عباس آخوندی، وزیر مسکن و شهرسازی دولت دوم سازندگی، در دولت یازدهم سکان وزارت راه و شهرسازی را در دست داشته و دوباره از سوی رئیس دولت دوازدهم برای تصدی‌گری این وزارتخانه به مجلس معرفی شده است. آخوندی متولد 1336، دارای مدرک دکترای اقتصاد سیاسی، سمت معاون سیاسی وزیر کشور را نیز در سوابق کاری خود دارد.
در بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی، ابتدا مخالفان و موافقان به سخنرانی پرداختند و سپس عباس آخوندی از خود دفاع کرد.
سهم دوره راه و شهرسازی همسان نبوده است
محمود صادقی، نماینده مردم تهران در مجلس به‌عنوان نماینده مخالف وزیر پیشنهادی اعلام کرد: برنامه 17 صفحه‌ای که آخوندی به مجلس ارائه داده توازن بین دو حوزه مأموریتی این وزارتخانه یعنی راه و شهرسازی وجود ندارد و سهم دو حوزه «راه» و «شهرسازی و مسکن» به‌طور همسان موردتوجه قرار نگرفته است.
او همچنین با انتقاد از عدم اجرای طرح‌های تهیه شده برای ساماندهی و توانمندی سکونتگاه‌های غیررسمی و حاشیه‌نشینی، ناآگاهی و عدم احاطه مدیران ارشد به مسئله هوانوردی و انتخاب نامناسب مدیران میانی و سیستم پاداش و ارتقاء این حوزه را نیز به چالش کشید که موجب گسترش نارضایتی شده و تداوم آن برای صنعت هوانوردی مشکل‌آفرین است.
مسکن مهر و اجتماعی مناسب اجرا نشدند
علی بختیار نماینده مردم خوانسار و گلپایگان در مجلس، به‌عنوان دیگر نماینده مخالف با وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی، نسبت به وضعیت مسکن مهر و اجرا نشدن مسکن اجتماعی انتقاد کرد.او همچنین کاهش حجم سرمایه‌گذاری در صنعت ساختمان و همچنین سوانح جاده‌ای را از دیگر نقطه‌ضعف‌های وزارت راه و شهرسازی عنوان کرد و عملکرد این وزارتخانه در رابطه با سوانح ریلی سال گذشته را نیز مورد انتقاد قرار داد.
توسعه کمی و کیفی راه‌آهن نامناسب است
سکینه الماسی، نماینده مردم دیر و کنگان نیز به‌عنوان نماینده مخالف سخنرانی کرد و با طرح اینکه اقدامات عملیاتی و مطالعاتی آخوندی در زمینه ریسک‌های جاده‌ای چه بوده است؟ اقدامات او در حوزه توسعه کمی و کیفی راه‌آهن را نامناسب عنوان کرد.
نوسازی ناوگان هوایی عملکرد مثبتی بود
رحیم زارع، نماینده مردم آباده در مجلس به‌عنوان موافق وزیر پیشنهادی با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی در سیاست‌گذاری توسعه و تولید مسکن ۶۰ درصد تصمیم گیر است و در اجرا ۵ درصد نقش دارد، رونق تولید مسکن را منوط به همکاری مجموعه‌ای از عوامل دانست و اظهار کرد: نباید نگاه سیستمی داشته باشیم و همه‌چیز را گردن راه و شهرسازی بیندازیم. او همچنین از عملکرد مسکن مهر در دوره آخوندی دفاع کرد چراکه به گفته او در شش سال قبل از آقای آخوندی ۴۸ هزار میلیارد تومان منابع بانکی در اختیار مسکن مهر بوده و در دوره وزارت آخوندی فقط 7هزار و 500میلیارد تومان به این منظور اختصاص پیدا کرد.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس همچنین ورود ۲۰۰ هواپیمای نو به کشور را به‌عنوان کمک بزرگی به نوسازی ناوگان هوایی کشور و عملکرد مثبتی از سوی وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم برشمرد.
خدمات آخوندی بی‌نظیر است
قرجه طیار نماینده گنبدکاووس در مجلس دیگر نماینده موافقی بود که در دفاع از وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی، خدمات آخوندی در تاریخ ۳۸ ساله انقلاب را بی‌نظیر دانست و بازسازی ناوگان هوایی و کشاندن شرکت‌های بزرگ پای میز مذاکره را از جمله این خدمات عنوان کرد.
به گفته او گسترش نفوذ حمل‌ونقل جمهوری اسلامی در منطقه و تقویت جایگاه ایران در جاده ابریشم یکی از شاخص‌ترین برنامه‌های آخوندی در وزارت راه دولت دوازدهم است و در صورت گرفتن رأی اعتماد نمایندگان، مردم و به‌ویژه روستاییان از برنامه‌ها و خدمات آقای آخوندی در وزارت راه و شهرسازی بهره‌مند خواهند شد.
شکستن حبس شبکه ریلی یک کار استراتژیک بود
جهانبخش محبی نیا، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس شورای اسلامی ضمن ارزیابی مثبت از عملکرد عباس آخوندی در وزارت راه شکستن حبس شبکه ریلی را از مهم‌ترین اقدامات وی در وزارت راه دانست.او تصریح کرد: یکی از کارهای اساسی و استراتژیک ایشان شکستن حبس شبکه ریلی است که در برنامه ششم هم آمده است. همچنین درحالی‌که تلفات جاده‌ای در سال ۸۴، ۲۷ هزار نفر بوده در سال ۹۵، به ۱۵ هزار و ۹۰۰ نفر رسیده است.
آخوندی نظریه‌پرداز دولت است
سیداحسن علوی نماینده سنندج در مجلس عضو کمیسیون عمران مجلس نیز در موافقت با عباس آخوندی، او را نظریه‌پرداز دولت یازدهم لقب داد که با استفاده از سرمایه بخش خصوصی و غیردولتی اقدامات اساسی انجام داده است. به گفته او در این فرایند بیش از ۲۵ پروژه در بخش ریلی، بیش از ۴۰ پروژه در بخش جاده‌ای و بیش از ۱۰ پروژه در بخش فرودگاهی بالغ‌بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از بخش خصوصی جذب شده است.
آخوندی: می‌خواهم جلوی شهر فروشی را بگیرم
پس از اظهارات موافقان و مخالفان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی از برنامه‌هایش دفاع کرد.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی با بیان اینکه این وزارتخانه مقابل شهر فروشی ایستادگی کرد گفت: به دنبال توقف شهر فروشی و تأمین مسکن برای افراد کم‌درآمد و همچنین حل کردن مسئله حاشیه‌ای است.
عباس آخوندی در جلسه علنی نوبت صبح امروز (شنبه) در دفاع از برنامه‌های پیشنهادی‌اش به ارائه توضیحاتی در مورد وضعیت مسکن پرداخت و گفت: ۲۴ میلیون و ۱۹۰ هزار خانواده در ایران وجود دارد که تعداد خانه‌ها ۲۵ میلیون و ۴۰۰ هزار خانه است. در ظاهر تعداد خانه‌ها بیشتر از خانوار است، اما در عمل این‌طور نیست. به‌طوری‌که ظرف ۵ سال حدود ۲ میلیون خانه خالی به ایران اضافه شد.
به گفته او، ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار خانه دوم وجود دارد که این یعنی ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار خانه خالی در کشور است. اگر هر خانه را ۱۰۰ هزار دلار بدانیم یعنی حدود ۴۷۰ میلیارد دلار ثروت این کشور در خانه‌های خالی و دوم انباشته شده است. این رقم بیش از ۴ برابر کل ارزش بازار بورس ایران است.
آخوندی در ادامه با بیان اینکه قیمت زمین در تهران در سال ۹۲ نسبت به سال ۸۴ ، ۹ برابر افزایش پیدا کرده است، گفت که در همین بازه زمانی قیمت آپارتمان ۶ برابر زیاد شده است آن‌هم در شرایطی که شعار دولت قبل حذف قیمت زمین از ساختمان بود.
وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم با بیان اینکه بیش از ۱۹ میلیون نفر در وضعیت بد مسکنی مطلق زندگی می‌کنند، افزود: ما در این شرایط در منطقه ۱ تهران ۳۱ هزار خانه خالی داریم که این اتلاف منابع مالی است.
آخوندی ادامه داد: تا این تاریخ بانک مرکزی برای یارانه‌های مسکن بیش از ۲۲ هزار میلیارد تومان ادعای مطالبه از دولت دارد. سؤال ما این است که آیا با این وضعیت و وجود این حرف از مطالبات فزاینده بانکی نباید شرایط مسکن را همچون دولت قبل ادامه می‌دادیم یا با سوداگری و فساد در بازار ساختمان ایران مقابله می‌کردیم.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی در واکنش به اظهارات یکی از مخالفان مبنی بر اقداماتش برای مقابله با برج‌سازی گفت: ما جلوی شهر فروشی و فروش مجوز و تراکم را گرفتیم به‌طوری‌که تورم در مسکن حتی پایین‌تر از تورم آمد. ما جلوی شهر فروشی ایستادیم.
آخوندی با بیان اینکه ۴ گروه خانه اولی، حاشیه‌نشینان، بافت‌های فرسوده و کم‌درآمد در مسکن وجود دارد، گفت: خانه اولی‌ها جوان‌هایی هستند که می‌خواهند تشکیل خانواده دهند، حاشیه‌نشین‌ها ۱۱ میلیون نفرند که در وضعیت بد مسکنی مطلق هستند. ۸ میلیون نفر در بافت‌های فرسوده در شرایط بد زندگی می‌کنند. این ۴ گروه اصلی‌ترین مخاطبان مسکن هستند.
او در ادامه در واکنش به انتقاداتی درباره پروژه مسکن مهر گفت: در پروژه مسکن مهر بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در کشور هزینه شد سؤال این است که آیا ادامه این روند درست بود؟ من در همان ادامه کار تعهد اجرای پروژه مسکن مهر را دادم و ۹۰۰ هزار خانه را تمام کرده و تحویل دادم. اما هیچ‌گاه تلاش نکردم از آن به‌عنوان کار تبلیغاتی استفاده کنم چون معتقدم نباید این پروژه ادامه پیدا کند.
آخوندی با تأکید بر اینکه کشور به وزرای شجاع نیاز دارد، گفت: وزرای شجاع یعنی کسانی که حاضرند تغییرات ساختاری اعمال کنند و تحولی ایجاد نمایند. من هیچ‌وقت برای تغییر جهت مسکن نترسیدم به همین خاطر جلوی سوداگران شهری ایستادم.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی افزود: گفته شد که من ۱۲۳ شرکت دارم، این موضوع در کمیسیون اصل ۹۰ بررسی شد و حتی یک مورد از این اتهامات اثبات نشد. من می‌فهمم که چه کاری انجام می‌خواهم بدهم. می‌خواهم شهر فروشی را متوقف و مشکل مسکن را برای اقشار کم‌درآمد حل کنم و مسئلهٔ بافت حاشیه‌ای را سروسامان دهم.
آخوندی با بیان اینکه ۲ هزار و ۷۰۰ محله برای احیای بافت آن وجود دارد، گفت: ما می‌خواهیم هر سال ۲۷۰ محله را احیا کنیم به همین دلیل سیاست محله محوری را دنبال می‌کنم. از طرف دیگر موضوع خانه اولی‌ها را از طریق پس‌انداز پیگیری کردم که از قبل آن بیش از ۲۱۱ هزار نفر در این پروژه پس‌انداز کردند این یعنی تأمین منابع بیش از ۴ هزار میلیارد تومان آن‌هم بدون اتکا به بانک مرکزی.
او با اشاره به اختصاص تسهیلات ۸ درصدی برای احیای بافت‌های فرسوده گفت: کل اعتبار بافت فرسوده ۳۷ میلیارد تومان بوده که اکنون به بیش از هزار میلیارد تومان رسیده که این نشان از توجه ما به بافت فرسوده دارد.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی درباره برنامه‌اش برای مسکن اجتماعی گفت: افراد کم‌درآمد زیر نظر کمیته امداد، سازمان بهزیستی، سازمان تأمین اجتماعی و بنیاد مسکن هستند، لذا ما بنیاد مسکن را محور قرار دادیم تا به‌عنوان هماهنگ‌کننده بین این ۴ دستگاه سالانه ۱۰۰ هزار واحد احداث شود. موضوعی که در هیئت‌وزیران و برنامه ششم نیز تصویب شد.
آخوندی درباره موضوع حمل‌ونقل و اقداماتش گفت: در ایران ۲۷۰ هزار کیلومتر راه از روستایی تا آزادراه وجود دارد. کل راه ریلی فرعی و اصلی نیز ۱۳ هزار کیلومتر است که در سال گذشته حدود ۴۲۸ میلیون تن بار جابجا شد که ۴۰ میلیون تن آن توسط ریل بوده است.
او با بیان اینکه در حومه تهران سالیانه ۷۰۰ میلیون سفر انجام می‌شود، گفت: ۲ درصد این سفرها توسط ریل انجام می‌شود. در برنامه ششم مکلف کردید که باید ۳۰ درصد حمل‌ونقل بار یعنی ۴۰ میلیون تن توسط ریل انجام شود که این به معنای افزایش ناوگان ریلی است که ما می‌توانیم به کمک مجلس این کار را انجام دهیم.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی با بیان اینکه کل میانگین توسعه خطوط ریلی سالانه کمتر از ۱۸۰ کیلومتر است، گفت: ان‌شاءالله امسال هزار ۸۰۰ کیلومتر خط ریلی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد که این اتفاق بزرگی در صنعت حمل‌ونقل ریلی است.
آخوندی با بیان اینکه تأمین اعتبارات از طریق منابع بین‌المللی صورت می‌گیرد، گفت: با توجه به وضعیت بودجه طبیعتاً باید به دنبال تأمین مالی از منابع بین‌المللی رفت که ما توانستیم این کار را انجام دهیم.
او با بیان اینکه برای استفاده از بخش خصوصی ۲۸ هزار میلیارد تومان قرارداد فعال امضا شده است، گفت: در حمل‌ونقل ۱۹۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری لازم است که این میزان باید از منابع بین‌المللی تأمین شود. اکنون نیز استفاده از منابع بخش خصوصی به میزان ۱۳ هزار میلیارد تومان در حال تصویب هیئت‌وزیران است که این یعنی بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان توافق امضا کردیم.
وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی با اشاره به ابهاماتی درباره نظام‌مهندسی گفت: با توجه به امضا فروشی در بخش مهندسی ما به دنبال این هستیم که مالک و مهندس بدون هیچ واسطه‌ای با یکدیگر در ارتباط باشند و مهندسان بتوانند به بهترین وجه امور را به پیش ببرند.
او در پایان با اشاره به حضور ۶۵ هزار کارمند و بیش از ۲ هزار مدیر در وزارت شهرسازی و دستگاه‌های تابعه گفت که تمامی تلاشش در جهت استفاده از مدیران نسل آینده و بهره‌گیری از افراد لایق و جوان بوده است.