فردا، روز چهارشنبه ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه و الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان به تهران سفر میکنند. بهانه این سفر، حضور در نشست سهجانبه تهران، مسکو و باکو برای بررسی فرصتهای همکاری سهجانبه است. ایران و روسیه تعامل تجاری خوبی باهم دارند؛
اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران از اهمیت روابط ایران و روسیه میگوید: «رابطه ایران و روسیه، رابطی قابلقبول است؛ اما حجم مبادلات ازنظر صادرات خیلی پایین است. ما سال گذشته حدود 400 میلیون دلار صادرات به روسیه داشتیم و حجم واردات ما از این کشور حدود یکمیلیارد و 500میلیون دلار است؛ این نسبت یعنی 20 درصد از حجم مبادلات ما سهم صادرات و 80 درصد آن سهم واردات است که این رقم اصلاً رقم قابلقبولی نیست.»
عسگراولادی میگوید: «روسیه در اروپای شرقی بزرگترین کشور مصرفکننده مواد غذایی است و از نقاط مختلف دنیا واردات دارد؛ اما ایران در این زمینه جایگاه خوبی ندارد. مبادلات ما با روسیه در مقایسه با کشورهای همسایه از همه کمتر است.»
رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه در مورد مشکلات توسعه روابط تجاری با روسیه گفت: «شرایط بانکی، مالی، حملونقل و همچنین مشکلات صدور روادید بر سر راه توسعه روابط تجاری دو کشور است؛ بهویژه صدور روادید تجاری که بارها این مشکلات را در حضور وزرای روسی گفتهایم اما حلنشده است.»
عسگراولادی عضو هیات نمایندگان اتاق تهران از چهار مشکل اصلی تجار با روسیه میگوید: «مشکل بانکی (نمیتوانیم نقلوانتقال بانکی با روسیه داشته باشیم)؛ مشکل مالی (ریال و روبل در دو کشور متزلزل است و باید بین بانک مرکزی این دو کشور قرارداد مالی-پولی بسته شود)؛ سیستم حملونقل و ویزا. ویزا همچنان مهمترین مشکل تجاری ایرانی است.»
به گفته عسگراولادی، تجار ایرانی با شهرهای جنوبی روسیه در ارتباط هستند؛ شهرهایی چون آستراخان، ساراتوف، لنینگراد، کالینینگراد، ولگوگراد و مسکو بازار کالای ایرانی هستند. البته اگر شرق روسیه شامل جنوب شرقی هم باشد، شهر آستاراخان در آنجا در این محدوده برای ما مهم است.
او میگوید: «ما معتقدیم باید به کارآفرینان و تجار ایرانی ویزای یکساله مولتی بدهند، ولی هنوز روسهای هیچ کاری انجام ندادهاند. البته آنها ویزای توریستی را راحت میدهند ولی ویزای تجاری دشوار است.»
عسگراولادی تأکید میکند: «باید ایران و روسیه بهعنوان دو کشور دوست که تعاملات سیاسی-تجاری باهم دیگر دارند با رفع مشکلات، ارتباط تجاری-اقتصادی خود را گسترش دهند. در بسیاری از گمرکات روسیه هنوز به تجار ایرانی و آنچه اظهار میکنند اعتماد نمیشود و در ارزشگذاری روی محصولات بالاترین نرخ را برای کالاهای ایرانی در نظر میگیرند.»
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران مهمترین چالش تجار را سیاستهای گمرکی روسیه میداند و معتقد است: «مهمترین این چالشها عبارتاند از: «سیستم ارزشگذاری بالای کالاهای ایرانی در گمرک روسیه»، «ضعف در بازاریابی و شناسایی ظرفیتهای بازاری روسیه»، «فقدان استانداردهای بهداشتی مشترک»، «مشکلات مربوط به اخذ روادید»، «کشش تقاضای مصرفکنندگان روسی به کالاهای اروپایی» و «عدم اعتماد دوسویه بین تجار دو کشور» چالشهای عمده صادرکنندگان ایرانی در مراوده با روسیه است.»
به گفته عسگراولادی در چهار نوع سیستم حملونقل یعنی سیستم هوایی، دریایی، ریلی و کامیونی ایرانیان برای سفر به روسیه مشکلدارند. خط کشتیرانی ایران از انزلی به آستراخان ممکن است و تجار باید کالای خود را به انزلی منتقل کرده و بعد به روسیه صادر کنند. راننده کامیونها مشکل دریافت ویزا دارند. خطوط ریلی در ایران در خدمت تجارت نیست و سیستم هوایی ما مشکلاتی دارد. از طرفی ایران هواپیمای باری به روسیه ندارد و هواپیمای مسافربری هم فقط به مسکو پرواز میکند درحالیکه تجارت با روسیه فقط در شهر مسکو انجام نمیشود. ما باید بتوانیم به شهر آستراخان و جنوب روسیه پرواز مستقیم داشته باشیم.
او تصریح میکند: «درحالیکه حجم مناسبات ما با کشورهای همسایه جنوبی، عراق و افغانستان بیشتر از روسیه است، اعتماد بهتری میان ما با آنها وجود دارد اما هنوز در گمرکات استانهای مختلف روسیه به تجار ایرانی اعتماد نمیشود.»
عسگراولادی خواستار تعامل و رفع موانع شد و افزود: «باید تلاش کنیم که حجم مناسبات بین ایران و روسیه نهتنها بیشتر شود بلکه در مقایسه با کشورهایی مانند چین و اروپا به رقم بالاتری از هدفگذاری انجامشده برسیم.»
او به سفر ولادیمیر پوتین به تهران اشاره میکند: «قرار بود در دیدارهای پوتین با مقامات ایرانی، از بخش خصوصی هم حضورداشته باشند؛ اما هنوز رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران دعوت نشده است. حتماً باید در جلسه دیدار با بخش خصوصی طراحی شود ولی متأسفانه دولت بیشتر شعار میدهد تا اینکه به وعدههای خود عمل کند.