«کار، کار، کار» تمام زندگی کارگران در همین واژه خلاصه شده‌است. در نخستین روز از ماه بهاریِ «می» میلیون‌ها فعال در زمینه کار و کارگران برای گرامی‌داشتِ روزی که به کارگران اختصاص داده شده به خیابان‌ها می‌آیند. آن‌ها در حقیقت به احترام کارگرانی به خیابان می‌آیند که در سال 1886 برای اعتراض در امریکا بیرون آمده بودند و با برخوردهای پلیس مواجه شدند. اکنون که سال‌های بسیاری از آن روزها می‌گذرد و افراد بسیاری برای احقاق حق این کارگران تلاش می‌کنند هنوز هم وضعیت آن‌ها بهبود چندانی نیافته‌است. از کشورهای کمونیستی نظیر چین گرفته که بیشترین ادعا را در حمایت از کارگران دارند تا فرانسه که این روزها به رهبری اولاند سعی در اصلاح قوانین کارگری در این کشور برای ایجاد شغل بیشتر دارد؛ حال کارگران در هیچ‌کدام از این کشورها خوب نیست.
تعداد افرادی که در سطح جهان بیکار می‌شوند در حال افزایش است. بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی کار، در سال 2014 آمار بیکاری به 201 میلیون نفر رسید که 30میلیون نفر بیشتر از زمان آغاز بحران بزرگ اقتصادی در سال 2008 بوده‌است. علاوه بر آن هر روز بر تعداد کسانی که به شغل نیاز دارند اضافه می‌شوند در حالی‌که اقتصاد جهان توان و ظرفیت تولید شغل جدید و ایجاد فرصت برای این افراد را ندارد. آمارها نشان می‌دهد اقتصاد جهان در سال 2015 تنها 3.1درصد رشد داشته‌است. ضعف اقتصاد جهان تأثیر منفی بسیاری روی ایجاد شغل و وضعیت کارگران می‌گذارد. برای مثال در کشور چین، کاهش رشد اقتصادی باعث وخامت وضعیت کارگران در کارخانه‌ها شده و تولید کارخانه‌ای این کشور را کاهش داده‌است. کاهش جهانی قیمت کالا نیز از دیگر مواردی بوده‌است که به وخامت اوضاع کمک کرده‌است.
بیش از 197میلیون بیکار در سال 2015
بررسی‌های پایگاه خبری اتاق ایران از گزارش «چشم‌انداز کار» سازمان بین‌المللی کار نشان می‌دهد کاهش رشد اقتصادی جهان باعث شده تعداد افراد بیکار در سال 2015 به 197میلیون و 100هزار نفر برسد. این میزان، 27میلیون بیشتر از دوران پیش از رکود بزرگ اقتصادی جهان است. افزایش تعداد کسانی که به دنبال کار هستند، بیشتر در کشورهای در حال‌توسعه و اقتصادهای نوظهور رخ داده‌است. چشم‌انداز کار در اکثر کشورهای امریکای لاتین، برخی از کشورهای آسیایی (به ویژه چین) و تعدادی از کشورهای صادرکننده نفت خام در حوزه خلیج‌فارس بسیار وخیم‌تر از سایر نقاط است. در این بین ناگفته نماند که برخی از کشورهای توسعه‌یافته نظیر ایالات متحده امریکا و کشورهای شرق اروپا وضعیت خوبی به لحاظ ایجاد شغل و رفع بیکاری داشته‌اند.
کیفیت پایین کارها از جمله دیگر مشکلاتی است که کارگران با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. بسیاری از کارگران در شغل‌های آسیب‌پذیر مشغول به کار هستند. برآوردهای سازمان بین‌المللی کار نشان می‌دهد حدود 1.5میلیون نفر در مشاغل آسیب‌پذیر کار می‌کنند. بیش از 70درصد از این کارگران در کشورهای آفریقایی زندگی می‌کنند. این کارگران اغلب از نوسان درآمدهای خود آسیب می‌بینند.
در نهایت گزارش سازمان بین‌المللی کار نشان می‌دهد بیکاری در سطح جهان حدود 2میلیون و 300هزار نفر در سال 2016 افزایش خواهد داشت. در سال 2017 نیز افزایش 1میلیون و 100هزار نفری را تجربه خواهد کرد. این مسئله در مورد اقتصادهای نوظهور قدری متفاوت است. کشورهای نوظهور در سال 2016 حدود 2میلیون و 400هزار نفر افزایش در نرخ بیکاری را تجربه خواهند کرد.
در بخشی از این گزارش اینطور آمده‌است که کشورهای تولیدکننده نفت به دلیل کاهش جهانی قیمت نفت، با مشکلات بسیاری مواجه شده‌اند و ناگزیر به کاهش هزینه‌ها و به دنبال آن تعدیل نیرو در برخی از بخش‌های نفتی خود شده‌اند.
«کودکان کار» گوشه دیگری از ماجرای کارگران هستند. بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی کار، بیش از 9میلیون و 200هزار کودک در منطقه خاورمیانه در سال 2013 مشغول به کار بوده‌اند. تنها 1میلیون و 600هزار نفر از این کودکان در مصر بوده‌اند.
زنان کارگر در کانون توجه
زنان کارگر به دلیل رنجی که از تبعیض جنسیتی در محل کار خود می‌برند نیز مورد توجه ویژه سازمان‌ها و فعالان حقوق کارگری هستند. گزارش ماه مارس سازمان بین‌المللی کار با عنوان «زنان در محل کار: رویه‌های سال 2016» یکی از همین تلاش‌هاست. در این گزارش وضعیت زنان در 20سال گذشته به تصویر کشیده شده‌است. در این گزارش داده‌هایی از بیش از 178 کشور مورد بررسی قرار گرفته‌است که نشان می‌دهد نابرابر میان زنان و مردان در طیف وسیع و گسترده‌ای از بازار کار جهان قابل مشاهده است. نرخ شغل در برابر جمعیت نیز در سال 2015، برای زنان 46درصد و برای مردان 72درصد بوده‌است. سازمان بین‌المللی کار در گزارش خود ادعا کرده‌است: «هرچند 52.1درصد از زنان و 51.2درصد از مردان در بازار کار به صورت دستمزد و حقوق مشغول به کار هستند، در ذات این جریان هیچ ضمانتی برای کیفیت بالای شغلی وجود ندارد. 38درصد از زنان و 36درصد از مردانی که در سطح جهان، کارگرانِ روزمزد هستند در مراقبت‌های اجتماعی هیچ سهمی ندارند. در کشورهای آفریقایی سهم زنان در این زمینه به 63.2درصد است. در شرق آسیا که کارهای غیر رسمی غالب‌تری نوع شغلی است نیز حدود 74.2درصد از زنان هیچ بهره‌ای از مراقبت‌های اجتماعی نمی‌برند.» این گزارش همچنین داده‌های جدیدی را در مورد بیش از 100 کشور فراهم کرده‌است که ساعات کاری با پرداخت و عدم پرداخت حقوق و همچنین مراقبت‌های پس از ازدواج و مستمری‌های بازنشستگی را به طور مفصل مورد بررسی قرار داده‌است. مسئله دیگر مربوط به ساعات کاری کارگران است. برآوردها نشان می‌دهد زنان کارگر در جهان به طور متوسط 8ساعت و 9دقیقه کار می‌کنند در حالی‌که مردان تنها 7ساعت و 36دقیقه مشغول به کار هستند. البته تبعیض‌های جنسیتی تنها به مواردی مانند ساعات کاری یا حتی حقوق بازنشستگی ختم نمی‌شود. همزمان با پیشرفت تکنولوژی و افزایش مهارت‌های لازم برای یک شغل، در کشورهای توسعه‌یافته و حتی در اقتصادهای نوظهور نیز تبعیضاتی در این زمینه وجود داشته‌است.
همراه با پیشرفت تکنولوژی ماهیت دنیای «کار» و مشاغل نیز در حال تغییر است. سازمان بین‌المللی کار در گزارشی 155 صفحه‌ای به این مسئله پرداخته‌است. بسیار از مشاغل به دلیل ظهور تکنولوژی‌های مدرن در حال از بین رفتن هستند. در بسیاری از کارخانه‌ها، ربات‌ها جای انسان‌ها را گرفته‌اند و ماهیت و شکل کار را به کلی تغییر داده‌اند.