سید کامل تقوی‌نژاد، رئیس‌کل سازمان مالیاتی ایران در یازدهمین همایش سیاست‌های مالی و مالیاتی ایران در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، گفت: مالیات یکی از متغیرهای کلیدی در اقتصاد هر کشور است که دولت‌ها برای انجام وظایف ذاتی خود در حوزه‌های مختلف مانند تأمین امنیت، آموزش، بهداشت و تولید کالاهای عمومی به نمایندگی از مردم به این منابع مالی نیاز دارند. مهم‌ترین نکات سخنرانی تقوی‌نژاد را بخوانید:
* مالیات به‌عنوان مهم‌ترین منبع تأمین مالی پایدار دولت‌هاست؛ تأثیر مالیات بر بخش‌های مختلف اقتصاد یکی از دغدغه‌های دولت‌ها بوده است.
* هرگونه تلاش برای توسعه نظام مالیاتی، بدون شناخت ارکان آن یعنی تولید ملی، قوانین و سازمان مالیاتی و آگاهی از چالش‌ها و موانع، غیرممکن خواهد بود.
*نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی و سهم مالیات از بودجه عمومی، دو شاخص مهم در ارزیابی تحقق اهداف مالیاتی به شمار می‌روند.
*دستیابی به سهم 15 درصدی مالیات از تولید ناخالص داخلی و سهم 60 تا 70 درصدی از بودجه عمومی، دو شاخص کفایت بودجه محسوب می‌شوند.
*وضع کلان اقتصاد کشور، فرار مالیاتی و چالش‌های ناشی از وضع قوانین و مقررات را باید در این حوزه موردتوجه جدی قرار داد.
*توزیع نامناسب درآمد، ترکیب تولید ملی، شکل‌گیری شرکت‌های کاغذی، رواج کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای، حساب‌های اجاره‌ای، قاچاق گسترده کالا، بازار زیرزمینی و وضعیت نامناسب ارز را از چالش‌های کلان در مسیر توسعه نظام مالیاتی است.
*توسعه‌نیافتگی فرهنگ مالیاتی، نبود وفاق کلی درباره ضرورت پرداخت مالیات میان نهادهای تصمیم گیر و اثرگذار، رواج پرداخت‌های نقدی، بی‌ثباتی در اقتصاد کلان، نرخ تورم را از دیگر مشکلات است.
* این سازمان آمادگی اصلاح نرخ بخش مولد کشور از ۲۵ به ۲۰ درصد را دارد و در این زمینه برای خروج از رکود می‌توان گام برداشت.
*درزمینهٔ توسعه و تکمیل نظام اطلاعات مالیاتی گام برداشته‌ایم و در سال جاری ۳۰۰ هزار مؤدی جدید شناسایی شد. با تکمیل اطلاعات مالیاتی در مبارزه با فرار مالیاتی حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان مالیات مطالبه شد.سیاست‌های اصل ۴۴ و اقتصاد مقاومتی مسیر حرکت نظام مالیاتی را روشن کرده است.
*اصلاح نرخ‌های مالیاتی و اصلاح معافیت‌ها و تدوین قوانین ناظر بر جرائم ازجمله برنامه‌های اصلاح سیاست‌ها است که پس از آن اصلاح سیاست‌های اجرایی برای افزایش تأثیرگذاری مالیات در اقتصاد دنبال می‌شود.
نظام مالیاتی در 9 دهه تغییری نکره است
حسن سبحانی، رئیس موسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی هم در یازدهمین همایش سیاست های مالی و مالیاتی ایران در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران گفت: در سال 1301، مبلغ 11 میلیون و 904 هزار تومان مالیات گرفته می شده که 62درصد عواید و درآمد کشور را تامین می کرده است.
* این موضوع در لایحه بودجه سال 97 نیز به 67 درصد رسیده، یعنی سهم مالیات در تامین هزینه های دولت به همان نسبتی است که 96 سال پیش وجود داشت.
* در سال 1301، معادل 52 درصد بودجه عمومی آن زمان دولت را تامین می کرد که اکنون 46 درصد هزینه های دولت را پوشش داده و 52 درصد درآمدهای عمومی دولت را شامل می شود.
* جایگاه مالیات در نظام اقتصادی ایران در این 9 دهه تغییر چندانی نکرده است. تشدید درآمدهای مالیاتی در شرایط کنونی ممکن است به رکود دامن بزند، باید به مقوله مالیات ستانی و بهینه سازی آن با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد توجه شود.
* نگاهی به لایحه بودجه 1397 کل کشور نشان می دهد که درآمدهای مالیاتی، 46 درصد هزینه های دولت در سال آینده را پوشش می دهد.