موضوع یادداشت قبلی درباره ضرورت برگرداندن اعتبار به نهاد دولت بود. در آن نوشته یادآور شدم که اعتبار و اهمیت نهاد دولت در دولت‌های قبلی به دلایل گوناگون ازدست‌رفته یا از اعتبارش کاسته شده بود.
همچنین تأکید شد با توجه به روش و منش و گرایش سیاسی رئیس دولت سیزدهم و ترکیب سیاسی مجلس ونیز قوه قضاییه در شرایط حاضر احتمال برگشت اعتبار ازدست‌رفته دولت بیشتر شده و اگر این اتفاق نیفتد اداره کشور سخت‌تر خواهد شد.
اما بازگشت اعتبار به نهاد دولت ونیز فعالیت یک دولت کارآمد که افکار عمومی آن را دولت قوی بدانند الزام‌هایی دارند و بدون شناخت و رعایت نمی‌توان به چنین دولت مقتدری رسید. این الزام‌ها کدم‌اند و این شعار آقای رئیسی در جریان مبارزه انتخاباتی که می‌خواهد دولت قوی داشته باشیم چگونه محقق خواهد شد؟
واقعیت این است که برخلاف برخی دیدگاه‌ها و باور برخی از سیاست‌ورزانی که پایه تحلیلی آن‌ها در مورد هر رخداد امروز و فردا، مخالف خوانی با دولت آقای روحانی است و با این نگاه که صرفاً وجود فردی مثل آقای رئیسی برای دولت قوی کفایت می‌کند، تشکیل دولت قوی روند آسانی نخواهد داشت. کارآمدی در مسیر تحقق شعارهای رئیس‌جمهور سیزدهم و انجام دادن وظایف و تکالیفی که قانون اساسی بر دوش دولت نهاده است اصلی‌ترین الزام برای تشکیل و ادامه کار یک دولت قوی است.
برخی ساده‌انگارانه می‌خواهند کارآمدی را به برخی رفتارهایی که رئیس‌جمهور قبلی انجام نمی‌داده است تقلیل دهند و تصورشان این است که به‌طور مثال رفتن پی‌درپی رئیس دولت به میان شهروندان همان کارآمدی است که روحانی از آن غفلت کرده است. برخی کارآمدی را در به کار گرفتن اقتدار در برخورد با گروه‌های اجتماعی و اقتصادی منتقد خلاصه کرده و می‌خواهند نهاد دولت و دولت سیزدهم را به بیراهه کشیده و کارآمدی را مساوی برخورد مقطعی و مصداقی مثلاً با گران‌فروش‌ها نشان دهند.
به گمان این گروه از سیاستمداران که اتفاقاً تریبون هم در اختیار دارند، شهروندان ایرانی آن‌قدر ساده‌اند که با این نوع برخوردهای احتمالی، دولت سیزدهم را دولت قوی فرض خواهند کرد. بدیهی است که برخورد قاطع با هر گروه اجتماعی، هر گروه و جمعیت سیاسی و یا رسانه‌ها و تریبون‌هایی که در مسیر اجرای قانون سنگ‌اندازی می‌کنند و اتهام آن‌ها در نهادهای قضایی ونیز نزد افکار عمومی اثبات‌شده است به شکل گرفتن دولت قوی کمک می‌کند اما اگر رسم و روش این باشد که به بهانه قاطعیت راه انتقاد بسته شود مردم سره از ناسره را تشکیل داده و دولت قوی در ذهن آن‌ها نهادینه نخواهد شد.
رئیس دولت سیزدهم تا اینجای کار و از زمانی که در میدان رقابت قرار گرفت نشان داده است این ترفندهای بی‌فایده ونیز صاحبان چنین باورهایی را خوب می‌شناسد و در دام نمی‌افتد. کارآمدی دولت معنایش این است که درنتیجه فعالیت‌های قانونی و در چارچوب اختیارات و وظایف نهاد دولت و البته اجرایی کردن وعده‌های رئیس دولت، شهروندان به لحاظ مادی در پله‌ای بالاتر از دوره قبلی بایستند و از نظر ذهنی آسایش و آرامش را احساس کنند.
به‌عنوان یک نمونه‌ای بسیار با اهمیت، اگر شهروندان احساس کنند برآیند تصمیم‌های دولت به ثبات بیشتر قیمت‌ها و نوسان کمتر در نرخ تورم و صیانت از قدرت خرید آن‌ها منجر شده و این‌یک روند ادامه‌دار است، باور می‌کنند دولت قوی بر سر کار است.
کارآمدی دولت پس از راستی آزمایی‌های واقعی ذهنیت کلی جامعه و شهروندان ونیز گروه‌های مؤثر مثل روشنفکران، نویسندگان، استادان دانشگاه‌ها و نیز فعالان اقتصادی و نهادهای بالایی خود را نشان خواهد داد.
آقای رئیسی گفته‌اند از هر گفت‌وگوی دیپلماتیک که به منافع ایران آسیب نزند و به رفع تحریم‌های اقتصادی کمک کند استقبال خواهد کرد و یا در شعارهای انتخاباتی گفته است نرخ تورم را کاهش خواهد داد و تأکید کرده است برای حل مسائل راه‌حل دارد. حالا اگر در میدان عمل این شعارها را اجرا کرده و در هر گام اصولی که برمی‌دارد به شهروندان گزارش دهد آن‌ها باور می‌کنند دولت قوی شکل‌گرفته است.
بنابراین اگر دولت سیزدهم می‌خواهد اقتصاد ایران را به‌مثابه یکی از اصلی‌ترین پایه‌هایی که کشور را قوام و دوام می‌دهد از بحران عبور دهد و برای این کار نیازمند دولت قوی است باید اعتبار را به نهاد دولت برگرداند ونیز کارآمدی را با اجرایی کردن شعارهایش و به دست آوردن اعتماد شهروندان اثبات کند.
شهروندان ایرانی از برخوردهای جناحی – سیاسی و دعواهای درون طیف‌های هر جناح به‌ویژه جناحی که حالا دولت را در اختیار دارد خسته‌اند و آقای رئیسی نشان داده است نمی‌خواهد فرصت به‌دست‌آمده را به این کارها اختصاص دهد و این داستان‌های تلخ را ادامه دهد.
حقیقت این است که دولت قوی نیاز ایران امروز است و همان‌طور که یادآور شدم دولت نیرومند تنها با کارآمدی و جلب اعتماد عمومی تبلور عینی و ذهنی پیدا خواهد کرد.
بر پایه تجربه سال‌ها فعالیت در نهادهای کارآفرینی و کارفرمایی و تبادل‌نظر با بزرگ‌ترین فعالان اقتصادی ونیز با اقتصاددانان موجب شده آشنایی نسبی مناسبی با تنگناها به دست آورده‌ام که علاقه‌مندم آن‌ها را در قالب این دسته از نوشته‌ها برای استفاده دولت سیزدهم انتشار دهم.
در این نوشته‌ها باهدف عبور دادن اقتصاد کشور از شرایط سخت امروز تلاش خواهم کرد نخست به مسائل اساسی و راهبردی درباره ضرورت توسعه نهاد دولت و سپس الزام‌های دولت قوی و پس از آن به بخش‌های اقتصادی با اهمیت بپردازم.