دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور اقتصادی در نشست مهرماه هیات نمایندگان اتاق ایران پیرامون مهم‌ترین موضوعی که باید در دستور کار همه بخش‌ها در کشور قرار بگیرد، صحبت کرد.
مسعود نیلی گفت: اقتصاد ما دو چهره دارد یک چهره خوب که شامل تورم تک‌رقمی و اشتغال بالا و رشد اقتصادی خوب است، اما درست در نقطه مقابل ابر چالش‌هایی وجود دارند که نمی‌توان گفت هیچ‌کدام نیستند یا وجود ندارند.
نیلی پیش‌ازاین دریکی از جلسات اتاق ایران از «بحران منابع آب کشور»، «مسائل زیست‌محیطی»، «صندوق بازنشستگی»، «بودجه دولت»، «نظام بانکی» و «بیکاری» به‌عنوان 6 ابر چالش اقتصاد ایران یادکرده بود.
دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی افزود: آنچه ما در عرصه بیرونی و به‌ویژه در میان سیاسیون مشاهده می‌کنیم در دو گروه طبقه‌بندی می‌شود یک دسته کسانی هستند که با شوق زیادی آماری از عملکرد مثبت اقتصادی نشان می‌دهند و از وضع موجود ابراز رضایت می‌کنند. یک دسته هم منکر این دستاوردها شده و روی مشکلات تأکیددارند. اگر به‌صورت کارشناسی نگاه کنیم می‌بینیم که هردوی این گروه‌ها تا حدودی درست می‌گویند و این دو تصویر از اقتصاد ما تا حدی قابل‌جمع است.
نیلی در مورد راه‌حل‌های این وضعیت، تغییر ساختار اقتصاد کشور را موردتوجه قرارداد و گفت: ساختار فعلی اقتصاد ما نمی‌تواند سوخت لازم را برای یک اقتصاد خوب فراهم کند؛ اگر می‌خواهیم به رشد قابل‌قبول در شرایط اقتصادی کشور برسیم باید همه ساختار اقتصاد را اصلاح کنیم.
دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور اقتصادی، ساختار را قوانین بلندمدت حاکم بر اقتصاد که روی انگیزه‌های کنشگران اقتصادی اثر می‌گذارد تعریف کرد و گفت: به‌عنوان‌مثال در حوزه بازار آب آیا قوانینی که سال‌ها در این حوزه حاکم بوده به مصرف‌کننده علامت داده است که با بحران مواجه شده‌ایم؟ آیا رفتار تولیدکننده همسو با این بحران آب بوده است؟
نیلی افزود: آن چیزی که امروز این ابر چالش‌ها را ایجاد کرده از درون ساختار اقتصادی کشور می‌آید. این موارد را کسی به ما تحمیل نکرده، همه این ابرچالش‌ها به خاطر تصمیماتی بوده که خودمان گرفته‌ایم. تا زمانی که نپذیریم خودمان اشتباه کرده‌ایم راه‌حل‌های ارائه‌شده هم کمکی نمی‌کنند چراکه ریشه‌ای نیستند بلکه راه‌حل‌های تکنسینی هستند؛ آن چیزی که به‌عنوان ساختار اقتصادی مطرح می‌شود، یک پارادایم اقتصاد سیاسی مبتنی بر مصرف منابع است که هیچ کاری به ورود منابع ندارد.
نیلی اضافه کرد: قوانین مبتنی بر رفاه همراه با هدر رفت منابع کشور بر این چالش‌ها حاکم است؛ در مورد اینکه آیا دولت رفاه خوب است یا خیر نظرات متفاوتی وجود دارد اما هدر رفتن این منابع در دولت‌ها خوب نیست. این ابر چالش‌ها تا زمانی که هدر رفت منابع کشور اصل باشد، حل نمی‌شوند.
دستیار ویژه رئیس‌جمهور افزود: بدون تغییر پارادایم اقتصاد سیاسی نمی‌توانیم مشکلات را حل کنیم و باید بدانیم که پارادایم اقتصاد سیاسی فعلی که مبتنی بر اضمحلال منابع طبیعی است، به انتهای راه خویش رسیده است.
نیلی در مورد راه‌حل گفت: باید بدانیم تمام کنشگران سیاسی کم‌وبیش در این وضعیت نقش داشته‌اند و در این شرایط باید یک وفاق ملی حول محور پذیرش اشتباهات شکل بگیرد.
به گفته این اقتصاددان، منابع ما کفاف شکل فعلی از اداره کشور را نمی‌دهد و باید تغییر پارادایمی در این زمینه انجام دهیم.
نیلی همچنین در بخش دیگری از سخنانش گفت: نظام بانکی و نرخ بالای سود بانکی بزرگترین مشکل اقتصادی است که باید در اولویت سیاست‌های اقتصادی کشور قرار بگیرد؛ نرخ سود بانکی معلول یک سری دیگر از عوامل است که آن عوامل باید درست شوند.
نیلی افزود: در سال 93 اصلاح نظام بانکی را شروع کردیم اما با کاهش قیمت نفت نتوانستیم آن پروژه را جلو ببریم. امیدواریم به زودی بتوانیم دوباره این پروژه را شروع کنیم.
نیلی با اشاره به صحبت یکی از اعضای هیات نمایندگان در مورد لزوم استقلال بانک مرکزی گفت: استقلال بانک مرکزی یک هدف بزرگ است که برای رسیدن به آن باید زمینه سازی کنیم؛ ما برای رسیدن به این هدف باید در جهتی حرکت کنیم که ابتدا رابطه دولت و بانک مرکزی را قاعده‌مند کنیم و سپس برای آن برنامه‌ریزی کنیم.