یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه گاهی شرکت‌های عرضه شده در بازار سرمایه، بالاتر از ارزش ذاتی خود قیمت‌گذاری شده‌اند، گفت: ورود شرکت‌های جدید به بازار سرمایه می‌تواند به افزایش عمق بازار کمک کند، اما همگام با آن نیاز به نظارت هر چه بیشتر در پذیرش شرکت‌هاست.
مدتی است که روند ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه به اوج خود رسیده است و از ابتدای سال تا به امروز شاهد ورود 10 شرکت به بازار سرمایه بودیم.
نخستین عرضه اولیه در تیرماه سال 96 و با ورود شرکت «به پرداخت» ملت با سرمایه 950 میلیارد ریال به بازار سرمایه بوده و آخرین شرکت که تابه‌حال عرضه شده، شرکت «فولاد کاوه جنوب کیش» با سرمایه هفت هزار میلیارد ریالی است.
کارشناسان درباره روند اجرای عرضه‌های اولیه، دیدگاه‌هایی را مطرح می‌کنند، در نگاه اغلب کارشناسان، اگرچه عرضه‌های اولیه می‌تواند باعث جذب سهامداران جدید و عمق بخشیدن به بازار سرمایه شود، اما نگرانی‌هایی نسبت به گران‌فروشی در عرضه‌های اولیه وجود دارد.
به نظر فعالان بازار سرمایه و کارشناسان، برخی از شرکت‌های جدید در هنگام عرضه اولیه و ورود به بورس، به قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی، قیمت‌گذاری شده‌اند.
حمیدرضا مهرآور، کارشناس بازار سرمایه درباره عرضه‌های اولیه شرکت‌های جدید در بازار سرمایه، گفت: به‌طورکلی معمولاً معیارهای سنجش عمق بازار سرمایه مبنی بر تعداد سرمایه‌گذاران فعال و از طرفی تعداد شرکت‌های عرضه شده در بازار سرمایه است، به همین دلیل ورود شرکت‌های جدید به بازار سرمایه می‌تواند عمق و کارایی بازار را افزایش دهد.
مدیرعامل کارگزاری بانک سامان اضافه کرد: از سوی دیگر هرچقدر شرایط ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه تسهیل شود، به همان اندازه، عمق بازار نیز افزایش می‌یابد.
وی با بیان اینکه ورود شرکت‌های جدید به بازار سرمایه به خودی خود یک مزیت مناسب به‌حساب می‌آید، ادامه داد: ورود شرکت‌های جدید به بازار سرمایه می‌تواند یک محرک برای ورود سرمایه‌گذاران جدید نیز باشد، زیرا عمده شرکت‌هایی که عرضه می‌شوند سود خوبی را برای سرمایه‌گذاران به همراه دارند و همین عامل هم موجب می‌شود هر بار افراد بیشتری اقدام به دریافت کد بورسی کنند.
این کارشناس بازار سرمایه بیان داشت: همین عامل هم رفته‌رفته، موجب افزایش تعداد سرمایه‌گذاران فعال در بازار سرمایه می‌شود که می‌تواند به افزایش عمق بازار کمک کند.
وی گفت: در سال 96 در عرضه اولیه «به پرداخت ملت» 67 هزار کد معاملاتی اقدام به خرید عرضه اولیه کرده‌اند که این تعداد در عرضه اولیه فولاد کاوه به 150 هزار کد معاملاتی رسیده که نشان از افزایش چشمگیر خریداران است.
مهرآور درباره رشد خریداران در عرضه‌های اولیه، خاطرنشان کرد: دلیل افزایش خریداران، یا فعال شدن کدهای معاملاتی قدیم به دلیل عرضه‌های اولیه بوده است و یا اینکه کدهای معاملاتی جدید وارد شده‌اند که گزینه دوم بسیار محتمل‌تر است.
وی با بیان اینکه نکته حائز اهمیت این است که عرضه‌های اولیه در چه زمانی کارایی دارند و می‌تواند برای بازار و سرمایه‌گذاران مفید باشد، گفت: عرضه‌های اولیه در شرایطی مناسب هستند که بازار در شرایط صعودی بوده و ترس از رشد حبابی قیمت در بازار وجود داشته باشد در این هنگام عرضه شرکت‌های جدید می‌تواند نقدینگی سرگردانی را که در بازار وجود دارد به سمت خود جذب کند.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: البته عرضه اولیه در شرایطی که بازار در تعادل نسبی باشد نیز کارایی را دارد اما در بازاری که از کمبود نقدینگی رنج می‌برد و ارزش معاملات در آن پایین است کارایی خاصی ندارد.
مدیرعامل کارگزاری بانک سامان اضافه کرد: اکنون، شرایط عرضه اولیه در بازار سرمایه ایران نیز توجیه ندارد زیرا با وجود ارزش معاملات پایین، سهامدار عمده به هنگام عرضه سهم، بخش زیادی از نقدینگی را از بازار خارج می‌کند.
مهرآور ادامه داد: از طرف دیگر بحث ارزش‌گذاری شرکت‌ها در بدو ورود به بازار سرمایه نیز از عوامل مهم اقبال سرمایه‌گذاران به سهم است.
وی تصریح کرد: به‌طور معمول شرکت‌ها در بدو ورود به بازار سرمایه به دلیل ایجاد جذابیت قیمتی برای سرمایه‌گذاران باید زیر ارزش ذاتی خود قیمت‌گذاری شوند اما گاهی مشاهده شده که شرکت‌های عرضه شده، بالاتر از ارزش ذاتی خود قیمت‌گذاری شده و تنها به دلیل اینکه بحث کسب بازدهی در ذهن سرمایه‌گذاران در عرضه‌های اولیه وجود دارد، اقدام به خرید آن می‌کنند که این دلیلی برای مناسب بودن قیمت نیست.
مهرآور خاطرنشان کرد: در پذیرش شرکت‌هایی که قصد ورود به بازار سرمایه دارند نیز باید حساسیت لازم توسط مقام مسئول وجود داشته باشد و حتی‌الامکان شرکت‌هایی وارد این بازار شوند که دارای پیشینه مناسبی به لحاظ عملیاتی باشند و همخوانی کاملی بین عملیات شرکت در دوره‌های گذشته و آخرین دوره مالی شرکت وجود داشته باشد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: با توجه به موارد عنوان شده ورود شرکت‌های جدید به بازار سرمایه می‌تواند به افزایش عمق بازار کمک کند ولی همگام با آن نیاز به نظارت هر چه بیشتر در پذیرش شرکت‌ها هم به‌طور حتم باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.