مهمترین موضوعی که در نشست ماهانه کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران بررسی شد ابعاد فنی و اجرایی برنامه احداث باغات در اراضی شیبدار بود. قبل از بررسی این موضوع محوری، اخبار روز مربوط به کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی توسط اعضا و رئیس این کمیسیون بررسی شد.
مهندس طهماسبی، معاونت امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی، حاجیوند، مجری طرح باغات در اراضی شیبدار، زینالو، رئیس پژوهشکده میوههای مناطق سردسیر و معتدل و مستخدمین، مجری طرح زیتون مهمان نشست دیماه کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی بود. غلامعلی فارغی، در نشست کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران، ابتدا از مهمانهای شرکتکننده در این نشست تشکر کرد و به موضوع موردبررسی اشاره کرد.
بهگفته فارغی، درباره احداث باغات در اراضی شیبدار، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. اولین دیدگاه با ایجاد این باغات موافق هستند و طیف دیگر در مقابل این نگاه قرار دارند.
نشست کمیسیون با سخنرانی لطفالله ضیایی، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و محیطزیست اتاق اصفهان درباره برنامه ملی توسعه باغ در اراضی شیبدار در وسعت 500 هزار هکتار در برنامه ششم توسعه، ادامه یافت. ضیایی این طرح را بهطورجدی نقد کرد و آن را به ضرر منابع آب بالادستی و درنهایت به ضرر پاییندستیها دانست. ضیایی گفت: منابع آب سطحی در حوضههای آبریز، تأمینکننده حقابههای قانونی اشخاص حقیقی و حقوقی است. تخصیص این منابع برای توسعه باغ در اراضی شیبدار، بهمنزله نقض حقوق قانونی حقابه بران است.
ضیایی تصریح کرد: «تخصیص حقابههای قانونی اشخاص حقیقی و حقوقی توسط دولت به توسعه باغات در اراضی شیبدار، پیگرد قانونی دارد و مشمول مفاد ماده 44 قانون توزیع عادلانه آب است.» او پیشنهاد بازنگری در روش محاسبه بیلان آب در حوضهها و حذف رواناب اراضی ملی را داد. به گفته ضیایی، تغییر در روش محاسبه بیلان، پاک کردن مسئله است.
بعدازآن علیرضا توکلی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی درباره مزایای این طرح سخن گفت. بعد از پایان دفاعیه توکلی از این طرح اعضای کمیسیون کشاورزی پیشنهاد دادند تا در جلسه دیگری ابعاد این طرح بهطور کامل و بهصورت فنی تبیین و توضیح داده شود.
مهدی حداد، یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران گفت: ایرادی که به این طرح وارد است این است که طرح دیرهنگام اجرا میشود. طرح باید بومیسازی شده و کمیتهای تشکیل شود تا معایب و مزایای آن در استانها بر اساساً آمایش سرزمین بررسی شود.
اما این طرح مخالفانی هم داشت. اشکان کاویانی، رئیس کمیسیون کشاورزی خراسان شمالی مخالف این طرح بود و معتقد بود با اجرای این طرح محیطزیست در زمینهای پاییندستی آسیب جدی میبیند.
گفته شد که در طرح اراضی شیبدار باید از استعدادهای منطقهای و فرصتهای منطقهای بهره گرفت؛ مثلاً در بیرجند خارشتر زمانی از مهمترین پوششهای گیاهی بود و در این طرح تلاش شده که بار دیگر بازگشت خارشتر را به طبیعت داشته باشیم تا اینکه بتوان از فرآوردههای این پوشش گیاهی بهره برد. یا اینکه میوههایی که در کردستان رشد میکند متفاوت از محصولاتی است که در استانهای خراسان و یا استان مرکزی رشد میکند.
یکی از بحثهایی نوین کشاورزی که مورداشاره کمیسیون بود اراضی حفاظتشده است. مدتی است که جهاد کشاورزی این طرح را در زمینهای دیمی برای حفاظت از رطوبت خاک و پوشش گیاهی زمین و خاک اجرا میکند.
بعد از پایان این مباحث رئیس اتاق کشاورزی تأکید کرد که باید مجریان این طرح تلاش کنند با صبر و حوصله محاسن آن را بازگو کرده و بر اساس انتقادی که از این طرح میشود معایب آن را رفع کنند.
قرار شد که درباره طرح گلخانهای صحبت شود ولی به دلیل اهمیت بحث قرار شد که در جلسه آینده و بهطور مفصل درباره این طرح بحث شود.
همچنین در این نشست قرار شد به پیشنهاد اعضای کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران، کمیته تخصصی برای بررسی این دو تفکر، تشکیل شود، تا ابعاد مسئله بیشتر واکاوی شده و نسبت به پتانسیلهای هر استان و منطقه وضعیت این طرح بررسی شود.