مقام معظم رهبری، عصر چهارشنبه، در اجتماع عظیم زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در رواق امام خمینی و صحن‌های اطراف حرم، با اشاره به استحکام و نشاط انقلاب در چهل‌سالگی و خنثی شدن نقشه شوم آمریکایی‌ها برای منطقه، به تبیین چرایی، الزامات و راه‌های تحقق شعار سال یعنی حمایت از کالای ایرانی پرداختند و با تأکید بر «قابل‌حل بودن همه مشکلات با نگاه به داخل» و نیز ضرورت توجه و به‌کارگیری هرچه بیشتر جوانان در میدان‌های مختلف ازجمله عرصه‌های مدیریتی افزودند: نسل جوان و پرافتخار این سرزمین، پرچم استقلال، عزت، عظمت و شرافت ایران را بلندتر از هر زمان دیگر به اهتزاز درخواهد آورد.
آیت‌الله خامنه‌ای در ابتدای سخنان خود با تبریک حلول سال نو و عید نوروز به ملت ایران و همچنین تسلیت شهادت حضرت امام هادی علیه‌السلام، ابراز امیدواری کردند هم‌زمانی سال نو با شهادت آن حضرت، زمینه‌ساز برخورداری بیش‌ازپیش ملت ایران از هدایت الهی باشد.
آیت‌الله خامنه‌ای بخش اول سخنان خود را به بررسی اجمالی کارنامه چهل‌ساله جمهوری اسلامی ایران درزمینهٔ شعارها، ارزش‌ها و اصول بنیادین و همچنین ارزیابی عملکرد و کارنامه اجرایی مسئولان، اختصاص دادند.
ایشان درزمینهٔ حفظ ارزش‌ها و مبانی و نیز پیگیری اهداف انقلاب گفتند: ملت ایران در این زمینه، امتحان خوبی پس داده و توانسته است، شعارهای اصلی انقلاب را به همان استحکام و نشاط اولیه تا به امروز حفظ کند.
مقام معظم رهبری، «استقلال و آزادی، مردم‌سالاری، اعتمادبه‌نفس و خودباوری ملی، عدالت، و تحقق احکام دین و شریعت» را اصول بنیادین انقلاب برشمردند و افزودند: در خصوص «استقلال» که درواقع واکنش ملت ایران به ۲۰۰ سال سلطه بیگانگان بوده است، باید گفت: کشور از استقلال واقعی برخوردار است و امروز هیچ کشوری به‌اندازه ایران مستقل نیست و تنها ملتی که آراء او تحت تأثیر هیچ قدرتی قرار نمی‌گیرد، ملت بزرگ ایران است.
آیت‌الله خامنه‌ای درباره «آزادی» نیز به‌عنوان یکی از شعارهای اصلی انقلاب گفتند: برخی افراد بی‌انصاف با سوءاستفاده از آزادی، می‌گویند در کشور آزادی نیست و بیگانگآن‌هم در تبلیغات خود آن را بازتاب می‌دهند درحالی‌که در کشور آزادی فکر، آزادی بیان و آزادی انتخاب وجود دارد.
ایشان خاطرنشان کردند: امروز هیچ‌کس در جمهوری اسلامی، به دلیل مخالف بودن فکر و نظرش با حکومت، تحت تعقیب و فشار قرار نمی‌گیرد و بنا هم بر چنین کاری نیست اما آزادی در جمهوری اسلامی، همانند سایر نقاط دنیا، چارچوب دارد.
ایشان در تبیین این موضوع تأکید کردند: چارچوب آزادی در جمهوری اسلامی، «قانون اساسی و قوانین کشور» است که همه این قوانین نیز الهام گرفته از شریعت هستند.
آیت‌الله خامنه‌ای، «مردم‌سالاری» را یکی دیگر از اصول بنیادین نظام جمهوری اسلامی دانستند و گفتند: در چهل سال گذشته، تقریباً در هر یک یا دو سال انتخابات برگزارشده است و مردم آزادانه و با شور و شوق شرکت کرده‌اند که ثمره آن‌هم روی کار آمدن دولت‌هایی با گرایش‌های مختلف سیاسی در چهار دهه اخیر بوده است.
ایشان، از «خودباوری و اعتمادبه‌نفس ملی» به‌عنوان یکی دیگر از شعارهای محقق شده انقلاب نام بردند و با اشاره به موضوع «عدالت» افزودند: چند هفته قبل در خصوص عدالت مطالبی را بیان کردم که بدخواهان به‌گونه‌ای القاء کردند که گویا جمهوری اسلامی درزمینهٔ عدالت هیچ کاری نکرده درحالی‌که در باب عدالت کارهای بسیار خوبی انجام‌گرفته اما سطح توقع نظام اسلامی در خصوص عدالت بسیار فراتر از وضع کنونی است.
مقام معظم رهبری در این خصوص دو آمار جهانی بیان کردند و گفتند: بر اساس آمار مراکز بین‌المللی، ضریب جینی که نشان‌دهنده فاصله طبقاتی در جامعه است، قبل از انقلاب، بالای پنجاه بود درحالی‌که در سال ۹۴ به عدد ۳۸ رسیده است. همچنین بر اساس آمار دیگری، قبل از انقلاب قشر فقیرِ مطلق در کشور، ۴۶ درصد بود درحالی‌که در سال ۹۳، این عدد به ۹.۵ درصد رسیده است.
آیت‌الله خامنه‌ای درباره «اجرای دین و شریعت» نیز خاطرنشان کردند: به برکت شورای نگهبان، این موضوع در چهل سال گذشته در قوانین محقق شده است و به همین دلیل، همه قدرت‌های مستکبر با شورای نگهبان مخالف‌اند.
ایشان در خصوص کارنامه و عملکرد اجرایی مسئولان نیز گفتند: در چهل سال گذشته، عملکرد مسئولان در تأمین امنیت و ثبات، علم و فناوری، زیرساخت‌ها (همچون راه‌های ارتباطی، ساخت سدها، نیروگاه‌ها و بنادر) صادرات غیرنفتی، سرانه ناخالص ملی و توسعه اجتماعی، بسیار خوب بوده است و آمارهای خرسندکننده‌ای وجود دارد اما دشمنان تلاش دارند در تبلیغات خود این واقعیات را کتمان کنند تا دل‌های مردم نسبت به انقلاب و نظام، بدبین شود.
بخش بعدی سخنان مقام معظم رهبری در خصوص ضرورت و چگونگی استفاده بهتر از استعدادها و ظرفیت‌های فراوان طبیعی و انسانی برای پیشرفت ایران بود.
«جوانان تحصیل‌کرده و کوشا» اولین ظرفیتی بود که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به آن اشاره کردند.
ایشان با اشاره به ۲۳ برابر شدن جمعیت دانشجویی نسبت به قبل از انقلاب، و همچنین وجود جوانان فعال و نقش‌آفرین در حوزه‌های علمیه و سایر میادین علمی، صنعتی، فرهنگی و تربیتی، افزودند: متأسفانه از این جوانان به‌درستی استفاده‌نشده و نمی‌شود و به همین علت نیز اصرار دارم که جوانان در هر جای ممکن، خودشان به کار و تأسیس و ابتکار، اقدام کنند.
ایشان توصیه به فعالیت‌های «آتش به اختیار» را منحصر به فعالیت‌های فرهنگی ندانستند و گفتند: جوانان عزیز در همه زمینه‌های موردنیاز برای پیشرفت کشور می‌توانند کار و نقش‌آفرینی کنند. البته مسئولان باید یک برنامه‌ریزی جامع در خصوص جوانان انجام دهند.
مقام معظم رهبری ، «موج جمعیتی» را امکان مهم دیگری برای ایران دانستند و با انتقاد از مخالفان افزایش جمعیت کشور، گفتند: حتماً باید سیاست تکثیر نسل دنبال و انجام شود.
ایشان مشکلات غربی‌ها را از اجرای سیاست «تحدید نسل» یادآور شدند و افزودند: ثمره این سیاست در کشورهای اسلامی نیز محروم شدن کشورها از جمعیت جوان است، درحالی‌که نیروی انسانی واردکردنی نیست و کشور باید بتواند نیاز فردای خود را به جوانان فعال و کارآمد تأمین کند.
«مزیت‌های جغرافیایی» و «منابع طبیعی ارزشمند» ازجمله وسعت سرزمینی، هم‌جواری آب‌های آزاد، همسایگی با ۱۵ کشور و قرار داشتن در نقطه اتصال شرق به غرب و شمال به جنوب از دیگر نقاط قوت کشور بود که رهبر انقلاب اسلامی به آن‌ها اشاره کردند.
ایشان گفتند: ایران عزیز ازلحاظ مجموع منابع نفت و گاز در دنیا اول است، البته اکنون این منابع بدون ارزش‌افزوده به خارج فروخته می‌شود اما این حجم از منابع امکان مهمی است و دشمنان نیز به همین دلیل همواره به دنبال تسلط بر ایران هستند.
آیت‌الله خامنه‌ای در یک جمع‌بندی از امکانات و ظرفیت‌های کشور، تأکید کردند: اگر این ظرفیت‌های فراوان با ابتکار و حضور جوانان و مدیران فعال و کوشا در عرصه همراه شود، اقتصاد ایران جزو ۱۲ اقتصاد اول پیشرفته دنیا خواهد شد.
ایشان سپس به تبیین علل و موانع استفاده نشدن کامل ظرفیت‌ها پرداختند.
اولین مانع مورداشاره رهبر انقلاب، «باور نداشتن یا اهمیت ندادن برخی مسئولان در دولت‌های مختلف به ظرفیت‌های کشور» بود.
ایشان با اشاره به پیشرفت‌های خیره‌کننده جوانان در صنایع و فناوری‌های نوین افزودند: روزی که صنعت هسته‌ای آغاز به کار کرد، حتی برخی از دانشمندان نسل قدیمی منکر توانایی جوانان دست‌اندرکار این صنعت بودند، اما روزی که صنعت هسته‌ای به اوج رسید، همان افراد اعتراف کردند که جوانان ایرانی خواستند و توانستند.
آیت‌الله خامنه‌ای مهمترین چالش کشور را چالش ذهنی و ناآگاهی افکار عمومی و برخی مسئولان از ثروت انسانی و طبیعی ایران دانستند و گفتند: دشمن از همین بی‌اطلاعی استفاده و اینگونه القا می‌کند که ایرانی، «نمی‌تواند» و ایران، منابع کافی در اختیار ندارد ولی من در مقابل اصرار دارم که «ما می‌توانیم» و ایران از امکانات فراوانی برخوردار است.
ایشان تأکید کردند: مسئولان باید به قدرت و توانایی جوانان ایمان بیاورند و جوانان نیز باید کار را با ابتکار و بدون خستگی دنبال کنند و از برخی قدرنشناسی‌ها دلسرد نشوند.
مقام معظم رهبری مانع دیگر پیشرفت کشور را «کم‌کاری» و «تنبلی» برخی مسئولان برشمردند و گفتند: اقتضای کشور، کار بی‌وقفه و پر توان است، بنابراین مسئولان بر تلاش‌هایشان بیفزایند.
«اعتماد به نسخه بیگانه» مانع دیگری بود که رهبر انقلاب اسلامی به آن اشاره کردند و گفتند: مردم در مقابل بیگانگان منفعل نیستند اما برخی مسئولان به نسخه بیگانه اعتماد بیشتری دارند تا نسخه داخلی.
ایشان «عمل‌کردن به سیاستهای بانک جهانی، سیاست تعدیل اقتصادی و برخی معاهدات بین‌المللی» و در مقابل «بی‌توجهی به درونزایی و اقتصاد مقاومتی» را مانعی دیگر برای پیشرفت کشور دانستند و گفتند: درونزایی یعنی تولید ثروت به‌واسطه فعالیت‌های درونی کشور نه چشم دوختن به دست بیگانه.
آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: در طول سالهای گذشته دولت‌های گوناگون درصدد گرفتن وام از بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول بودند اما بنده اجازه ندادم زیرا از بیگانه طلب‌کردن و متعهد شدن به آن، خطایی بزرگ است؛ البته درونزایی به معنای بستن درهای کشور نیست، بلکه اقتصاد باید درون‌زا و برون‌گرا باشد.
ایشان «قیبله‌گرایی سیاسی و جناحی» را یک گرفتاری و از دیگر موانع پیشرفت خواندند و گفتند: کار خوب را هر کسی انجام داد باید آن را در مقام مدیریت و تصمیم‌گیری ترویج کرد و کنار گذاشتن یک کار خوب، به علت انجام دادن آن از طرف جناح مقابل، خطاست.
«نبود مبارزه جدی با فساد» مانع دیگر پیشرفت کشور بود که رهبر انقلاب اسلامی به آن اشاره کردند.
ایشان در عین حال افزودند: فساد در سطحی که امروز گفته و تبلیغ می‌شود، وجود ندارد و اکثر مدیران کشور افرادی مؤمن و پاکدست هستند اما کمترین فساد نیز مضرّ و نیازمند مبارزه جدی است و نباید پس از تأکید بر مبارزه با فساد، مدتی سروصدا و سپس کار رها شود.
آیت‌الله خامنه‌ای، از «متکی بودن کشور به نفت» به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین موانع پیشرفت یاد کردند و با تأکید بر اینکه باید ایران را از «اقتصاد نفتی» خلاص کنیم، افزودند: باید اقتصاد کشور را به‌گونه‌ای از نفت مستقل کنیم که اختیار نفت در دست ما باشد، نه اختیار ما در دست نفت. نباید اجازه دهیم دشمنان با سوءاستفاده از این حربه و با اعمال تحریم و سیاست‌هایی همچون کاهش قیمت نفت، کار را دشوار کنند.
وجود برخی عیوب اساسی در سبک زندگی مردم ازجمله «اسراف، مصرف‌گرایی، رفاه‌طلبی افراطی و اشرافی‌گری»، و همچنین «مصرف جنس خارجی» موانع بعدی مورداشاره رهبر انقلاب اسلامی درزمینهٔ پیشرفت ملت ایران بود.
ایشان تأکید کردند: همه باید بر اقتصاد ملی و مصرف جنس داخلی تعصب داشته باشند و اگر جوانآن‌همان‌قدر که در فوتبال و طرفداری از آبی و قرمز یا برخی باشگاههای خارجی تعصب دارند، بر اقتصاد داخلی و استفاده از تولید ملی نیز متعصب باشند، اقتصاد کشور اصلاح خواهد شد.
مقام معظم رهبری در بخش دیگری از سخنانشان به تبیین اهمیت، الزامات و راه‌های تحقق شعار سال جدید یعنی «حمایت از کالای ایرانی» پرداختند.
ایشان در مقدمه این بحث با ردّ دیدگاهی که معتقد است تعیین شعار سال به علت عمل‌نکردن مسئولان بی فایده است، افزودند: مطرح کردن شعارهای سالانه با دو هدفِ: «جهت دادن به سیاستهای اجرایی و عملکردی مسئولان حکومتی» و «توجه دادن افکار عمومی به مسائل و نیازهای مهم کشور» صورت می گیرد.
آیت‌الله خامنه‌ای خاطرنشان کردند: البته مسئولان نیز در حد توان، کار و تلاش می کنند که البته اگراین تلاشها بیشتر شود، نتایج بهتری در پی خواهد داشت.
ایشان، کالای ایرانی را از این جهت که «محصول نهایی برنامه ریزی، سرمایه گذاری و کار و ابتکار قشرهای مختلف مردم و مسئولان است»، با عظمت و مهم خواندند و افزودند: فعالان اقتصادی و تولیدگران با «سرمایه گذاری»، مسئولان با «برنامه ریزی»، جوانان با «دانش و طراحی» و کارگران با «کار و تلاش»، محصولی به جامعه ارائه می کنند که مردم نیز علاوه بر نقش آفرینی در تولید، باید با تعصب و غیرت و خرید و مصرف کالای ایرانی از محصول نهایی این زنجیره کار و تلاش حمایت کنند.
مقام معظم رهبری درزمینهٔ چگونگی حمایت از کالای ایرانی نیز نکاتی کاربردی بیان کردند. «برنامه ریزی برای افزایش تولید»، «ارتقای کیفیت کالاها»، «انطباق بانیازهای روز و سلایق مردم»، «ارزان تمام شدن و رقابت پذیر کردن کالاهای ایرانی با اجناس خارجی» ازجمله این نکات بود.
ایشان «بازاریابی صادراتی» را از دیگر راه‌های حمایت از کالای ایرانی برشمردند و با اشاره به وظایف سنگین وزارت خارجه، مسئولان بازرگانی و فعالان اقتصادی افزودند: اگر بتوانیم ۲۰ درصد نیاز بازارهای ۱۵ همسایه ایران را با کالای مرغوب ایرانی تأمین کنیم، در ایجاد اشتغال و افزایش ثروت ملی گامهای مهمی برداشته ایم.
آیت‌الله خامنه‌ای پس از تبیین چرایی و راه‌های حمایت از کالای ایرانی به موضوع الزامات و زمینه های تحقق شعار سال پرداختند.
«اقدام دولت در مدیریت جدی واردات» (چه واردات دولتی و چه واردات بخش خصوصی) و «خودداری کامل از واردات اجناسی که در داخل تولید می شوند یا قابل تولید هستند» اولین تأکید رهبر انقلاب در این بحث بود.
ایشان تأثیر مخرب واردات بر تولید را کاملاً اساسی خواندند و افزودند: جنس خارجی مثل سیل وارد می شود و آن وقت از بیکاری هم انتقاد می کنیم!
آیت‌الله خامنه‌ای «مبارزه جدی با قاچاق» را دومین الزام جدی حمایت از کالای ایرانی دانستند و افزودند: مردم هم باید متعصبانه از خرید و مصرف جنس قاچاق خودداری کنند تا قاچاق برای کسی به صرفه نباشد.
ایشان با توصیه مؤکد به سرمایه گذاری فعالان اقتصادی در امر تولید افزودند: این سرمایه گذاری ضمن اینکه سود هم به دنبال دارد، اگر با نیت خالص و برای پیشرفت کشور انجام شود، عبادت نیز محسوب می شود.
جمع بندی رهبر انقلاب اسلامی در بخش شعار سال این جمله بود: «ما مسئولان، فعالان اقتصادی، فروشندگان و مصرف کنندگان، همه و همه با تعصب و غیرت به‌دنبال حمایت از کالای ایرانی باشیم.»
مقام معظم رهبری در بخش پایانی سخنانشان به مسائل منطقه و خباثت امریکایی‌ها اشاره کردند و گفتند: در سالی که گذشت، جمهوری اسلامی توانست پرچم عزت و اقتدار ملت ایران را در منطقه به اهتزاز درآورد و سهم مهمی در شکستن کمر تکفیری ها و برقراری امنیت، ایفا کند.
آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی با این اقدام بزرگ خود، نقشه امریکایی‌ها را در منطقه خنثی کرد، افزودند: اکنون، قدرت‌های بین‌المللی که همواره در مسائل داخلی مناطق مختلف جهان دخالت می کنند، به جمهوری اسلامی معترضند و می‌گویند چرا ایران در مسائل منطقه دخالت می کند؟ که در پاسخ می گوییم این موضوع به شما ربطی ندارد.
ایشان با تأکید بر اینکه حضور جمهوری اسلامی ایران در برخی کشورهای منطقه، با خواست دولتها و ملتها انجام شده است، خاطرنشان کردند: ما نه زورگویی کردیم و نه دخالت در امور داخلی کشورها. کمک خواستند و ما کمک کردیم و این کمک را هم با انگیزه های منطقی و با محاسبات بسیار عاقلانه، و نه از روی احساس، انجام دادیم.
مقام معظم رهبری با اشاره به طراحی امریکایی‌ها برای منطقه، گفتند: امریکایی‌ها به دنبال آن بودند که با به‌وجود آوردن گروههای «شریر، ظالم و هتاک» همچون داعش، ملتهای منطقه را مشغول جنگ داخلی، و ذهن آن‌ها را از رژیم غاصب صهیونیستی دور کنند، ولی ما به توفیق الهی توانستیم این نقشه را خنثی کنیم.
آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به ادعای امریکایی‌ها مبنی بر نقش آن‌ها در سرکوب داعش، تأکید کردند: این ادعا دروغ است زیرا سیاست امریکا، حفظ داعش و امثال آن است البته به‌گونه‌ای که آن‌ها در اختیار امریکایی‌ها باشند.
ایشان با تأکید بر اینکه امریکایی‌ها هیچ انگیزه ای برای از بین بردن داعش نداشتند، افزودند: علاوه بر این موضوع، امریکا قادر به تأمین امنیت در منطقه نیست و نمونه بارز آن حضور ۱۴ ساله در افغانستان است که نه تنها هیچ امنیتی را برای مردم افغانستان به ارمغان نیاورده است، بلکه شرایط امنیتی را بدترکرده است.
مقام معظم رهبری با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی، توانسته در منطقه امنیت را برقرار کند، گفتند: بعد از این هم همین‌گونه خواهد بود و بدون شک، امریکا در مسائل منطقه به اهداف خود نخواهد رسید و جمهوری اسلامی ایران به فضل الهی تمام اهداف خود را در منطقه محقق خواهد کرد.
آیت‌الله خامنه‌ای در پایان و در جمع بندی سخنانشان به پنج نکته مهم اشاره کردند.
۱- در کشور هیچ مشکل غیرقابل‌حلی وجود ندارد و کلید حل مشکلات نیز در دست مسئولان و ملت ایران است و نه در دست بیگانگان.
۲- انقلاب اسلامی با قدرت و نشاط و با حفظ شعارها و اصول بنیادین به پیش می رود و چهل‌سالگی انقلاب دوران پختگی و نشاط آن است و نه دوران پیری و عقب گرد.
۳- جوانان، سرمایه ارزشمند و امید کشور هستند و در میدان‌های مهمی همچون صنایع برتر، فرهنگ و هنر، نظامی گری و فرماندهی و مدیریت حضور دارند که در مدیریت‌ها باید بیشتر از این سرمایه ارزشمند استفاده شود.
۴- با وجود امید واهی دشمن به روی‌گردانی نسل سوم و چهارم از انقلاب، گرایش و پایبندی این دو نسل، بسیار عمیق است و اگر از نسل اول بیشتر نباشد، کمتر نیست و
۵- دشمن، تلاش زیادی برای بزرگنمایی بیش از حد مشکلات دارد اما همه این مشکلات به دست جوانان و با توفیق الهی قابل‌حل است و برای همین، دشمن به شدت از بالندگی نسل جوان، ناراحت و عصبانی است.
رهبر انقلاب اسلامی سخنان خود را با این فراز به پایان رساندند: «جوان‌های عزیز ایران، کشور را بهتر از آن چیزی که در ذهن نسل قبلی بود، خواهند ساخت و پرچم استقلال، عزت و عظمت و شرافت کشور را بلندتر از گذشته به اهتزاز درخواهد آورد.»