«فرامرز مداح»، معاون برنامه ریزی سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای گفت: هر چند در بارنامه‌های کاغذی مطالبی قید می‌شود که هنوز برخی از دستگاه‌های اجرایی به آن استناد می‌کنند، اما حذف بارنامه‌های کاغذی در جلوگیری از دریافت کمیسیون اضافی از رانندگان مؤثر است.
او بیان کرد: اکنون تمام اطلاعات بارنامه‌های کاغذی و الکترونیکی در سامانه سازمان راهداری ثبت می‌شود و مدیر فنی در شرکت‌های حمل و نقل موظفند پس از بارگیری کامیون را بازدید کنند.
معاون برنامه ریزی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اظهار داشت: برای جلوگیری از حضور رخ به رخ رانندگان در شرکت‌های حمل ونقل برای دریافت بار، اصلاح آیین نامه وظایف مدیر فنی در شرکت‌های حمل و نقل آماده شده است که با تصویب دولت، شرکت‌های حمل ونقل به صورت الکترونیکی با رانندگان ارتباط برقرار می‌کنند و هرگونه پرداخت کمیسیون از طرف رانندگان به صورت الکترونیکی و شفاف خواهد بود.
مداح افزود: ارتباط رخ به رخ بین شرکت‌های حمل ونقل و رانندگان سبب شده که هرگونه پرداختی اضافی از طرف رانندگان به شرکت‌ها به صورت نقدی انجام شود و هیچگونه ردپایی باقی نماند در حالی که با حذف بارنامه کاغذی و با صدور بارنامه الکترونیکی مسائل و مشکلات مربوط به دریافت کمیسیون اضافی از رانندگان حل و فصل می‌شود.
او تاکید کرد: در صورتی که صدور بارنامه کاغذی در کشور متوقف و تمام بارنامه‌ها و پرداخت کمیسیون رانندگان نیز به صورت الکترونیکی انجام شود، بسیاری از مشکلات کامیونداران در این زمینه برطرف می‌شود.
معاون برنامه ریزی سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای اظهارداشت: بسترهای لازم برای صدور بارنامه الکترونیکی در کشور فراهم شده و اکنون در بسیاری از استانها بارنامه‌ها به صورت الکترونیکی صادر می‌شود و به تدریج با برنامه ریزی مناسب تا 3 ماه آینده صدور بارنامه کاغذی در حمل ونقل جاده‌ای متوقف می‌شود.
صدور بارنامه الکترونیکی حلقه مفقوده در حمل و نقل جاده‌ای به شمار می‌رود زیرا با همگانی شدن صدور این بارنامه همه اطلاعات مربوط به ناوگان، راننده و محموله بار و کمیسیون دریافتی آن به صورت مستمر قابل رصد است.
صدور بارنامه الکترونیکی عامل اصلی امنیت جابجایی کالا، بهبود استانداردهای حمل بار، کاهش تلفات و برقراری عدالت جاده‌ای و ایجاد سامانه بارنامه برخط و یا همان الکترونیکی شدن صدور بارنامه به عنوان یک تحول شگرف در حوزه حمل و نقل محسوب می‌شود.
با وجود همه مزایای الکترونیکی شدن صدور بارنامه، هنوز هم صدور این بارنامه در سطح کشور همگانی نشده و این سبب شده زمینه مناسب برای سوداگری شرکت‌های حمل و نقل در کشور فراهم شود.
با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده در زمینه کنترل و نظارت بر فعالیت ناوگان حمل و نقل جاده‌ای کالا، زیرساخت‌های مورد نیاز برای اجرای طرح صدور بارنامه الکترونیکی در کشور فراهم شده به گونه‌ای که با حذف صدور بارنامه‌های کاغذی، برای هر خودروی حامل کالا کد رهگیری صادر می‌شود که از سوی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و سایر دستگاه‌های نظارتی از جمله پلیس راه قابل کنترل و ردیابی است.
تسهیل در فرآیند صدور بارنامه، حذف ترددهای غیرضروری و طی مسافت‌های طولانی برای اخذ بارنامه، کاهش مصرف سوخت، تسهیل در صدور بارنامه الکترونیکی از جمله ویژگی‌ها و مزیت‌های اجرایی شدن این کار در کشور است.
قرار بود بر اساس هماهنگی‌های انجام شده با دستگاه‌های ذی‌ربط و ادارات کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان‌های سراسر کشور، صدور بارنامه الکترونیکی تا پایان 96 به صورت آزمایشی اجرا شود و پس از ارزیابی صحت و درستی اجرای این طرح، از ابتدای خردادماه سال 97 در سراسر کشور به مرحله اجرا درآید و از این رو صدور بارنامه الکترونیکی در بسیاری از استانها آغاز شده است.
حذف بارنامه کاغذی و صدور بارنامه الکترونیکی تغییر و تحول بزرگی در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای محسوب می‌شود و انتظار می‌رود با همکاری و مساعدت سایر دستگاه‌ها از جمله پلیس راه این طرح مهم به بهترین شکل و کمترین مشکل در کشور اجرایی شود.
عده‌ای از کارشناسان بر این باورند که مزیت‌های زیادی صدور بارنامه الکترونیکی را در کشور ضروری کرده است زیرا تمام مسائل مربوط به تعیین نرخ کرایه حمل ونقل کالا در کشور به صورت شفاف در این سند ثبت می‌شود و هیچ شرکت و یا شخصی نمی‌تواند از آن تخطی کند.
محمدامین نورشاهی کارشناس صنعت حمل و نقل در این زمینه معتقد است: هزینه حمل بار با استفاده از بازارگاه های الکترونیکی و هوشمند حمل بار و حذف واسطه‌ها، تا 40 درصد کاهش می‌یابد.
به گفته وی، 60 درصد بار در کشور با قیمت واقعی جابجا نمی‌شود و استفاده از سیستم‌های هوشمند بار می‌تواند بسیاری از هزینه‌های اضافی را در این بخش کاهش دهد.
وی یادآور شد: بازارگاه های الکترونیک حمل ونقل بار با اتصال به سیستم‌های سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به آخرین اطلاعات رانندگان دارای کارت هوشمند دسترسی دارند و این مساله در کاهش ریسک حمل بار در کشور اثرگذار است.
این کارشناس صنعت حمل و نقل بار گفت: آمارها نشان می‌دهد که اکنون 500 هزار راننده در سطح کشور در امر جابجایی بار ایفای نقش می‌کنند و سیستم‌های هوشمند کمک خواهند کرد که صاحبان کالا به سهولت راننده مورد نظر خود را برای حمل بار تعیین و روی قیمت حمل آن نیز توافق شود.
وی با اشاره به مزیت‌های صدور بارنامه‌های الکترونیکی اظهارداشت: قرار است صدور بارنامه‌های کاغذی در کشور متوقف شود و این مساله در تسهیل سفر کامیون‌ها برای جابجایی بار که به روش سنتی انجام می‌شود، مؤثر خواهد بود.
این کارشناس صنعت حمل و نقل بار بیان کرد: آمارها نشان می‌دهد که سالانه حدود 400 میلیون تن کالا در سطح کشور جابجا می‌شود و استان تهران با وجود دوری آن از بنادر کشور بیشترین جابجایی بار را در سطح کشور به خود اختصاص داده است.
نورشاهی با بیان اینکه با پیشرفت‌های صنعت حمل و نقل و هوشمند سازی این بخش استفاده از روش‌های سنتی در جابجایی بار در کشور جوابگو نیست، تاکید کرد: باید استفاده از سیستم‌های هوشمند در فضای مجازی به صورت گسترده مورد توجه قرار گیرد و بازارگاه های الکترونیکی کشور در زمینه حمل هوشمند بار در حمل و نقل برون شهری و در حوزه‌های مختلف کشاورزی، صنعتی، معدنی و بازرگانی نقش مهمی را ایفا کند.