مهم‌ترین موضوعی که در نشست ماهانه کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران بررسی شد، ابعاد تحریم‌ها، و اثرات آن در حوزه مختلف کشاورزی است. قبل از بررسی این موضوع محوری، اخبار روز مربوط به کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی توسط اعضا و رئیس این کمیسیون بررسی شد.
غلامعلی فارغی، در نشست کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران، ابتدا از مهمان‌های شرکت‌کننده در این نشست تشکر کرد و به موضوع موردبررسی اشاره کرد. او از خروج امریکا از برجام گفت؛ اینکه هیجدهم اردیبهشت‌ماه دونالد ترامپ، تصمیم به‌خروج از برجام گرفت و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را در بازه زمانی 90 و 180 روز امضا کرد. موضوع دیگری که در این نشست مورد بررسی قرار گرفت تعویق دوماهه لایحه CFT یا تأمین مالی تروریسم بود. بعد از آن فارغی در کنار اثرات تحریم‌های خارجی بر بدنه اقتصادی کشور از موانع و مشکلات و تحریم‌های داخلی گفت. او دلیل تحریم‌های داخلی را ناآگاهی و کشمکش داخلی عنوان کرده و می‌گوید که درنهایت باید هزینه این کشمکش‌ها را بخش خصوصی بدهد.
نهاد فراقوه‌ای راه‌حل بود
برای همین فارغی، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی از درخواست اتاق ایران برای تشکیل نهاد فراقوه ای اقتصاد گفت که مدت‌ها قبل توسط رئیس اتاق ایران مطرح‌شده بود. او معتقد است: بخش خصوصی در تمام تصمیمات کشوری غایب است و از سوی دیگر مسائل اقتصادی کشور درگیری مسائل سیاسی شده و در سایه آن قرار گرفته است. باید در این زمینه به پیشنهاد اتاق ایران توجه شود.
بعد از آن رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی از آینده برجام، موضع‌گیری اتحادیه اروپا و تلاش بنگاه‌های کوچک و متوسط اروپایی برای حفظ مناسبات اقتصادی با ایران گفت. همچنین نگاهی به گفته عباس عراقچی داشت که انتظار دارد اروپا تا آخرماه جاری میلادی یعنی نهم تیرماه بسته پیشنهادی خود را برای حفظ برجام به ایران ارائه دهد.
دخالت‌ها را در اقتصاد کم کنید
بعدازآن فارغی از عملکرد ستاد تنظیم بازار گله کرد؛ اینکه در شرایط مواجهه بخش خصوصی تولیدکنندگان با مشکلات جهانی، ستاد تنظیم بازار موانع متعددی بر سر راه بنگاه‌ها قرار داده است. او معتقد است کمیسیون باید در این مورد موضع‌گیری محکمی داشته باشد. اعضای کمیسیون کشاورزی اتاق ایران معتقد هستند که ادامه این روند درنهایت به ورشکستگی کامل تولیدکنندگان می‌انجامد. به گفته آن‌ها قیمت نهاده باید بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین شود.
یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی می‌گوید: جابه‌جایی پول از سیستم بانکی با توجه به مسئله FATF و CFT با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد. برای همین بخش تولید مجبور خواهد بود برای جابه‌جایی هزینه‌های بالایی را بپردازد. ممنوعیت واردات حدود 1400 کالا موضوع دیگری بود که به آن اشاره شد؛ اخیراً دولت بخشنامه آن را منتشر کرده است. اعضای کمیسیون کشاورزی اتاق ایران معتقدند این بخشنامه قابل‌اجرا نیست و درنهایت به رسمیت بخشیدن بازار ارز ثانویه کمک خواهد کرد.
حذف دخالت ستاد تنظیم بازار
رضا باکری، رئیس انجمن صنایع لبنی ایران بعد از فارغی گفت که بخش لبنی کشور به دنبال حذف دخالت ستاد تنظیم بازار در قیمت‌گذاری است. او می‌گوید: بنگاه‌های تولید بازیچه دست دولت نیستند. طبق قانون اساسی و قانون ثبت شرکت‌ها، دولت حق دخالت در امور بنگاه‌ها و کالای تولیدشده این بنگاه‌ها ندارد.
شمس‌علی هادی زاده معلم، هم از وضعیت بازار، حوزه تولید و نحوه دخالت ستاد تنظیم بازار درر قیمت‌گذاری انتقاد کرد.
اثرات بازگشت تحریم‌ها در اقتصاد
بعدازآن علی شریعتی، نایب‌رئیس اتحادیه چیپس و فراورده‌های حجیم‌شده بر پایه ذرت، گزارشی درباره اثرات بازگشت تحریم‌ها ارائه داد. او تحریم‌ها را در چند حوزه مالی، تجاری، سرمایه‌گذاری و مسافرتی تقسیم کرده و درباره تک‌تک آن‌ها به‌تفصیل سخن گفت.
در بخشی از این گزارش آمده است: در پی خروج آمریکا از برجام، وزارت خزانه‌داری این کشور در دستورالعملی نحوه بازگشت تحریم‌های رفع شده علیه ایران به‌موجب برجام، بعد از دوره‌های ۹۰ و ۱۸۰ روزه را تشریح کرده است. در این بیانیه، وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد بازگشت تحریم‌ها بعد از دوره‌های ۹۰ و ۱۸۰ روزه‌ای صورت می‌گیرد که در جریان آن‌ها شرکت‌ها و بانک‌ها فعالیت‌های مرتبط با ایران را به‌تدریج کاهش خواهند داد.
تفاوت‌های دوره ترامپ با گذشته
یکی از نقاط افتراق این دو دوره این است که اساساً ترامپ با اوباما تفاوت بسیار زیادی دارد و نگاه آن‌ها به تحریم‌ها نیز می‌تواند متفاوت باشد. لذا احتمالاً نوع تحریم‌های او نیز متفاوت خواهد بود و از ابزارهای جدیدی برای اعمال فشار بر ایران استفاده می‌کند. دومین تفاوت دوره جدید این است که در آن سال‌ها ایران به‌مرور توانست راه‌های مقابله با تحریم‌ها را پیدا کند و کمی آثار منفی آن‌ها را کاهش دهد اما اکنون هم این راه‌ها تااندازه‌ای افشاشده‌اند و راه‌های مسدودسازی آن‌ها احتمالاً شناسایی‌شده‌اند و هم آمریکا با استفاده از تجربه آن سال‌ها، در اعمال تحریم‌ها تبحر بیشتری پیدا کرده است و می‌تواند شبکه قوی‌تری از تحریم‌ها را اعمال کند. بنابراین دور زدن تحریم‌ها کمی سخت‌تر از قبل شده است.
بعدازآن اشرف مرتضایی درباره چالش‌های زنجیره کشاورزی در ایران با توسعه تحریم‌ها سخن گفت. اینکه موانع داخلی و خارجی درنهایت چه بر سر این صنعت می‌آورد. در این گزارش مرتضایی به موانع کسب‌وکارهای داخلی اشاره کرد و آن را مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در مشکلات صنعت کشاورزی و غذایی عنوان کرد.