روز دوشنبه، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در رأس هیاتی سیاسی و اقتصادی به چهار کشور منطقه بالکان و اروپای شرقی سفر کرد. کشورهای صربستان، بلغارستان، کرواسی و بوسنی چهار کشوری است که هیات تجاری و سیاسی ایران از آنجا دیدار کرده و درباره روابط سیاسی-اقتصادی ایران گفت‌وگو و رایزنی خواهند کرد. در این سفر فعالان بخش خصوصی به سرپرستی مسعود خوانساری، نایب‌رئیس اتاق ایران، وزیر خارجه را همراهی می‌کنند.
در دومین روز سفر، فعالان اقتصادی ایران در همایش شناخت فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری بین ایرانیان و جمهوری صربستان شرکت کردند. در این همایش، محمدجواد ظریف، معاون نخست‌وزیر و وزیر تجارت، گردشگری و ارتباطات و وزرای کشاورزی و معادن صربستان در کنار فعالان اقتصادی دو کشور حضور داشتند.
دیدار صمیمی ظریف با فعالان اقتصادی ایران
قبل از برگزاری نشست، وزیر خارجه ایران به همراه مسعود خوانساری، نایب‌رئیس اتاق ایران در جمع فعالان اقتصادی ایرانی سخنرانی کرده و به مسائل و مشکلات آن‌ها پاسخ دادند.
محمدجواد ظریف در ابتدای این دیدار با فعالان اقتصادی گفت: «اهمیت سفر به منطقه بالکان و اروپای شرقی به این دلیل است که ما قبلاً سعی کرده‌ایم با کشورهای بزرگ اروپایی همکاری کنیم اما آن‌ها با شرکت‌های آمریکایی همکاری جدی دارند؛ یا بیشتر سرمایه‌گذاری آن‌ها در آمریکاست. برای همین موانع همکاری آن‌ها با ایران بیشتر است. ولی در کشورهای کوچک اروپایی زمینه همکاری بیشتر است و باید بتوانیم از بازارهای بکر این کشورها استفاده کنیم.»
وزیر خارجه ایران ادامه داد: «این به معنای بی مشکل بودن این منطقه نیست، وابستگی بانک‌های این کشورها به بانک‌های بزرگ همچنان پابرجاست ولی زمینه برای همکاری خیلی بیشتر است.»
همچنین مسعود خوانساری، نایب‌رئیس اتاق ایران در جمع فعالان اقتصادی گفت: «صربستان با روابط خوبی که با ایران دارد می‌تواند در آینده شریک خوبی برای فعالان اقتصادی ایران باشد. این‌ها راغب به همکاری با ایران هستند. ما تلاش داریم در سال 97 نمایشگاه مشترکی در تهران برگزار کنیم.»
بعدازآن فعالان اقتصادی همراه هیات درباره مشکلات و مسائل حوزه کاری و منطقه‌ای خود گفتند و پاسخ محمدجواد ظریف را به این موانع و درخواست‌های شنیدند.
شناخت ظرفیت‌های دو کشور مهم‌ترین ابزار توسعه
در پایان دیدار فعالان اقتصادی ایرانی با وزیر خارجه کشورمان، آن‌ها در همایش فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری میان دو کشور حضور یافتند. یکی از سخنرانی‌های این همایش مسعود خوانساری بود. او در این همایش گفت: «امروز را به فال نیک می‌گیریم. روزی که بیانگر عزم و ارادهٔ دولت‌های دو کشوری است که دوران بازاندیشی‌های اقتصادی ژرفی را پشت سر می‌گذارند. دورانی که با راهبرد تدبیر و اندیشه، اهداف بلندپایه‌ای را در مسیر توسعهٔ همه‌جانبه قرار می‌دهد. در همین ابتدای سخنانم عرض می‌نمایم که امروز جهان خود شاهد است که جمهوری اسلامی ایران با رویی گشاده، فراغ خاطر، مردمانی استوار و غروری ستودنی به استقبال همکاری‌های بین‌المللی می‌رود.»
به گفته خوانساری، بر هیچ‌کس پوشیده نیست که تحولات جهانی در گوشه و کنار دنیا به صورت‌های مختلف تجربیاتی نو از اقتصادی‌های نو و رو به توسعه به خود گرفته است. امروز جهان منتظر تحولات مثبت و سازنده‌ای است که انسان‌ها را هر چه بیشتر و بهتر به یکدیگر نزدیک می‌نماید.
خوانساری ادامه داد: «خوشحالم که امروز در کشوری هستم که در حال تجربهٔ اقتصادی آزاد و پویا است. جمهوری صربستان، توانسته است با اصلاحات ساختاری مهمی، حضور خود را در عرصهٔ بین‌المللی پررنگ‌تر نموده و با کاهش فقر و بیکاری و اشتغال‌زایی، به کشوری مثال‌زدنی تبدیل گردد. توسعهٔ گردشگری و تجارت خارجی و اتخاذ راهبردهایی همچون سرمایه‌گذاری‌های خارجی و لغو روادید برای گردشگران و فعالان اقتصادی کشورهای مؤثر، نمونه‌های خوبی از این اصلاحات هستند.»
او تأکید کرد: «ابراز تمایل و علاقه صربستان به همکاری‌های بین‌المللی خود نوید راه روشنی است که به افق‌های وسیعی از تحولات مثبت و چشمگیر اقتصادی این کشور منجر شده است. از سوی دیگر ورود سرمایه‌های خارجی به‌ویژه در صنایع مهمی چون خودرو، فلزات، ساختمان، مواد غذایی، منسوجات و چرم، تکنولوژی و فناوری از سوی برندهای مهم جهانی و کشورهایی چون آمریکا، ایتالیا، اتریش، روسیه، بلژیک و آلمان نشان از اهمیت استراتژیک و بالای صربستان برای منطقه و جهان دارد.»
به گفته خوانساری حضور مقامات عالی‌رتبه ایرانی و صربستانی در این همایش اقتصادی نشان‌دهنده اراده سیاسی دو کشور در حمایت از توسعه و تعمیق روابط تجاری و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری صربستان است و ما به‌عنوان نمایندگان بخش خصوصی دو کشور باید حداکثر بهره‌برداری را از این موقعیت ممتاز بنماییم. با اغتنام فرصت، از وزرا محترم تقاضا دارم که برای رفع برخی مشکلات در مسیر مبادلات تجاری، خصوصاً محدودیت‌های بانکی از هیچ کوششی دریغ نکنند.
خوانساری ادامه داد: «توانمندی‌های بالقوه و بالفعل ایران ازجمله منابع مهم نفت و گاز، برق و انرژی، نیروی متخصص و تحصیل‌کرده، موقعیت استراتژیک راه‌ها و بنادر در منطقه، حمل‌ونقل پیشرفته، عرصه‌های مهم گردشگری، صنایع‌دستی خودروسازی، فولاد، منابع عظیم کشاورزی و صنایع مختلف غذایی و تبدیلی، ایران را به بیست و هشتمین اقتصاد رو به رشد جهان مبدل ساخته است.» او تأکید کرد: «ایران با موقعیت خاص ژئواستراتژیک در مسیر کریدور شمال و جنوب، بهترین مرکز ترانزیتی برای اتصال اروپا به آسیای مرکزی است.»
به گفته عضو هیات رئیسه اتاق ایران، این اتاق به نمایندگی از بخش خصوصی کشور، آمادگی خود را برای گسترش روابط اقتصادی و تجاری دو کشور اعلام کرده و شناخت ظرفیت‌های دو کشور به‌عنوان مهم‌ترین ابزار توسعه روابط فی‌مابین می‌تواند از طریق همین همایش‌ها، تبادل هیات‌های تجاری، برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی و شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی یکدیگر به دست آید. اتاق ایران مایل است از همتای خود و تجار و فعالان اقتصادی جمهوری صربستان دعوت به عمل آورد تا اکسپوفورومی اختصاصی در سال جدید در تهران برگزار گردد. برگزاری این اکسپوفوروم نخستین گام به‌سوی یک اقدام عملی برای تقویت همکاری‌های دوجانبه خواهد بود. همچنین، اتاق بازرگانی پیشنهاد می‌نماید تا دو اتاق کمیتهٔ مشترکی را به‌صورت موازی ایجاد و در زمینه‌هایی چون، حمل‌ونقل، نفت و گاز، دارو، خودرو، کشاورزی و صنایع تبدیلی، ماشین‌آلات و خدمات فنی و مهندسی به‌ویژه در بخش ساختمان و صنعت، آی تی و مخابرات، بستر همکاری‌ها را فراهم آورند.
خوانساری در جمع فعالان اقتصادی ایران و صربستان گفت: «ایران و صربستان می‌توانند در عرصه‌های فرهنگ و هنر، توریسم و به‌ویژه توریسم فرهنگی تبادلات خوبی داشته باشند. صدور دانش و تکنولوژی و خدمات فنی و مهندسی و نیز تأسیس شرکت‌های مشترک بازرگانی و حمل‌ونقل نقش مهمی در روابط آتی دو کشور دارند. در این زمینه نقش آموزش و توجه به سرمایه اجتماعی و نیروی کار می‌بایست جدی تلقی شود.»
او تأکید کرد: «فراموش نکنیم که وظیفهٔ دولت‌ها فراهم کردن بسترهای لازم، تأمین امنیت اقتصادی و تسهیلات تجاری است، و وظیفهٔ بخش خصوصی، شناسایی فرصت‌های اقتصادی و تحقق منافع متقابل در خلق همکاری‌های مشترک است.» او ابراز امیدواری کرد دو کشور بتوانند با پایه‌ریزی برنامه‌های سودمند و تبادل اطلاعات موردنیاز و تأثیرگذاری در فرآیند تصمیمات بخش عمومی و دولت، در هموار نمودن راه تجارت فعالان اقتصادی ایران و صربستان کوشا و موفق باشند.
تاریخی فرصت‌ساز برای همکاری
بعد از سخنرانی خوانساری، محمدجواد ظریف در جمع تجار، کارآفرینان و فعالان اقتصادی ایران و صربستان سخن گفت. او به روابط دوجانبه ایران و صربستان و روابط تاریخی این دو کشور اشاره کرد و آن را فرصتی برای همکاری دوجانبه امروز عنوان کرد. ظریف گفت: «تاریخ روابط دوجانبه ایران و صربستان به‌خوبی نشان داده که روابط این دو کشور آرام و بدون مانع بوده و این فرصتی برای همکاری تجاری و اقتصادی امروز است و باید از آن بهره برد.»
او تأکید کرد: «همایش امروز فرصت مغتنمی است که شما فعالان اقتصادی دو کشور در خصوص زمینه‌های همکاری دو کشور گفتگو کنید و بر سر چگونگی همکاری و تحکیم همکاری دوجانبه رایزنی جدی داشته باشید.»
به گفته وزیر خارجه ایران حضور هیات عالی تجاری ایران در صربستان نشان از اراده جمهوری اسلامی ایران برای همکاری با صربستان در همه زمینه‌ها و بخصوص در حوزه اقتصادی است.
او ادامه داد: «در سال گذشته درباره همکاری اقتصادی و گردشگری ایران و صربستان دو گام مهم برداشته‌شده است. اولین گام تصمیم لغو روادید میان شهروندان دو کشور بود که موجب تسهیل روابط بین دو کشور و رونق گردشگری شد و گام بعدی برقراری پرواز مستقیم بین دو کشور بعد از 28 سال است که در نیمه دوم اسفند امسال برقرار می‌شود.»
به گفته ظریف، امضای تجارت آزاد بین دو کشور پیشنهاد همکاران ما در بلگراد است. جمهوری اسلامی ایران این پیشنهاد را با جدیت دنبال می‌کند تا حجم تجارت بین دو کشور افزایش یابد. او ادامه داد: «من معتقدم این نشست فرصت خوبی است که فعالان اقتصادی دو کشور در نوع همکاری و زمینه‌های همکاری خود پیشنهادهای خود را برای نهایی شناختن این توافق ارائه دهند. باید موانع و مشکلات میان همکاری دو کشور شناسایی و پیشنهادها را ارائه دهید و ما قول می‌دهیم این پیشنهادها را با جدیت پیگیری کنیم.»
