کارخانه صنایع چراغ اتومبیل مدرن. عکس: تسنیم، محمدصادق نیک گستر.
مرکز پژوهشهای اتاق ایران گزارش سازمان تکنوسر با عنوان «کرونا و کارآفرینان در جهان در حال توسعه؛ درسهایی برای حمایت از کسبوکارها در دوران بحران» را ترجمه و منتشر کرده است، در بخشی از این گزارش آمده است: همزمان با گسترش همهگیری کرونا، بقای کسب و کارهای خرد و کوچک در سراسر جهان در معرض تهدید قرار گرفته است. قرنطینهها، ماندن اجباری در خانه و فاصلهگذاری اجتماعی، انجام کسب و کار را برای بسیاری از این شرکتها، با دشواری مواجه ساخته است. در حالی که، همچنان که انتظار میرود در آمریکای شمالی و اروپا توجه زیادی به این مسأله شده که چگونه کسب و کارهای کوچک نجات داده شوند، اما کسب و کارهای خرد و کوچک در کشورهای در حال توسعه، از بسیاری جهات در مقابل اثرات این بحران آسیبپذیرتر هستند.
با وجود این، نجات این کسب و کارها از اهمیت خاصی برخوردار است. کسب و کارهای خرد و کوچک، ستون فقرات اقتصادهای نوظهور را تشکیل میدهند: براساس برآوردهای سازمان بینالمللی کار، تقریباً 90 درصد اشتغال در کشورهای آفریقایی زیرصحرا و شرق آسیا، متعلق به شرکتهایی با کمتر از 49 نفر پرسنل است. در آمریکای لاتین و حوزة کارائیب نیز 75 درصد اشتغال به این شرکتها تعلق دارد. به علاوه، این کسب و کارها بازاری برای تولیدکنندگان محلی و منبعی برای کالاهای اساسی و خدمات حیاتیِ جوامع آسیبپذیر -که اکنون بیش از هر زمان دیگری واجد اهمیت هستند- فراهم میآورند؛ جمعیتی که همواره از سوی شرکتهای بزرگ مورد بیتوجهی قرار میگیرند.
با توجه به اینکه دولتهای مختلف، از السالوادور و کنیا گرفته تا هند اقدامات سختگیرانهای را برای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا در پیش گرفتهاند، سازمانهای توسعه چه کارهایی میتوانند برای کمک به بقای کسب و کارهای خرد و کوچک انجام دهند؟ در این گزارش با استناد به تجارب گذشتة سازمان تکنوسرو در زمینة کار با کارآفرینان در مواقع بحرانی برخی ایدهها برای پشتیبانی از این بنگاهها منتشر شده است.
در بخش راهکارهای ارائه شده در این گزارش به سه مرحله تاکید شده است:
1-تنظیم مجدد اهداف برای ادامة حیات کسب و کارها: در هنگام ثبات اقتصادی، برنامههای کارآفرینی تکنوسرو به بنگاهها و شرکتها در شناسایی و دستیابی به فرصتهای جدید کسب و کار کمک میکنند. تمرکز بر روی رشد است: تقویت سودآوری، افزایش فروش و گسترش تأثیرات اجتماعی، مانند استخدام و تأمین منابع از تأمینکنندگان محلی. اما در بحرانی مانند همهگیری جهانی ویروس کرونا، رشدی از این نوع تقریباً غیرممکن است. از این رو، این مسأله ضرورری است که برنامهها، اهداف کوتاهمدت خود را در راستای کمک به بقای کسب و کارها، مورد بازطراحی و بازاندیشی قرار بدهند. پس از عبور از بحران، مجدداً میتوان تمرکز بر روی رشد را از سر گرفت.
2- انطباق برنامهها متناسب با نیازهای جدید: گذار از جهتگیری رشد-محور به بحران-محور، پیامدهای مهمی برای برنامهها در پی دارد. پروژههای کارآفرینی ما در سازمان تکنوسرو، به کسب و کارهای کوچک کمک میکند تا: مهارتهایی را کسب کنند؛ مدیریت بهتری در مورد امور مالی خود داشته باشند؛ و به دنبال فرصتهای جدید در بازارها باشند. در طول بحران کرونا، این اهرمها کماکان واجد اهمیتاند، اما هر کدام نیازمند آن هستند که با نیازهای متغیر کارآفرینان تطابق پیدا کنند. برمبنای گفتگوهای اولیه با کارآفرینان، برنامهها میتوانند خدمات مشاورهای حساب شده و سنجیدهای ارائه دهند.
3-تعامل در اکوسیستم: همهگیری جهانی کروناویروس، چالشی جدید برای کسب و کارهای خرد و کوچک است و هیچ سازمان واحدی پاسخی برای چگونگی پرداختن به آن ندارد. بنابراین، پیریزی مشارکت و برقراری گفتگوی مستمر بین سازمانهای اجرایی، دولتها، بنیادها و سازمانهای اعطاکنندة کمکهای مالی، بخش خصوصی، سازمانهای غیردولتی و سایرین در اکوسیستم کارآفرینی، اهمیتی بیش از پیش یافته است.
در بخش پایانی گزارش تاکید شده است: اگر با هم کار کنید، میتوانید:
-راهها و شیوههای مؤثر را شناسایی کرده و سازگاری و تطابق خود را در طول همهگیری جهانی کروناویروس تقویت کنید؛
-سازمانهای خود را برای بروز بحرانهای آینده آماده کنید؛
-برای سازمانها، اطلاعات کاربردی و واقعی فراهم کنید تا در فرآیند اعطای کمک هزینههای مالی از آنها استفاده کنند؛
-به مؤسسات مالی و بازیگران بخش خصوصی کمک کنید تا خدمات خود را با وضعیت دشوار کسب و کارهای خرد و کوچک متناسب کنند؛
-سیاستهایی که از کارآفرینان در مواقع بحران حمایت میکنند، تقویت کنید؛
-ارتباط سیاستها و رویههای جدید دولت با کارآفرینان را تسهیل کنید.
متن کامل گزارش «کرونا و کارآفرینان در جهان در حال توسعه؛ درسهایی برای حمایت از کسبوکارها در دوران بحران»را از اینجا دانلود کنید.