بیست و هفت سال قبل، وقتی کرواسی به‌عنوان یک کشور مستقل معرفی شد، ایران جزو نخستین کشورهایی بود که استقلال این کشور را به رسمیت شناخت؛ طی این سال‌ها رفت‌وآمدهای دو کشور در سطوح مختلف قابل‌توجه بوده است. پس از برجام و گردش سیاست برخی از کشورها به حفظ یا ایجاد رابطه با ایران، کرواسی جزو اولین کشورهایی بود که هیات‌های دولتی و بخش خصوصی خود را برای گسترش همکاری‌ها به ایران اعزام کرد.
علاوه بر این، موقعیت جغرافیایی دو کشور ایران و کرواسی باعث شده تا سطح همکاری‌های اقتصادی در منطقه بیش از قبل مورد توجه قرار بگیرد. درآمد سرانه کرواسی بیش از 22 هزار میلیارد دلار در سال است که نشان دهنده اقتصاد شکوفای کرواسی است. با این حال، تراز تجاری ایران و کرواسی بدون احتساب صادرات نفت، حدود 54 میلیون دلار در سال است که رقم ناچیزی است.
صاحب‌نظران در امور بین‌الملل معتقدند که ایران دروازه ورود کرواسی به آسیا و کرواسی هم دروازه ورود ایران به اروپاست. بنابراین به نفع دو کشور است که همکاری‌های خود را در صنایع مختلف از جمله پتروشیمی، تجهیزات پزشکی و دارویی، انرژی، فرش و منسوجات،کشتی‌سازی، ساختمان، فناوری و مخابرات، گردشگری و صنایع غذایی که از اولویت‌های تجارت خارجی دو طرف به شمار می‌رود بهبود بخشند.
غلامحسین شافعی رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در نشست با وزیر اقتصاد کرواسی که در صدر هیاتی تجاری به اتاق ایران آمده بود، ضمن تاکید بر ضرورت افزایش همکاری‌های میان دو کشور گفت: « آمار مبادلات تجاری میان ایران و کرواسی، حاکی از رشد 2 برابری در حوزه‌های مشترک است و برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای از سوی اتاق بازرگانی دو کشور برای افزایش سطح همکاری‌های اقتصادی صورت گرفته است.»
پیش از این، در سفر هیات اتاق ایران به زاگرب که شهریور ماه سال گذشته انجام شد، نمایندگان بانک‌های سپه، پاسارگاد و صنعت‌ومعدن در دیدار با نمایندگان بانک‌های کرواسی به بررسی زمینه برای تاسیس شعب بانک‌های ایرانی در زاگرب پرداختند. علاوه بر این سفر نمایندگانی از بانک مرکزی کرواسی و وزارت اقتصاد این کشور به تهران در اردیبهشت‌ماه امسال، حاکی از عزم کرواسی برای رفع موانع پیش روی تقویت مبادلات اقتصادی دو کشور است. تشکیل اتاق مشترک ایران و کرواسی، یکی از اقدامات مهم به منظور تقویت همکاری‌های تجاری دوجانبه است که مراحل نهایی ان در اتاق ایران در حال پیگیری است.
10 روز پیش هیات تجاری کرواسی به سرپرستی مارتینا دالیچ، معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد این کشور به اتاق ایران آمدند و با فعالان بخش خصوصی کشور مذاکره کردند. اعضای هیات تجاری کرواسی مشکلات بانکی و ضعف در شناخت از اقتصاد ایران را مانع عمده در تقویت مبادلات تجاری میان دو کشور می‌دانند.
انرژی و سلامت؛ مورد توجه سرمایه‌گذاران کرواسی
ایوان بارباریک معاون بین‌الملل اتاق اقتصاد کرواسی در گفت و گو با پایگاه خبری اتاق ایران می‌گوید: «کمپانی‌های کرواسی در حوزه‌های مختلف حرف برای گفتن دارند اما دو بخش انرژی و سلامت، از اولویت‌های کرواسی برای سرمایه‌گذاری در ایران است. ما اینجا هستیم تا همکاری‌های اقتصادی خود را توسعه دهیم.»
معاون بین‌الملل اتاق اقتصاد کرواسی می‌گوید: «ایران کشور جالبی برای سرمایه‌گذاری و همکاری‌های مشترک است و حال که دولت دو کشور ایران و کرواسی از همکاری‌های تجاری حمایت می‌کنند، باید از فرصت پیش آمده علاوه بر سرمایه‌گذاری در دو بخش انرژی و سلامت، در صنایعی مانند غذا و داروسازی همکاری کنیم.»
مشکلات بانکی؛ مانع عمده توسعه تجارت ایران و کرواسی
آنت الز عضو هیئت مدیره شرکت کونچر که فعال در زمینه تولید انرژی است، از تجربه حضور خود در ایران و مشکلاتی که برای همکاری‌ها وجود دارد می‌گوید: «ما فعالیت‌های اقتصادی متعددی در ایران داریم اما عمده فعالیت ما در بخش تجهیزات نیروگاه‌های برق-آبی است.»
او توضیح می‌دهد: «در طول تحریم‌های اقتصادی ایران، امکان فعالیت برای ما در ایران وجود نداشت. اما پس از آن فعالیت ما مجددا آغاز شده است. هرچند که گفته می‌شود امکان همکاری بانک‌های ایرانی و کرواسی وجود دارد و مشکلی برای تبادلات بین بانکی نیست، اما در عمل اتفاقی نیفتاده است و همچنان مشکلات اقتصادی پابرجاست.»
.jpg)
نبود اطلاعات؛ مانع همکاری ایران و کرواسی
سوفیا اسمیتران یکی از چند فعال اقتصادی است که همراه هیئت کرواسی برای اولین بار است به ایران آمده است. او می‌گوید: «برای اولین بار در نمایشگاه نفت و گاز شرکت کردیم که بسیار جالب بود. در حال حاضر اینجا هستیم تا به ارایه خدمات خودمان در زمینه بهداشت صنعتی، مدیریت پسماند و حفاظت محیط زیست بپردازیم. علاوه بر این در کرواسی با شرکت‌های بسیار از اروپا در ارتباط هستیم و همکاری می‌کنیم.»
او که با هدف معرفی سیستم‌های نوین در زمینه ضدعفونی مخازن به ایران آمده، فضای جدید ایران را علت اصلی تمایل و حضور فعالان اقتصادی کرواسی در کشور می‌داند.
اسمیتران معتقد است که نباید از مشکلات بانکی به عنوان مانع همکاری‌های ایران و کرواسی حرفی زد؛ چون دست کم فعالان اقتصادی کرواسی امیدوارند با حمایت دو دولت، این مشکل حل شود. او مانع مهم سرمایه‌گذاری فعالان اقتصادی کرواسی در ایران و بالعکس عدم حضور ایرانی‌ها در بازار کرواسی را عدم آشنایی فعالان اقتصادی دو طرف نسبت به فضای اقتصادی و عدم وجود اطلاعات لازم در این زمینه می‌داند.
.jpg)
جمعیت ایران و کرواسی، مزیت همکاری های جدید
ایگور گروزدانیک عضو اتاق بازرگانی کرواسی که در سالن B2B منتظر همتای ایرانی خود است، از انگیزه‌های حضور خود در ایران به پایگاه اتاق ایران می‌گوید: «ما 17 شرکت در کرواسی داریم که در زمینه‌های مختلف با ایران فعالیت می‌کنند. جمعیت 4 میلیونی کرواسی و 80 میلیونی ایران، یکی از دلایلی است که می‌تواند سطح همکاری‌های دو کشور را بهبود بخشد.»
او بیان می‌کند: «شرکت‌هایی در زمینه تولید انرژی در کرواسی فعالیت می‌کنند که نمونه مشابه آنها در ایران وجود ندارد؛ بنابراین فر می‌کنیم بتوانیم در ایران فعالیت خوبی داشته باشیم.»
.jpg)
مبادلات بانکی؛ مانع عمده
علی مجیدی مدیرپروژه شرکت مهندسی تارا که در جمع فعالان اقتصادی حاضر در مکان جلسه B2B است، برای نخستین بار است که می‌خواهد با شرکت‌های کرواسی وارد همکاری شود. او از تجربه همکاری خود برای کشف بازارهای جدید صادراتی می‌گوید: «متاسفانه مشکلات مالی بسیاری در بحث پرداخت‌ها میان ایران و دیگر کشورها وجود دارد. شرکت ما تا پیش از این به دنبال به بازارهای هدف صادراتی در آفریقا و به خصوص اوگاندا بود، اما به دلیل همین مشکلات مالی نتواست همکاری‌های خود را با این کشورها ادامه دهد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا از آفریقا به کشورهای اطراف تغییر رویکرد دهیم.»
او از جمله افرادی است که چندان به رابطه ایران و کرواسی در زمینه سرمایه‌گذاری امیدوار نیست و بعید می‌داند که کرواسی بتواند شریک اقتصادی خوبی برای ایران باشد. مجیدی در خصوص نظر خود این طور توضیح می دهد: «متاسفانه بیشتر کشورهایی که به ایران می‌آیند، بیشتر به فکر فروش محصولات خود هستند تا شروع همکاری‌هایی که طرفین در آن سود ببرند. باید اول مشخص شود که آیا هیات‌هایی که به ایران سفر می‌کنند، بالفعل می‌توانند سرمایه‌گذاری هم کنند یا خیر؟»
