بررسی مشکلات گمرکی فعالان فناوری اطلاعات در اتاق ایران

نشست کمیسیون فناوری اطلاعات، ارتباطات و اقتصاد رسانه اتاق ایران با هدف بررسی مشکلات شرکت‌های فناوری اطلاعات در حوزه واردات و صادرات با حضور مدیرانی از گمرک در محل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برگزار شد.

رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات، ارتباطات و اقتصاد رسانه اتاق ایران در این نشست گفت: حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد هم به‌طور مستقیم درآمدزایی دارد و هم می‌تواند به توسعه سایر رشته‌ها کمک کند.

محمدرضا طلایی گفت: از مشکلات اصلی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات این است که قوانین و مقررات در کشور ما همگام با توسعه فناوری تغییر نکرده‌ و این قوانین تسهیلگر بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات نبوده‌اند؛ در صورتی که قوانین باید با توجه به رشد این حوزه تدوین شوند.

مشکلات فعالان بخش خصوصی

رئیس سندیکای تولیدکنندگان تجهیزات فناوری اطلاعات طی سخنانی در این نشست گفت: شرایط برای تولیدکنندگان اندکی بهتر شده اما کافی نیست و علی‌رغم تلاش‌ها برای روان‌سازی امور فعالان اقتصادی هنوز به جایگاه مطلوب نرسیده‌ایم؛ از علل مهم این موضوع هم جزیره‌ای عمل کردن و عدم هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی مختلف است.

مسعود شنتیایی در مورد فرایند صدور مجوزهای گمرکی گفت: گاهی به دلیل ناهماهنگی‌هایی که میان گمرکات اجرایی کشور روی می‌دهد کالاها و قطعاتی که برای تولید ضروری است مدت طولانی در گمرک می‌مانند و این توقف و ناهماهنگی با افزایش هزینه‌های انبارداری منجر به افزایش هزینه‌های تولید می‌شود.

به گفته رئیس سندیکای تولیدکنندگان تجهیزات فناوری اطلاعات، تولید مقدم بر صادرات است و اول باید موانع بر سر راه تولید برداشته شود و تولید تسهیل شود تا در گام بعدی بتوانیم صادرات را توسعه دهیم.

شنتیایی افزود: علی‌رغم الکترونیکی شدن بسیاری از روندهای گمرک، بعضاً به دلیل قطعی سیستم و همچنین پیچیدگی‌های بسیار، امور فعالان اقتصادی مختل می‌شود.

عبدالرضا نوروزی، رئیس اتحادیه صنایع لوح‌های فشرده ایران با اشاره به تحریم‌ها گفت: با وضع تحریم‌ها تولیدکننده‌های فناوری اطلاعات همه قطعات را نمی‌توانستند به‌راحتی وارد کنند و به این دلیل صنایع ما بسیار آسیب دیدند که لازم است از آن‌ها حمایت شود و می‌توان با وضع جوایز صادراتی، به صادرکنندگان کمک کرد.

به گفته نوروزی قبل از تحریم‌ها قطعات مورد نیاز خط تولید، ظرف سه روز خریداری و وارد می‌شدند اما همچنان این مسئله گاه تا دو سه ماه هم طول می‌کشد.

محمد آقایی، دبیرکل مجمع عالی واردات، موانع غیر تعرفه‌ای و وجود تعرفه‌های نامناسب را از مهم‌ترین مشکلات فعالان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات برشمرد و گفت: به‌عنوان نمونه پس از افزایش واردات نوت بوک، نه تنها آمار مصرف این کالا کم نشده بلکه واردات قاچاق نوت بوک افزایش‌یافته است.

امیر اسحاقی، دبیر انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی ایران به قاچاق گسترده در این حوزه اشاره کرد. به گفته اسحاقی سالیانه 14 میلیون موبایل، تبلت و لوازم جانبی در کشور مصرف می‌شود که 95 درصد این وسایل قاچاق هستند و تنها 5 درصد از طریق قانونی وارد می‌شوند.

اسحاقی افزود: این شرایط باعث شده است کسب‌وکار بسیاری از واردکنندگان رسمی تعطیل‌شده و نتوانند واردات کنند.

فعالان اقتصادی در ارزش‌گذاری کالاهای وارداتی مشارکت کنند

مدیرکل دفتر ارزش و تعرفه گمرک ایران در مورد تعیین ارزش کالاها گفت: بهترین گزینه برای تعیین ارزش کالاها در گمرک خود فعالان اقتصادی و تشکل‌ها هستند؛ از همه تشکل‌های اقتصادی دعوت می‌کنم تا در این مورد ما را همراهی و به گمرک در تعیین ارزش کمک کنند.

خداکرم اسکندری در بخش دیگری از سخنانش در مورد حقوق ورودی گمرک گفت: قبول داریم که هر چه حقوق ورودی گمرک کم‌تر باشد، قاچاق کم‌تر می‌شود و در این راستا شاید واقعاً لازم باشد که 9 درصد مالیات بر ارزش‌افزوده وارداتی حذف شود که باید بر روی این موضوع بررسی بیشتری صورت بگیرد.

اسکندری همچنین با اشاره به سخنان بعضی حاضران در مورد طولانی شدن روند ترخیص کالاها از گمرک گفت: واردکنندگان خوش‌نام می‌توانند با اعلام سوابق ترخیص خود در یکی دو سال گذشته به گمرک به‌صورت شفاف، از مزایایی بهره‌مند شوند، مانند اینکه به دلیل اعتماد گمرک به این واردکنندگان کالاهایشان زودتر ترخیص می‌شود.

علی‌اکبر شامانی، مدیرکل دفتر صادرات گمرک ایران نیز گفت: اینکه آمار دقیقی از صادرکنندگان نرم‌افزار و فعالان این حوزه نداریم مطلوب ما نیست و باید صادرات نرم‌افزار را ساختارمند کرد؛ باید روش مشخصی برای صادرت نرم افزار داشته باشیم.

معاون مرکز واردات و امور مناطق آزاد ویژه گمرک ایران نیز با پذیرفتن برخی مشکلات در امور گمرک و ترخیص کالاها گفت: قطعاً مشکلات هست اما شرایط خیلی بهتر شده است.

علیرضا اسماعیلی افزود: بعضی مشکلات زیرساختی هنوز وجود دارد که باعث می‌شود زمان ترخیص و بعضی امور گمرکی طولانی می‌شود گرچه عرف کار ما این است که سه‌روزه کالاها از گمرک ترخیص شوند.

 اسماعیلی از فعالان اقتصادی خواست بعضاً اگر روند ترخصی کالاها در گمرک طولانی می‌شود مورد را به این سازمان اطلاع دهند و پی‌گیری کنند.

وی با بیان اینکه سال گذشته 500 واحد تولیدی به‌عنوان مسیر سبز معرفی شده‌اند گفت: واحدهای تولیدی می‌توانند تقاضای خود را همراه مدارک و اسناد به این دفتر ارسال کنند و از تسهیلات مسیر سبز مانند ضمانت‌نامه و انبار اختصاصی استفاده کنند و ما هم برای ترخیص سریع کالاها به واحدهای تولیدی اعتماد داریم مگر اینکه تخلفی صورت بگیرد.

مظفر علیخانی، معاون فنی و خدمات بازرگانی اتاق ایران هم در سخنانی گفت: گاه قوانین و آیین‌نامه‌هایی تصویب می‌شود اما فعالان اقتصادی از آن‌ها بی‌خبر می‌مانند و هم برای خودشان و هم برای گمرک مشکل ایجاد می‌شود که لازم است گمرک در این موارد اطلاع‌رسانی خوبی داشته باشد.

علیخانی با اشاره به صحبت‌های اسماعیلی در مورد تعین ارزش گمرکی کالاها گفت: فعالان اقتصادی باید مشارکت در ارزش‌گذاری در صادرات و واردات را جدی بگیرند. چراکه عدم شفافیت در ارزش‌گذاری به ضرر خود فعالان اقتصادی است.