کاهش بارندگی، زنگ خطر را به صدا درآورده است؛ 110روز از آغاز سال آبی97- 96 گذشته و آنگونه که آمارها نشان می‌دهد، بارندگی‌ها نسبت به‌مدت مشابه سال آبی گذشته 34.3درصد کمتر شده است.
از سوی دیگر وضعیت بارندگی‌ها نسبت به میانگین بارندگی در دوره‌های مشابه 49سال اخیر نیز تعریفی ندارد و آمارها از کاهش 57.7درصدی آن خبر می‌دهند. به‌گزارش همشهری، افت بارش‌های جوی در سال‌های اخیر که در سال‌جاری به‌گونه‌ای شدیدتر خود را نشان داده است، نه‌تنها زنگ خطر را برای مصرف آب به صدا درآورده، بلکه برای صنعت برقابی کشور نیز به چالشی جدی بدل شده است.
افت بارش‌ها در سال آبی‌جاری، که وزیر نیرو از آن به سال آبی سخت تعبیر می‌کند، عملاً باعث شده مخازن سدهای کشور خالی بمانند و بیش از 41درصد پر نباشند؛ مسئله‌ای که مستقیماً هم دست نیروگاه‌های برقابی را در تولید برق می‌بندد و چرخش توربین آنها را متوقف می‌کند و هم عامه مردم را مجبور به صرفه‌جویی در مصرف آب.
خشک‌ترین سال در47سال اخیر
رضا اردکانیان، وزیر نیرو گفت: امسال، خشک‌ترین سال را در47سال اخیر تجربه می‌کنیم و حتی از نظر میزان بارندگی، برخی از استان‌ها خشک‌ترین سال را در نیم‌قرن اخیر پشت سر می‌گذارند و این یعنی باید در مصرف آب صرفه‌جویی کنیم. اردکانیان دیروز در حاشیه جلسه هیأت دولت، گرچه اظهار امیدواری کرد که در ماه‌های باقی‌مانده از زمستان، باران بیشتری ببارد اما دور از انتظار ندانست که در این حالت نیز بارندگی‌ها حدود 15درصد نسبت به متوسط درازمدت کمتر باشد؛ ازاین‌رو یادآور شد که همه مردم، به‌ویژه کشاورزان زحمتکش که با واقعیت آب در تماس هستند، باید بدانند که امسال سال سختی خواهیم داشت.
بار کم‌آبی بر دوش نیروگاه‌های حرارتی
آمارها نشان می‌دهند حدود 13تا 15درصد از برق مصرفی کشور توسط نیروگاه‌های برقابی تأمین می‌شود که احتمالاً در تنگنای آبی، به‌ویژه در ماه‌های گرم سال آینده، با مشکلاتی مواجه خواهند شد.
علیرضا صالحی، عضو هیأت مدیره سندیکای برق ایران دراین‌باره گفت: در کشور حدود 77هزار مگاوات نیروگاه در مدار قرار دارند که در شرایط عادی، به‌راحتی قادرند بار متوقف شدن کامل نیروگاه‌های برقابی را نیز متقبل شوند اما نکته اینجاست که کشور، در زمان‌های پیک مصرف، به برق نیروگاه‌های برقابی نیز نیازمند است تا بتواند بدون فشار‌آوردن به نیروگاه‌های حرارتی، توزیع مستمر برق را تضمین کند.
بر همین اساس، صالحی معتقد است به‌واسطه کاهش بارندگی و کم‌آبی سدها، ما باید دغدغه تأمین برق در روزهای پیک مصرف تابستان سال آتی به‌خصوص در شهریورماه را داشته باشیم که هم به‌واسطه گرمای هوا، کارایی نیروگاه‌ها کم می‌شود و هم تنگنای‌آبی، چرخش توربین نیروگاه‌های برقابی را با چالش مواجه می‌کند. البته او پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف و کاهش تلفات برق در شبکه‌های توزیع را از اقداماتی عنوان می‌کند که می‌توانند تا حدی خلأ ناشی از غیبت موقت نیروگاه‌های برقابی را پر کنند اما در زمان پیک مصرف، صرفه‌جویی مشترکان برق نیز ناگزیر خواهد بود.
صالحی همچنین تصریح کرد: استفاده از راهکارهایی که مانع تبخیر آب از دریاچه پشت سدها می‌شود نیز به‌عنوان امری ناگزیر باید در دستور کار قرار بگیرد تا از هدر رفت نیم تا یک متر آب پشت سدها جلوگیری شود.
ایران؛ بدترین مصرف‌کننده آب و انرژی جهان
ما در حالی با چالش کم‌آبی روبه‌رو هستیم که به‌گفته علیرضا دائمی، قائم‌مقام وزیر نیرو در امور بین‌الملل، متأسفانه جزو بدترین مصرف‌کنندگان آب و انرژی در جهان به شمار می‌رویم و این امر را می‌توان در دورریز ۳۰ درصدی محصولات کشاورزی و هدررفت آب در این بخش و مصرف 3برابری انرژی نسبت به متوسط جهانی مشاهده کرد.
در این شرایط، قائم‌مقام شرکت آب و فاضلاب تهران می‌گوید: اصلی‌ترین سیاست شرکت آب و فاضلاب، عدم جیره‌بندی و تأمین منابع آبی پایدار است و برای تأمین منابع آبی از روش‌هایی چون مدیریت مصرف و برخورد با مشترکان پرمصرف استفاده خواهیم کرد تا کار به جیره‌بندی آب نرسد.
علیرضا نوذری‌پور با بیان اینکه سهم عمده مدیریت بحران در بخش آب در دست مردم است، اظهار می‌کند: معمولاً در تهران در پایان خردادماه و اردیبهشت‌ماه می‌توانیم وضعیت بارندگی‌ها را به‌صورت دقیق ارزیابی کنیم، اما با توجه به اینکه در این مقطع زمانی ذخیره برف نداریم می‌توان گفت که ممکن است در زمان پیک با مشکلاتی مواجه شویم.
به عقیده او اگر شرایط بارندگی به همین روال پیش برود در سال آینده با چالش‌هایی مواجه خواهیم شد، لذا لازم است هم‌اکنون برای این مهم تدابیر لازم اندیشیده و اجرا شود.
وضعیت بارندگی در 6 حوزه آبریز اصلی کشور
کم‌بارانترین استان‌های کشور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته و میانگین درازمدت 49 ساله
