"پنبه" اصلی‌ترین ماده اولیه صنعت نساجی است که با توجه عدم‌تولید کافی در داخل کشور، این محصول حیاتی از کشورهای همسایه وارد می‌شود و تعرفه‌های تعیین‌شده برای این محصول سبب آشفتگی بازار و افزایش قیمت محصولات نساجی شده است.
در پی پیگیری بازار آشفته پوشاک و وضعیت تولیدکنندگان پارچه به چالشی دیگر در زمینه تولید نخ و پوشاک برخوردیم که آن هم کشت پنبه، کمبود آن در داخل و نیاز به واردات این محصول ابتدایی و در دسترس بودن آن برای تولیدکنندگان داخلی است.
همان‌طور که می‌دانید پنبه به‌عنوان یک محصول کشاورزی، صنعتی و بازرگانی، یکی از مهم‌ترین و باارزش‌ترین لیف‌های طبیعی است. این محصول جزو مهم‌ترین مواد اولیه صنعت نساجی به شمار می‌آید.
با توجه به فرآیند کشت و تولید پنبه در مزارع و تبدیل آن در صنایع وابسته و اشتغال بالا نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا می‌کند.
رئیس اتحادیه صنایع نساجی اصفهان با اشاره به فصلی بودن زمان کشت پنبه به خبرنگار تسنیم می‌گوید: کشت پنبه به‌دلیل زمان طولانی، مصرف بالای آب و شرایط آب و هوایی دارای رطوبت بالا سبب شده که بیشترین کشت پنبه در ایران در استان‌های شمالی از جمله گلستان و خراسان انجام شود، به همین دلیل سطح زیر کشت با توجه به خشک‌سالی‌های اخیر کم است و با توجه به نیاز داخلی به پنبه تنها 30هزار تن در داخل تولید می‌شود.
مرتضی منصوری با بیان اینکه بقیه نیاز پنبه داخل از طریق واردات از کشورهایی همچون ازبکستان و تاجیکستان تأمین می‌شود، افزود: با توجه به مشکلات کشت پنبه در داخل هر یک کیلو پنبه داخلی با توجه به مصرف آب بالا با هزینه‌ای بالاتر از 200 هزار ریال تمام می‌شود درحالی که می‌توان همین پنبه را با کیفیت بالاتر از کشورهای همسایه همچون تاجیکستان و ازبکستان با یک‌چهارم این قیمت وارد کرد و به‌گفته رئیس اتحادیه پنبه‌کاران کشور "به‌دلیل ناکافی بودن تولید داخل نیازمند واردات بیشتر پنبه هستیم".
وی با بیان اینکه نیاز داخلی به پنبه به 200 هزار تن در سال رسیده است، ادامه داد: با توجه به نیاز داخلی و نیاز به واردات پنبه و به‌دلیل حمایت از پنبه‌کاران داخلی، هر سال تعرفه فصلی برای واردات محصول برای تجار در نظر گرفته می‌شود که سال گذشته این تعرفه 4 تا 6 درصد بوده اما امسال به 10 درصد رسیده است و اما باید دید که چه‌اتفاقی در این زمینه رخ داده است که مسئولان تصمیم به بالا بردن میزان تعرفه وارداتی گرفته و چه‌ارگانی در این زمینه تصمیم گیرنده و مسئول است.
رئیس اتحادیه صنایع نساجی اصفهان گفت: با توجه به اینکه برداشت پنبه در سال یک مرتبه انجام می‌شود، تجار کشورهای دیگر با حمایت از سوی دولتشان در فصل برداشت پنبه که پایین‌ترین نرخ سال را دارد، خرید کل سال خود را انجام می‌دهند و نیاز است که در داخل نیز چنین تدبیری اندیشیده شود که واردات کمبود پنبه داخلی جبران شود، این مهم نیازمند برداشتن تعرفه فصلی، حمایت از تجار و جلوگیری از افزایش قیمت پنبه و محصولات جانبی تولید نخ و پارچه است که این مهم سبب جلوگیری از عدم رکود و بسته شدن کارخانه‌های تولید محصولات نساجی می‌شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به واردات مواد اولیه تولیدات صنایع نساجی به اصفهان گفت: پنبه از مواد اولیه تولیدات نساجی است که با توجه به تولیدات کم این محصول، مجبور به واردات آن هستیم و این واردات سبب افزایش قیمت محصولات نهایی می‌شود.
درصورتی که به‌گفته رئیس اتحادیه صنعت نساجی اصفهان این تعرفه از ابتدای اردیبهشت‌ماه امسال به‌صورت 10درصدی اعمال می‌شود که این روند سبب افزایش قیمت واردات و در نهایت تشدید رکود صنایع نساجی به‌دلیل عدم‌توانایی در تأمین مواد اولیه می‌شود و رقابت را از کشور ما با کشورهای دیگر سلب می‌کند.
منصوری بیان کرد: این در حالی است که هزینه انرژی در کشورهایی همچون ترکیه و چین که بزرگ‌ترین تولیدکنندگان پوشاک و منبع واردات به کشور هستند، قیمت تمام‌شده محصولاتشان پایین‌تر از محصولات تولیدی داخل کشور ما است و باید دید که چه‌معمایی پشت این اختلاف قیمت‌ها است.
اسرافیل احمدیه، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان با اشاره به قیمت بالای محصولات تمام‌شده، با توجه به واردات مواد اولیه گفت: مهم ارتقای کیفیت محصولات نساجی است، البته در کنار آن نیز باید مبارزه با کالای قاچاق جدی‌تر پیگیری شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان با اشاره به وضعیت نامناسب کارخانه‌های تولیدی صنعت نساجی بیان کرد: با توجه به مشکلات پیش‌‌آمده و در راستای عملیاتی شدن "اقتصاد مقاومتی" بسته‌ای تحت عنوان "بهین‌یاب" را برای رفع مشکلات و موانع اقتصادی واحدهای صنعتی و تولیدی در نظر گرفتیم.
اما در این راستا اعتراضات به افزایش تعرفه گمرکی پنبه همچنان ادامه دارد و اتحادیه نساجی اصفهان در نامه‌ای که بر اساس آن به مشکلات کشت پنبه به‌دلیل خشک‌سالی، کمبود این محصول و قیمت تمام‌شده بالای آن اشاره شده است، اعتراض به افزایش تعرفه واردات پنبه و تصمیمات غیرکارشناسی که سبب از بین رفتن آینده این صنعت می‌شود در این نامه بیان شده است.
رئیس اتحادیه صنایع نساجی اصفهان در این زمینه با اشاره به تفاوت تعرفه وارداتی از ازبکستان بیان کرد: اکنون خرید پنبه با قیمت بالاتر به‌دلیل مابه‌التفاوت تعرفه ترجیحی 5 درصد ازبکستان از 10 درصدی که دولت برای واردات پنبه در نظر گرفته است، وارد می‌شود، این در حالی است که ازبکستان تنها صادرکننده پنبه به ایران نیست و کشورهای ترکمنستان، تاجیکستان و قزاقستان تولیدکنندگان پنبه هستند که محصول خود را با کیفیت مشابه به ایران صادر می‌کنند.
منصوری بیان کرد: مسلماً در این موضوع جز تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان هیچ‌کس دیگری ضرر نمی‌کند و هنوز چندی از این قانون نگذشته که شاهد احتکار پنبه و نخ پنبه‌ای در انبارها برای افزایش قیمت هستیم و این در حالی است که با توجه به کمبود پنبه و نیاز داخلی مجبور به واردات نخ‌های پنبه‌ای در آینده‌ای نزدیک می‌شویم.
اما این اظهار نظرات نشان می‌‌دهد که واردات پنبه به داخل کشور، رشته‌ای دراز دارد که با توجه به صحبت‌های مدیرکل دفتر نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت، باید پنبه که همواره مهم‌ترین کالای مورد مصرف در صنعت نساجی است با شرایط مناسب در دسترس تولیدکنندگان داخلی قرار گیرد.
گلنار نصراللهی دراین‌باره می‌گوید: با توجه به تولید داخلی پنبه و ضرورت حمایت همه‌جانبه از همه حلقه‌های زنجیر تولید، تعرفه‌ها برای همه مناسب و یکسان در نظر گرفته شود.
قابل ذکر است که تولید پنبه در داخل کشور بسیار مهم بوده و دارای کیفیت بالایی است اما باید کمیت آن هم با حمایت از پنبه‌کاران صورت گیرد که در این راستا پنبه‌کاران با مشکلات خاص خود روبه‌رو هستند که باید دولت به‌صورت یارانه‌ای از کشاورزان این عرصه حمایت کند و وزارت جهاد کشاورزی باید بتواند به‌صورت مستقیم از پنبه‌کاران حمایت کند.
به‌گفته برخی کارشناشان به‌دلیل عدم‌تأمین میزان پنبه مورد نیاز در داخل، فعالان عرصه نساجی مجبور به واردات پنبه هستند و طبیعتاً جهاد کشاورزی برای حمایت از تولید داخلی مجبور به افزایش تعرفه‌ها هستند و زمانی که تعرفه بالا می‌رود محصولات نساجی نیز گران‌تر می‌شود.
باید به این موضوع نیز اشاره شود که حمایت از پنبه باید به‌نحوی صورت بپذیرد که به فعالان عرصه صنایع نساجی فشار نیاید و واردات پنبه با تعرفه پایین صورت بپذیرد تا صنعت‌گران این عرصه بیش‌ازپیش تحت فشار قرار نگرفته و در کنار آن دست دلالان بازار پنبه کوتاه شود زیرا در غیر این صورت شاهد واردات نخ پنبه‌ای و پارچه پنبه‌ای به داخل هستیم که این به‌نفع صنعت نساجی نیست.
با این حال باید دید که متصدیان تصمیم‌گیری در زمینه واردات این ماده حیاتی صنعت نساجی برای حمایت از تولیدات داخلی که منجر به کاهش هزینه تولید و تولید کالای باکیفیت قابل رقابت با کالاهای وارداتی چه‌تصمیمی اتخاذ می‌کنند تا هرروز شاهد تعطیلی کارگاه‌های فعال در عرصه صنعت نساجی نباشیم.