مرزهای ارتباطی ایران و عراق وضعیت مناسبی ندارد؛ نه مهران، نه شلمچه و نه چذابه هیچکدام آن استاندارد لازم برای ارتباط منسجم تجار ایرانی-عراقی را ندارند. شعبان فروتن، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایلام در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران از وضعیت مرز مهران میگوید: «ایلام طولانیترین مرز مشترک، یعنی حدود 430 کیلومتر مرز با عراق دارد، و در کمترین زمان این ارتباط بین بازارچه مرزی مهران و عراق برگزار میشود اما ما بهخوبی نمیتوانیم از این پتانسیل استفاده کنیم.»
فروتن میگوید: «حجم بالای صادرات و واردات ایران از طریق مرزهای مشترک ایلام با عراق میتواند انجام شود و باید از این ظرفیت به نفع ایران استفاده کنیم. اما متأسفانه از این ظرفیتها استفاده مناسبی نمیشود.»
او دلیل این مسئله را موانع و مشکلات مرزی میداند. فروتن یکی از مشکلات مرز ایلام با عراق را موانع گمرکی میخواند. ما تعرفه معین، ثابت و مشخصی نداریم و تعرفه گمرک در مرزهای ایران با عراق در کردستان، جنوب و ایلام متفاوت است. این از موارد نارضایتی است که باید برطرف شود.
عضو اتاق مشترک ایران و عراق به وضعیت عراق اشاره دارد، وضعیت جنگ و ناآرامی و اقتصاد جنگزده عراق بر روی رابطه تجاری-بازرگانی آنها با ایران اثرگذار است. فروتن تصریح میکند: «این بزرگترین گره ارتباط تجاری ایران با عراق است. کشور عراق باید برنامهریزی دقیق و منظمی در حوزه تجارت با ایران داشته باشد. اما متأسفانه تصمیمیات در این کشور خلقالساعه است. این بیبرنامگی به تجار ایرانی ضربات سنگینی میزند.»
به گفته فروتن کشاورزان و تاجران زیادی از بیبرنامگی و کارشنکی سیستم عراقی ضربه دیدهاند.
او درباره پیگیری اتاق مشترک ایران و عراق میگوید: «ما بارها این مشکلات را بهطرف عراقی توضیح دادهایم ولی متأسفانه قول آنها به عمل تبدیل نمیشود.» به گفته فروتن به نظر میرسد حل مشکلات مرزهای ایران و عراق فراتر از اراده اتاق ایران، اتاق ایلام یا اتاق مشترک ایران و عراق است. حل این مشکل به اراده وزارت خانه نیاز دارد.
فروتن مشکل دیگر مرز ایران و عراق را علاوه بر مسائل گمرکی و تصمیمات خلقالساعه عراقی تعرفههای گمرکی میداند.
او درباره تعرفههای گمرکی میگوید: «این تعرفهها بسیار زیاد است؛ باید تعرفه دو طرف کم شود. پیشنهاد ما برای افزایش سهم عراق در بازار ایران این است که تعرفه واردات کالاهای عراقی به ایران را کاهش دهیم و برعکس باید آنطرف هم این قانون اعمال شود و تعرفه صادرات کالای ایرانی به عراق هم کاهش یابد؛ از این طریق روابط دوطرفه با سود متقابل تقویت میشود.»
او معتقد است: با وضعیت موجود مرزها و بازارچههای عراقی ما می نمیتوانیم از فرصتهای منطقه بهخوبی بهره بگیریم؛ باید دولت نسبت به این وضعیت سروسامان دهد.