از زمان رقابت دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون بر سر کرسی ریاست جمهوری آمریکا، تحلیلگران اقتصادی نسبت به خطر ناسیونالیسم آمریکایی برای اقتصاد جهان در صورت انتخاب ترامپ هشدار دادهاند.
هرچند هر دو رقیب انتخاباتی بر طبل ملیگرایی اقتصادی کوبیدند اما از همان سخنان ابتدایی ترامپ مشخص شد که با تجارت بینالملل سر جنگ دارد؛ او اعلام کرده بود که چین در نرخ یوان دستکاری میکند و برای مکزیک نیز جریمههای سنگین در نظر دارد.
با توجه به آنکه چین، موتور محرکه آسیایی رشد اقتصادی جهان نیز به تقاضای داخلی چشم امید بسته و شاهد کندی رشد اقتصادی خود و افت تجارت در آن زمان شده بود، پیشبینی میشد که جهان پس از انتخابات آمریکا اگر نگوییم به لحاظ ملیگراییهای افراطی سیاسی و اجتماعی، دست کم به لحاظ مراودات اقتصادی و تجارت بینالملل از سوی دو غول بزرگ اقتصاد جهان، چین و آمریکا، به فضایی بستهتر تبدیل خواهد شد.
لووی اقتصاددان ارشد آمریکایی در مرکز برنبرگ هشدار داده بود که برنامههای ترامپ «دست کم برای تجارت بینالملل بسیار اخلالگر خواهد بود.» همچنین واحد اطلاعات اکونومیست هم اعلام کرده بود ریاست جمهوری ترامپ به اندازه داعش برای اقتصاد جهانی مخرب است.
حالا بعد از گذشت نزدیک به دو سال از ورود ترامپ به کاخ سفید و اعلام تصمیماتی هیجانی که واکنش کل دنیا را برانگیخته است، پیشبینیهای سابق رنگ و بوی واقعیت به خود گرفتهاند.
اخیراً شرکت کیپیامجی (KPMG) که یکی از بزرگترین شرکتهای خدماتی و سرویسدهنده در جهان است، یک نظرسنجی بین 1300 مدیر اجرایی برخی از بزرگترین شرکتهای جهان انجام داده است. سرویسهای این شرکت شامل مشاوره، مشاوره مالی، مالیات و حسابرسی میشود.
نتایج این نظرسنجی نشان میدهد که در شرایط فعلی رهبران تجاری دنیا ناسیونالیسم اقتصادی را بزرگترین تهدید رشد خود تلقی میکنند.
به گزارش روزنامه گاردین، رهبران تجاری سراسر جهان گفتهاند که افزایش ناسیونالیسم اقتصادی ناشی از برگزیت، دونالد ترامپ و سیاست پوپولیستی بزرگترین تهدید برای رشد آنها محسوب میشود.
در این میان رهبران تجاری بریتانیا نسبت به همتایانشان بدبینتر هستند. دو سوم مدیران ارشد بریتانیا گفتهاند که نگرانی عمده آنها درباره افزایش استفاده از پروتکل حمایت از تولیدات داخلی است که شامل اقداماتی همچون اعمال تعرفه گمرکی به کالاهای وارداتی میشود.
هرچند اعمال این موانع میتواند از مشاغل آن کشور محافظت کنند، اما رهبران تجاری معتقدند بالا رفتن قیمتها براى مصرفکنندهها موجب شده سودها از تعادل خارج شوند.
بیل مایکل، رئیس شرکت KPMG گفته است: «اگر درهای تجارت جهانی به بسته شدن خود ادامه دهد، تأثیرات اجتنابناپذیری بر رشد جهانی خواهد گذاشت. تداوم جبههگیری برخی کشورها باعث نگرانی رهبران تجاری شده است.»
از سوی دیگر ترامپ از ابتدای قدرت گرفتن سر ناسازگاری با چین برداشت و با بالا بردن تعرفهها علیه چین، علناً احتمال بروز جنگ تجاری میان این دو کشور را تقویت کرد؛ جنگی که به گفته رئیس دومین بانک بزرگ آمریکا، بزرگترین تهدید برای اقتصاد جهان است.
گاردین نوشته است: «رهبران تجاری در اروپا طی ماههای اخیر به رغم برخی پیشرفتهایی که در مذاکرات برگزیت انجام شده، به آینده تجارت و اقتصاد بدبین شدهاند. بر اساس یک مطالعه از مدیران مالی توسط حسابدار شرکت Deloitte، دوازده درصد از آنها گفتهاند درباره آینده تجارت بدبین هستند. نیمی از افراد موردمطالعه نیز گفتهاند که سطح بالایی از عدم اطمینان اقتصادی و مالی را تجربه کردهاند.»