به دنبال صف شکن بودند،اما حالا با توافق توتال که سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری را در قالب یک کنسرسیوم فرانسوی-چینی و ایرانی رقم خواهد زد، توافق برجام عملیاتی شده است.
غول نفتی توتال و فوکس واگن آلمان در حالی توافقنامه هایی را برای سرمایه گذاری با ایران به امضا رسانده اند که این توافق های سرمایه گذاری بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور آمریکا است.او تهدید کرده بود که توافق 2015 را اجرا نمی کند و تحریم های ایران را باز خواهد گرداند.
شکاف بین ترامپ و اروپایی ها
تحلیل‌گران اقتصادی معتقدند که این توافق نشان‌دهنده شکاف بین ترامپ و متحدان اروپایی آمریکاست؛ زیرا توتال قردادی 20 ساله با ایران منعقد کرده و در نظر دارد که یک میلیارد دلار در میدان گازی پارس جنوبی ایران سرمایه گذاری کند که این کار به وضوح نشان دهنده بی توجهی به تهدیدهای ترامپ است.
خبرگزاری بلومبرگ در تحلیلی نوشت:«شرکت های زیادی برای سرمایه گذاری درایران ابراز تمایل کرده اند.حتی اگر ترامپ بخواهد توافق هسته ای را زیرپا بگذارد،او نیاز به همراهی روسیه دارد.روسیه یک متحد کلیدی ایران و چین است. در قرارداد با توتال یک شرکت چینی در این سرمایه گذاری حضور دارد.»
تحریم ها هنوز محدودیت های قبلی را برای همکاری اروپایی ها با بانکهای ایران اعمال می کند. سرمایه گذاری در ایران نمی تواند با دلار و با بانکهای آمریکایی انجام شود. با این حال آنها در نظردارند،مراودات خود را از دلار به ارزهای خود تغییر دهند.
اجرای پیمان پولی دوجانبه یعنی استفاده همزمان از دو پول ملی کشورهای مبدا و مقصد در تجارت و تامین مالی بین دو کشور، به گونه‌ای که نیازی به ارزهای ثالث نباشد، موضوعی است که از سوی کارشناسان اقتصادی برای قراردادهای سرمایه گذاری به شدت توصیه می شود.
به گفته آنها برای اجرایی شدن این پیمان‌ها نیاز است که بانکهای مرکزی کشور مبدا و مقصد در تجارت، وارد مذاکره با یکدیگر شده و پیمان پولی دوجانبه را امضا کنند. با توجه به شرایط خاص ایران، اجرا این سیاست می تواند ضربه گیر تحریم های احتمالی باشد.