دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با اشاره به توافق اخیر گمرکی با طرف عراقی، گفت: خوشبختانه همکاری و تعامل خوبی میان اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق و سفارت ایران در بغداد وجود دارد و رایزنان بازرگانی این سفارت، قبل از اینکه با مقامات عراقی دیداری داشته باشند، مشکلات گمرکی با عراق را از اتاق مشترک جویا شده بودند و بر همین اساس، مسائلی که اکنون مورد توافق قرارگرفته، مشکل بسیاری از صادرکنندگان ایرانی بوده است.
سیدحمید حسینی، در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران، با اشاره به موفق شدن دیپلماسی اقتصادی در موضوع مشکلات گرمکی با عراق، افزود: اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق چندین مورد از مشکلات اصلی در صادرات به عراق را به اطلاع رایزن بازرگانی ایران در عراق رسانده بود تا برای رفع یا اطلاع‌رسانی آنها اقدام شود که بی‌ثباتی قوانین گمرکی در مرزهای عراق و اعمال سلیقه‌ای تعرفه‌ها از مهم‌ترین این موارد بوده است.
حسینی با اشاره به اینکه اعمال سلیقه در گمرکات عراق چندی پیش باعث شد مرز شلمچه برای چند روز بسته بماند و مشکلاتی را برای صادرکنندگان ایرانی به همراه بیاورد تصریح کرد: پس از توافق اخیر، با قول مساعد رئیس گمرکات عراق مقررشده، از ابتدای سال 2018 نظام تعرفه‌بندی عراق ویژه باشد و با ابلاغ به تمام گمرکات عراق، اجرای آن تحت نظارت قرار بگیرد تا فرضاً با تغییر یک مسئول، اجرای مقررات به سلیقه او تغییر نکند.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، اجرای توافقنامه گمرکی دو کشور را دومین درخواست ارائه شده به نمایندگان دستگاه دیپلماسی در عراق عنوان کرد و گفت: ما تاکنون چندین بار از ریاست گمرک عراق درخواست گفت‌وگو کرده بودیم اما هیچ‌کدام از این دعوت‌ها قبول نشده بود اما اکنون رئیس جدید گمرک عراق پذیرفته است ارتباطات رسمی دوباره از سر گرفته شود.
حسینی تصریح کرد: بحث دیگری که در صادرات به عراق وجود داشت وجود حق‌العمل کارانی بود که بعضاً به دلیل نفوذ محلی از عشایر و نیروهای محلی در گمرکات عراق فعال بودند و گاه موجب بسته شدن مرزها و ایجاد نگرانی‌هایی می‌شدند اما حالا طرف عراقی اعلام کرده است وارد این موضوع می‌شود و رسیدگی می‌کند.
او در ادامه با اشاره به اینکه چندگانگی اجرایی دستگاه‌های مستقر در نقاط مرزی ایران، هزینه صادرات را افزایش می‌دهد و یکی از دلایل نارضایتی صادرکنندگان ایرانی است، تصریح کرد: فرماندهی واحد در گمرکات عراق از نقاط مثبت این حوزه محسوب می‌شود که می‌تواند اجرای 10 توافق اخیر را تا حدی تضمین کند چراکه برخلاف نقاط مرزی ایران، تمام دستگاه‌های فعال در نقاط مرزی عراق از جمله انتظامات، قرنطینه، مرزبانی، استاندارد و... از یک منبع حرف‌شنوی دارند و دچار چندگانگی در اجرا نیستند.
دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، همچنین تفاوت ساعت و تعطیلات رسمی دو کشور را از مسائلی عنوان کرد که باعث شده ساعات کار فعلی گمرکات عراق پاسخگوی نیاز صادرکنندگان ایرانی نباشد و آنها را با خواب کامیون در مرز با عراق مواجه کند.
حسینی افزود: رئیس گمرکات عراق در دیدار با رایزن اقتصادی سفارت ایران در بغداد قول مساعد داده است ظرف 10 روز این موضوع را بررسی کرده و همکاری‌های لازم در این زمینه را حداقل در گمرکات اصلی انجام دهد.
همچنین به گفته او، موضوع تعرفه‌های ترجیحی میان دو کشور بود که رئیس گمرک آن را جزو اختیارات دولت برشمرده است.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با اشاره به اینکه روزانه حداکثر 400 کامیون از مرزهای ایران وارد عراق می‌شوند، اظهار کرد: این در حالی است که ترکیه روزانه 1600 کامیون از یک مرز وارد عراق می‌کند و این مسئله جزو سؤالاتی بوده که از طرف فعالان اقتصادی ایرانی از رئیس گمرکات عراق پرسیده شده است.
رئیس گمرکات عراق در پاسخ به این سؤال توضیح داده است که گمرک ابراهیم خلیل تحت تسلط اقلیم کردستان عراق اداره می‌شود و بر اساس روابط خاص ویژه‌ای که بین اقلیم و ترکیه وجود دارد توانسته‌اند چنین کاری انجام دهند.
حسینی از ارائه پیشنهاد مشترک گمرکی به رئیس گمرکات عراق خبر داد که البته هنوز پاسخی به این پیشنهاد داده نشده است.
به گفته او، روشن شدن موضوع معافیت 700 قلم کالای وارداتی از اردن به عراق که توسط برخی مسئولان عراقی اظهار شده بود تاکنون 350 قلم آن تعیین تکلیف شده است، از دیگر خواسته‌های صادرکنندگان ایرانی بود که البته رئیس گمرکات عراق گفته است چنین معافیتی عملیاتی نشده و جای نگرانی برای صادرکنندگان ایرانی وجود ندارد.
همچنین بحث افزایش تعرفه برای واردات کالاهای ایرانی نیز از دیگر مسائلی بوده که به گفته حسینی در دیدار با رئیس گمرکات عراق مطرح شده و او گفته است: تعرفه‌های پیشنهادی وزارت صنایع عراق برای واردات کالا به‌منظور حمایت از تولید داخلی این کشور، برای همه کشورها یکسان است و چنانچه افزایشی اعمال شده باشد مشمول حال تمامی کالاهای وارداتی خواهد شد نه کالاهای یک کشور خاص.
دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، همچنین با اشاره به اینکه بر اساس توافق اخیر با مقامات عراقی، تعرفه واردات 4 گروه کالایی از ایران به عراق ساماندهی شده است، تصریح کرد: همیشه یکی از مشکلات صادرکنندگان ایرانی در عراق، متفاوت بودن تعرفه‌ها در مرزهای مختلف بوده اما بر اساس این توافق، کل این تعرفه‌ها طبقه‌بندی می‌شوند که به نفع هر دو طرف خریدار و فروشنده است و تکلیف آنها در امضای قرارداد و پایبندی به تعهدات خود روشن می‌کند.
حسینی با مثبت ارزیابی کردن دیدار رایزن اقتصادی ایران با رئیس گمرکات عراق، گفت: با توجه به اینکه قرار است در بهمن‌ماه اجلاس مشترک اقتصادی و بازرگانی ایران و عراق در تهران برگزار شود، امیدواریم موضوعات باقی‌مانده در حوزه تجارت با عراق در حاشیه این اجلاس، پیگیری و حل‌وفصل شود.