دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری جنجالی آمریکا طی 10 ماه حضورش در کاخ سفید بارها علیه توافق هسته ایران با کشورهای 1+5 سخن گفته است؛ امروز اما برای او روز اقدام عملی درباره برجام است.
دونالد ترامپ ساعت 20 به وقت تهران طی یک سخنرانی تصمیم کلی خود در مود برجام را اعلام خواهد کرد. نزدیکان او می‌گویند تصمیمش را درباره برجام اتخاذ کرده و قرار است برخلاف گذشته، «عدم پایبندی ایران» به برجام را اعلام کند. بسیاری معتقدند او می‌خواهد تأیید پایبندی سه‌ماهه ایران به برجام را از دوش خود بردارد اما این توپ را به زمین کنگره خواهد انداخت تا در مورد برجام و تحریم های احتمالی علیه ایران از جانب آمریکا تصمیم بگیرد.
در این میان اروپایی از مدت‌ها پیش تلاش خود را برای حفط برجام آغاز کرده‌اند. روز سه‌شنبه، بوریس جانسون با محمدجواد ظریف و بعد از او با رکس تیلرسون، وزیران خارجه ایران و آمریکا، تلفنی گفت‌وگو کرد. او در توییتر نوشته با ظریف صحبت کرده و انگلیس متعهد به توافق هسته‌ای است. همچنین علی‌اکبر صالحی نیز با وزیر خارجه انگلیس ملاقات و درباره برجام و همکاری‌های مشترک تهران و لندن گفت‌وگو کرد.
هم‌زمان با این ملاقات‌ها، پایگاه اینترنتی «پولیتیکو» گزارش داد قانون‌گذاران دموکرات نشستی با مذاکره‌کنندگان ارشد آمریکایی از جمله جان کری و ارنست مونیز، وزیران خارجه و انرژی دولت اوباما و نیز وندی شرمن، معاون سابق وزارت خارجه که در مذاکرات هسته‌ای با ایران حضور داشتند، برگزار کرده اند. در این نشست نانسی پلوسی، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان آمریکا هم حضور داشت.
درهمین‌حال، طی روزهای گذشته دیگر کشورهای حاضر در برجام بر ادامه پایبندی همه طرف ها به این توافق بین المللی تأکید کرده‌اند. این کشورها از تبعات این تصمیم بر مناسبات بین‌المللی و سرنوشت روابط اقتصاد خود با ایران می‌گویند، اما برخی از تحلیلگران سیاست خارجی معتقدند که تبعات رفتار ترامپ بیشتر متوجه خود آمریکا خواهد بود تا ایران و جامعه جهانی. وزرای خارجه، دفاع و رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا خواستار باقی ماندن این کشور در برجام هستند. در کنگره هم با توجه به نامه 180 نماینده عضو کنگره به ترامپ در لزوم پایبندی به برجام، همصدایی و همراهی کامل با رئیس‌جهور دیده نمی‌شود.
ایران با کشورهای اروپایی و آسیایی بعد از برجام همکاری نزدیگی را آغاز کرده است. برخی از این رفت و آمدهای دوجانبه به خصوص با اروپایی ها به همکاری و توافق اقتصادی منجر شده است؛ بنابراین کشورهای اروپایی نفع خود را در پایبندی به برجام می‌بینند. شاید این کشورها بخواهند بدون حضور آمریکا نظم جدیدی را در مناسبات بین‌المللی و مناسبات اقتصاد جهانی تعریف کنند.
کورش احمدی، تحلیلگر سیاست آمریکا معتقد است: «مجموعه شواهد و قرائن حداقل از بعد از سخنرانی نیکی هیلی در مؤسسه «آمریکن انترپرایس» در پنجم سپتامبر حاکی از این است که ترامپ در پی کناره‌گیری از برجام و به شکست‌کشاندن آن نیست. هدف او بیشتر محقق‌کردن اهداف حقیر سیاسی با توجه به قول‌های او در جریان انتخابات و حفظ پایگاه رأی شکننده‌اش است، چراکه اگر این پایگاه رأی بیش از پیش تضعیف شود، او همین حداقل موقعیت سیاسی در واشنگتن را نیز نخواهد داشت، چه رسد به شانسی در انتخابات بعدی. بنابراین احتمالاً تصور ترامپ این است که با اعلام اینکه ادامه برجام مغایر منافع امنیت ملی آمریکاست، یک امتیاز سیاسی در نظر پایگاه رأیش به دست خواهد آورد و نیز تصور می‌کند که با ارسال موضوع به کنگره می‌تواند خود را از زجر هر سه ماه یک‌بار تأیید یا عدم تأیید پایبندی ایران خلاص کند. بااین‌حال، معلوم نیست که ترامپ شهامت خروج از برجام و پذیرش مسئولیت عواقب ناروشن آن را داشته باشد. »