هلند بهعنوان یکی از کشورهای مهم در اتحادیه اروپا و دروازهای برای ورود کالاهای ایرانی به دیگر کشورهای اروپایی، اهمیت ویژهای دارد.
سبد صادراتی ایران به هلند شامل محصولات کشاورزی از جمله میوهها و سبزیجاتی مانند خرما، پسته، زعفران، سیب، و مرکبات و محصولات دامی مانند گوشت و فرآوردههای لبنی، محصولات صنعتی شامل صادرات نفت خام و محصولات پتروشیمی و مواد معدنی مانند مس، آهن و سنگهای معدنی، محصولات غذایی شامل کنسروها و فرآوردههای غذایی، خشکبار و آجیل، فرآوردههای شیمیایی همچون مواد شیمیایی پایه و محصولات شیمیایی دیگر است.
اما در تجارت با این کشور ظرفیتهای دستنخوردهای جهت صادرات وجود دارد که پنج حوزه زیر را شامل میشود:
۱. توسعه صادرات محصولات ارگانیک: با توجه به افزایش تقاضا برای محصولات ارگانیک در اروپا، ایران میتواند بر روی صادرات محصولات ارگانیک مانند زعفران، عسل و خشکبار تمرکز کند.
۲. صادرات فناوری و خدمات فنی و مهندسی: با توجه به توانمندیهای ایران در حوزههای فناوری اطلاعات و مهندسی، امکان صادرات خدمات فنی و مهندسی به هلند وجود دارد.
۳. محصولات فرهنگی و هنری: صنایعدستی ایرانی مانند فرش، سفال و سرامیک میتواند بازار خوبی در هلند داشته باشد.
۴. توسعه گردشگری: با توجه به جاذبههای گردشگری ایران، میتوان بر روی جذب گردشگران هلندی تمرکز کرد.
۵. همکاریهای علمی و تحقیقاتی: ایجاد همکاریهای علمی با دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی هلند میتواند زمینهساز انتقال دانش و فناوری باشد.
صادرات ایران به کشور هلند، مانند هر فعالیت اقتصادی دیگر، با چالشها و موانع خاصی مواجه است. این چالشها میتوانند به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم شوند:
الف) چالشهای داخلی
۱. مشکلات زیرساختی: عدم وجود زیرساختهای مناسب حملونقل و لجستیک میتواند باعث تأخیر در ارسال کالاها و افزایش هزینهها شود.
۲. تنوع کیفیت محصولات: عدم استانداردسازی و تنوع کیفیت محصولات صادراتی ممکن است موجب کاهش اعتماد خریداران خارجی شود.
۳. مشکلات مالی و بانکی: تحریمها و محدودیتهای مالی که بر سیستم بانکی ایران تأثیر گذاشته، میتواند فرآیند پرداختها و انتقال ارز را دشوار کند.
۴. مشکلات قانونی و اداری: پیچیدگیهای قانونی و بوروکراسی داخلی ممکن است فرآیند صادرات را طولانی و دشوار کند.
ب) چالشهای خارجی
۱. تحریمها و محدودیتهای بینالمللی: تحریمهای اقتصادی علیه ایران باعث محدودیت در تجارت با کشورهای اروپایی، از جمله هلند، شده است.
۲. رقابت با کشورهای دیگر: وجود رقبا از کشورهای دیگر که محصولات مشابه را با کیفیت بالا و قیمت مناسبتر ارائه میدهند، میتواند چالشبرانگیز باشد.
۳. مقررات وارداتی سختگیرانه: قوانین و مقررات وارداتی هلند و اتحادیه اروپا ممکن است برای کالاهای ایرانی سختگیرانه باشد و نیاز به رعایت استانداردهای خاصی داشته باشد.
۴. تغییرات اقتصادی و سیاسی: نوسانات اقتصادی و سیاسی در سطح جهانی میتواند بر تقاضا برای کالاهای ایرانی تأثیر بگذارد.
بنابراین برای توسعه صادرات ایران به هلند، نیاز است که راهکارهایی عملی و مؤثر ارائه شود و از دستگاههای ذیربط انتظار میرود که در راستای تحقق این اهداف اقدام کنند. در زیر به برخی از این راهکارها و انتظارات اشاره میشود:
۱. تقویت زیرساختهای حملونقل: سرمایهگذاری در بهبود زیرساختهای حملونقل، مانند جادهها، بنادر و فرودگاهها، تا فرآیند صادرات سریعتر و کمهزینهتر انجام شود.
۲. توسعه استانداردها و کیفیت محصولات: ایجاد نظام استانداردسازی برای محصولات صادراتی بهمنظور افزایش کیفیت و انطباق با استانداردهای بینالمللی، بهویژه استانداردهای اتحادیه اروپا.
۳. آموزش و توانمندسازی صادرکنندگان: برگزاری دورههای آموزشی برای صادرکنندگان ایرانی در زمینه بازاریابی، فروش، و شناخت بازار هلند و نیازهای آن.
۴. تسهیل فرآیندهای بانکی و مالی: ایجاد سازوکارهایی برای تسهیل معاملات مالی و کاهش مشکلات ناشی از تحریمها، مانند استفاده از ارزهای دیجیتال یا سیستمهای مالی جایگزین.
۵. توسعه روابط دیپلماتیک و تجاری: تقویت روابط دیپلماتیک با هلند و برگزاری نمایشگاهها و رویدادهای تجاری مشترک برای معرفی محصولات ایرانی.
۶. حمایت از تحقیقات بازار: حمایت از تحقیقات بازار برای شناسایی نیازها، سلیقهها و روندهای مصرف در هلند بهمنظور تطابق بهتر محصولات با بازار هدف.
۷. توسعه برندینگ و تبلیغات: سرمایهگذاری در برندینگ محصولات ایرانی و تبلیغات هدفمند در بازار هلند بهمنظور افزایش آگاهی و شناخت از کالاهای ایرانی.
تجار و فعالان بخش خصوصی با هدف تسهیل تجارت دو کشور، انتظاراتی از دستگاههای مرتبط دارند. مهمترین این انتظارات از این قرار هستند:
۱. همکاری بیندستگاهی: انتظار میرود که وزارتخانهها و سازمانهای مختلف، مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت امور خارجه و سازمان توسعه تجارت، همکاری نزدیکی داشته باشند تا استراتژیهای یکپارچهای برای توسعه صادرات تدوین کنند.
۲. تأمین اطلاعات بازار: دستگاههای ذیربط باید اطلاعات دقیق و بهروز درباره بازار هلند را در اختیار صادرکنندگان قرار دهند تا آنها بتوانند تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
۳. حمایت از نوآوری و تحقیق: حمایت از شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها در زمینه تولید محصولات جدید و فناوریهای نوین که میتوانند به افزایش رقابتپذیری کمک کنند.
۴. تسهیل صدور مجوزها: تسهیل فرآیند صدور مجوزهای لازم برای صادرات کالاها، بهویژه کالاهایی که نیاز به تأییدیههای خاص دارند.
۵. تقویت دیپلماسی اقتصادی: تقویت دیپلماسی اقتصادی با هدف ایجاد توافقات تجاری با هلند و کاهش موانع تجاری.
در کنار این انتظارات، اتاق مشترک ایران و هلند بهعنوان یک نهاد کلیدی در تسهیل روابط تجاری و اقتصادی بین دو کشور، میتواند برنامههای متنوعی را برای رفع موانع و چالشهای توسعه صادرات ایران به هلند پیشبینی کند. در زیر به برخی از این برنامهها اشاره میکنیم:
برگزاری نشستهای تخصصی و کارگاههای آموزشی:
هدف: آموزش صادرکنندگان ایرانی درباره بازار هلند، قوانین و مقررات تجاری، و نیازهای مصرفکنندگان
برنامه: برگزاری کارگاههای آموزشی در زمینه بازاریابی، فروش، و شناخت فرهنگ تجاری هلند
تحقیقات بازار و تحلیل نیازها:
هدف: شناسایی نیازها و سلیقههای مصرفکنندگان هلندی
برنامه: انجام تحقیقات بازار برای جمعآوری دادهها و تحلیل روندهای مصرف در هلند و ارائه گزارشهای جامع به صادرکنندگان
توسعه شبکههای تجاری:
هدف: ایجاد ارتباطات مؤثر بین صادرکنندگان ایرانی و خریداران هلندی
برنامه: برگزاری نمایشگاهها، همایشها و رویدادهای تجاری مشترک برای معرفی محصولات ایرانی به خریداران هلندی
حمایت از نوآوری و فناوری:
هدف: ارتقای کیفیت محصولات صادراتی و استفاده از فناوریهای نوین
برنامه: همکاری با شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها برای توسعه محصولات جدید و بهبود فرآیندهای تولید
حمایت از برندینگ و تبلیغات:
هدف: افزایش آگاهی از محصولات ایرانی در بازار هلند
برنامه: کمک به صادرکنندگان در زمینه برندینگ و تبلیغات هدفمند برای معرفی محصولات ایرانی