سیدمجتبی عراقچی در نشست خبری امروز خود با خبرنگاران با بیان اینکه بعد از برجام و برداشته شدن تحریم ها صادرات فرش دستباف رونق گرفت که یکی از علل آن حذف تحریم های پیش روی این کالا از سوی اوباما رئیس جمهور وقت ایالات متحده بود. بر این اساس یکی از دلایلی که رئیس جمهور این کشور را مجبور به لغو تحریم های فرش دستباف کرد، فشاری بود که مصرف کنندگان و خریداران آمریکایی برای خرید این هنرصنعت اصیل ایرانی داشتند که بر این اساس علیرغم اینکه تحریم فرش جزو تحریم های اولیه بود و ارتباطی به پرونده هسته ای نداشت، محدودیت ها برداشته شد.
صادرات به آمریکا، ۶۰ میلیون دلار
وی افزود: اکنون به دلیل تورم و بالا بودن قیمت تمام شده نسبت به رقبا، فرش دستباف ایرانی گران تمام می شود و قابل قیاس با رقبای هندی، پاکستانی و افغان نیست.
عراقچی تصریح کرد: در سال ۹۶ حدود ۳۵۰ میلیون دلار فرش دستباف صادر شده است که از این رقم ۵۰ تا ۶۰ میلیون دلار آن صادرات به آمریکا بوده است.
طرح های تولید و فروش متوقف شد
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه طرح هایی برای رونق تولید و فروش فرش دستباف از جمله کارت اعتباری و اعطای وام از سوی صندوق کارآفرینی امید اکنون در چه وضعیتی است، خاطرنشان کرد: این طرح ها کاملا متوقف شده و متاسفانه در مورد فرش ماشینی در حال پیگیری است، چرا که دولت بر این باور است که فرش ماشینی را می توان با یک قیمت کارخانه ای و مشخص به فروش رساند، در حالیکه چنین امکانی برای فرش دستباف وجود ندارد.
عراقچی اظهارداشت: صادرات فرش یکی از چالش های امروز این هنرصنعت اصیل ایرانی است که یکی از علل آن رکود موجود در این رشته است اما در عین حال صادرات فرش دستباف نیازمند تبلیغ در رسانه های خارجی است که متاسفانه بسیار گران تمام می شود، بنابراین باید دولت مشوق های لازم را در این زمینه در نظر بگیرد.
۸۰ میلیون میلیاردر چینی خریداران بالقوه فرش
عراقچی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه بازار چین چقدر اکنون در مورد خرید فرش دستباف ایرانی رونق دارد، گفت: چین به دلیل پیشرفت های اقتصادی اخیر خود طبقه جدیدی از میلیاردرها را در خود جای داده که براین اساس ۸۰ میلیون نفر می توانند به عنوان میلیاردر چینی پتانسیل خرید فرش دستباف ایرانی را داشته باشد، بنابراین چین می تواند به یکی از خریداران عمده فرش دستباف ایران تبدیل شود، این در شرایطی است که در مورد فرش های تجاری اکنون رقبای ایران نیز در بازار چین حضور دارند اما در مورد فرش های هنری همچنان ایران عمده ترین عرضه کننده در بازارهای دنیا است که کشورها نمی توانند با آن رقابت کنند.
وی خاطرنشان کرد: بازار چین آهسته آهسته در حال رونق گرفتن است و می تواند بازار هدف صادراتی ایران باشد.
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف افزود: ۸۵ درصد قیمت یک فرش مربوط به دستمزد کارگران است و دولت هم روز به روز این دستمزد را افزایش می دهد، بنابراین قیمت تمام شده فرش رو به افزایش است، در حالی که نرخ تولید رقبا بسیار کمتر از این رقم است و به طور متوسط نصف این نرخ را فرش می بافند.
خروج بازار فرش ایران از حالت سنتی
عراقچی از طرح ویژه اتحادیه فروشندگان فرش دستباف برای خروج تجارت فرش دستباف از حالت سنتی خبر داد و گفت: سامانه ای راه اندازی شده که بر اساس آن خریداران و فروشندگان بتوانند به تبادلات تجاری به صورت آنلاین بپردازند و البته هدف حذف واسطه گران و دلالان کاذب نیز محقق شود.
وی ادامه داد: این سامانه فروش و صادرات فرش دستباف را پیگیری می کند که بر این اساس قرار است در اردیبهشت ماه سال ۹۷ همزمان با روز جهانی کارگر به طور رسمی رونمایی شود، این در شرایطی است که اعضای این سامانه فروشندگان عضو اتحادیه هستند که در سطح شهر تهران ۴ هزار فروشنده وجود دارد و در میان آنها تنها هزار و ۶۰۰ واحد جواز کسب و پروانه دارند، بنابراین ما چون نمی خواستیم واحدهای غیرعضو را پلمب کنیم، پس تصمیم گرفتیم که آنها را در سامانه عضو کرده و اگر در دریافت پروانه مشکلی دارند، حل و فصل کرده و مشکل را حل کنیم.
این مقام صنفی خاطرنشان کرد: اعضای صنف را به خریداران معرفی کرده و در واقع خریداران و فروشندگان را به هم وصل خواهیم کرد به نحوی که هر فردی با مراجعه به سامانه می تواند آدرس نزدیکترین فرش فروش دارای مجوز را از سامانه درخواست کرده و به آن مراجعه کند، ضمن اینکه از کیفیت و قیمئت فرش نیز مطمئن باشد، بنابراین مردم فرش را گران نمی خرند بلکه به قیمت روز می خرند.
عراقچی ادامه داد: اگر فروشنده ای که عضو این سامانه است گرانفروشی کرده یا تخلفی صورت دهد با آن برخورد می شود و در سامانه اعلام خواهد شد که این فروشنده قابل اعتماد نیست، ضمن اینکه تلاش داریم در جهت برندسازی حرکت نماییم.
چالش های پیش روی فرش دستباف
وی ادامه داد: در حال حاضر به خاطر تورم فرش در رکود به سر می برد و یکی از عللی هم که خریداران رغبتی ندارند، عدم اطلاع از قیمت ها است، این در حالی است که دارندگان فرش دستباف می توانند فرش های کهنه خود را تحویل داده و تبدیل به نو کنند.
عراقچی گفت: ۳۵ شغل مستقیم با فرش دستباف در ارتباط هستند و اکنون ۲ میلیون بافنده داریم که باید با رونق بازار اشتغال آنها را حفظ کنیم. دستمزد آنها هم روزانه ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان است اما همچنان فرش دستباف نسبت به رقبا گران تولید می شود.