حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران بعد از خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام، در اولین سفر خود به دو کشور اروپایی، روز گذشته را در سوئیس گذراند و امروز را در اتریش سپری خواهد کرد. قرار است مراسم استقبال از روحانی امروز در محل کاخ هوفنبورگ از سوی رئیس‌جمهور اتریش برگزار شود. او در این سفر با صدراعظم اتریش و اسقف اعظم این کشور دیدار خواهد کرد. همچنین روحانی در نشست مشترک اتاق‌های بازرگانی ایران و اتریش سخنرانی خواهد کرد. اما اولین برنامه روحانی بعد از ورود به اتریش سخنرانی در جمع ایرانیان مقیم اتریش بود.
هدف انزوای ایران بود
رئیس‌جمهوری شامگاه سه‌شنبه بعد از ورود به وین در جمع ایرانیان مقیم اتریش سخنرانی کرد. روحانی، بابیان اینکه کسی نمی‌تواند عشق ایران را از قلب ایرانیان جدا کند، ایرانیان خارج از کشور را مهم‌ترین پل ارتباطی ملت با جهان برشمرد و گفت: اقدامات دولت آمریکا علیه ایران و کل ایرانیان است و آمریکایی‌ها از اینکه دو دولت مهم اروپایی از رئیس‌جمهور ملت ایران استقبال می‌کنند، عصبانی هستند.
روحانی سه‌شنبه‌شب، در جمع ایرانیان مقیم اتریش در وین گفت: هدف دولت آمریکا انزوای ملت ایران بود، اما هزینه سنگینی پرداخت خواهد کرد و این اولین بار است که آمریکا علیه ملت ایران توطئه می‌کند و جز کشور کوچک، حامی ندارد.
رئیس‌جمهور گفت: امروز با شرایطی مواجه هستیم که باید روابطی قوی‌تر و مستحکم‌تر با کشورهایی که به‌طور سنتی با ایران روابط خوبی داشته و دارند، برقرار کنیم.
او افزود: برخی کشورهای اروپایی در شرایط مختلف روابط مطلوبی با ایران داشتند و موضع‌گیری‌های آن‌ها نسبت به کشور، انقلاب و نظام ایران معتدل‌تر و مناسب‌تر بوده که سوئیس و اتریش جزو این دسته از کشورهای اروپایی هستند. به همین جهت از میان کشورهای مختلفی که برای سفر از ما دعوت کرده بودند ترجیح دادیم اولین سفر اروپایی را در دولت دوازدهم و در این مقطع حساس از سوئیس و اتریش آغاز کنیم.
روحانی تصریح کرد: از آغاز دولت یازدهم همه تلاش ما این بوده که این سیاست را به شکست بکشانیم و ایران را در جایگاه واقعی خود به‌عنوان کشوری تأثیرگذار در منطقه و جهان و کشوری که در طول تاریخ و تمدن بشری همواره نقش بسیار مهمی در ارتقاء علم، دانش، فرهنگ، ادبیات، تجارت و صنعت داشته، معرفی کنیم.
روحانی تصریح کرد: در مقطع تاریخی حال حاضر، حاکمان جدید آمریکا با تفکر ویژه‌ای که دارند و خود را نه‌تنها نسبت به ایران بلکه نسبت به‌کل منطقه ما و مسلمانان و اساساً نسبت به همه غیرآمریکایی‌ها برتر تصور می‌کنند و گاهی در سخنانشان نیز به این جملات و کلمات تصریح می‌کنند، رویه‌ای کاملاً مخالف مقررات و تعهدات بین‌المللی در پیش‌گرفته‌اند. بحث امروز آن‌ها صرفاً مخالفت با برجام نیست، بلکه از شورای حقوق بشر سازمان ملل و سازمان یونسکو نیز خارج‌شده و در برابر گروه 7 کشور صنعتی، ملت فلسطین و ملت‌های اسلامی دیگر نیز همین رویکرد را در پیش‌گرفته‌اند.
رئیس‌جمهور گفت: ایجاد انزوا برای ملت ایران که هدف اقدامات جدید آمریکا است، این بار هزینه بسیار بالایی برای آن‌ها خواهد داشت و ملت ایران نیز از همیشه در برابر این توطئه مقاوم‌تر خواهد بود. اگر اقدامات آمریکایی‌ها علیه یک بخش یا گروه خاص در ایران بود شاید می‌توانستند تا حدودی کارشان را به‌پیش ببرند، اما امروز در برابر همه ملت ایران ایستاده‌اند و برای هر شرکت و بانکی که با ایران رابطه دارد، پیام تهدید می‌فرستند تا روابطش را با ایران قطع کند.
آمریکا به دنبال قطع ارتباط ایران با جهان است
روحانی افزود: آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند که می‌خواهند پل‌های ارتباطی ایران با جهان را قطع کنند، اما هرگز نخواهند توانست، به این هدف برسند، آن‌ها قدرت مطلقه عالم نیستند. امروز از اینکه دو کشور اروپایی از دولت و رئیس‌جمهور ایران استقبال کرده‌اند، عصبانی هستند، اما آیا این کشورها به حرف آن‌ها گوش کردند؟
او تاکید کرد: همه شاهد بودیم که اتحادیه اروپا با چه صراحتی در برابر آمریکایی‌ها موضع‌گیری کرد. نمی‌خواهم بگویم آمریکایی‌ها نمی‌توانند برای ایران مشکل ایجاد کنند، اما قطعاً در عملیاتی کردن آنچه ادعا می‌کنند، موفق نخواهند بود و قادر نیستند پل‌های ارتباطی ایران با جهان را قطع کنند.
به گفته روحانی، یکی از بزرگ‌ترین پل‌های ارتباطی ایران با جهان شما ایرانیان خارج از کشور هستید؛ چه کسی می‌تواند عشق به ایران را از دل ایرانی‌ها خارج و یا توجه ایرانیان داخل و خارج کشور را نسبت به کشور عزیزشان سلب کند.
او افزود: اگر ایران تخلفی کرده باشد این آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که باید آن را اعلام کند که این آژانس هم نه یک‌بار، بلکه 11 بار صراحتاً تکرار و تأکید کرده است که ایران به‌طور کامل به تعهداتش عمل کرده است و همه کشورهای دیگر دنیا هم اعتراض و اعلام کردند که اقدام غیرقانونی آمریکا در خروج از برجام برخلاف همه معاهدات جهانی بوده است.
روحانی بابیان اینکه در این وضعیت چه کسی می‌تواند باور کند آن‌کسی که از تعهد خودسر باز زده، جمهوری اسلامی و ملت ایران بوده است، گفت: برای همه روشن است ایران به‌طور کامل به تعهداتش وفادار بوده و این آمریکاست که با قلدرمآبی در این زمینه رفتار می‌کند و البته این رفتار قلدرمآبانه تنها در برابر ایران نیست و شامل اروپایی‌ها، کشورهای گروه 7، چین و دیگر کشورها نیز می‌شود.
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه امروز در شرایطی هستیم که سازمان‌های بین‌المللی ازجمله شورای امنیت، اتحادیه اروپا و اکثریت قریب به‌اتفاق کشورها و ملت‌های دنیا در کنار جمهوری اسلامی ایستاده‌اند، اظهار کرد: این وضعیت، تقابل آمریکا با ایران را بسیار پرهزینه خواهد کرد و جمهوری اسلامی ایران نیز مصمم است همچون همیشه توطئه‌های آمریکایی‌ها را نقش برآب کند چراکه مواضع آن‌ها غیرمنطقی، غیرقانونی، ظالمانه و برخلاف تعهدات بین‌المللی و مصوبات شورای امنیت سازمان ملل است.
ایران در صحنه جهانی تنها نیست
روحانی تصریح کرد: موقعیت امروز ایران از یک نظر از همیشه بهتر است؛ امروز ایران در میان افکار عمومی جهان و در صحنه سیاست جهانی تنها نیست و عموم کشورها همراه ایران هستند. آمریکایی‌ها به‌غلط تصور می‌کنند، که اگر به مردم ایران فشار وارد کنند، آن‌ها در برابر زبان زور، تهدید و تحقیر، تسلیم خواهند شد؛ چراکه هیچ‌گاه در طول تاریخ هیچ قدرتی نتوانسته ملت بزرگ ایران را در برابر حرف‌های غیرمنطقی تسلیم کند و در تمام تاریخ هر تجاوزی به حقوق ملت ایران محکوم‌به شکست بوده است.
رئیس‌جمهور با مقایسه شرایط ایران با دوران جنگ افزود: شرایط امروز ما بسیار بهتر از دیروز و از زمان جنگ است. نمی‌خواهیم ادعای گزافی کنیم، اما کسی هم فکر نکند که پیشرفت ایران پس از اجرای توافق هسته‌ای آغاز شد. ایران از آغاز دولت یازدهم در مسیر رشد و ترقی قرار گرفته است و همه آمارهای اقتصادی نشان می‌دهد که در 5 سال گذشته مردم ایران در رسیدن به خودکفایی در تولید برخی محصولات در صنعت، در عرصه تولید نفت و گاز، گسترش فضای مجازی و ایجاد اشتغال با چه سرعتی پیشرفت کرده است. خدماتی که با گسترش فضای مجازی در ایران امروز ارائه می‌شود، قابل‌مقایسه با قبل نیست و توانسته ایرانیان را در هر کجای جهان به هم نزدیک کرده و خدمات روز دنیا را در داخل کشور به ایرانیان ارائه کند.
روحانی افزود: در حدود 3 سال گذشته بیش از 3600 شرکت دانش‌بنیان در کشور فعال‌شده که بیش از 300 هزار شغل ایجاد کرده و ملت ایران توانسته در بسیاری از زمینه‌ها روی پای خود بایستد درحالی‌که طبیعت نیز در این سال‌ها سر سازگاری با ما نداشته است و ایران تحت‌فشار کم‌آبی و به‌تبع آن کمبود برق قرار گرفته است اما بااین‌وجود، متخصصین کشور، در گرمای بالای 50 درجه جنوب و دمای بالای 40 درجه مرکز کشور، همه تلاش خود را می‌کنند تا برق و آب مردم را تأمین کنند.
رئیس‌جمهور بابیان اینکه حتی اگر همه فشارها بر مردم ایران وارد شود، این مردم قادر خواهند بود، کشور خود را به‌خوبی اداره کنند، تصریح کرد: امروز روزی است که نیاز به همفکری، دوستی، برادری و اتحاد بین همه ایرانیان بیش از گذشته احساس می‌شود. امروز همه ایرانیان خارج از کشور، باید تلاش کنند روابط ایران با دنیا، مستحکم باقی بماند. بدخواهان در داخل و خارج کشور به دنبال آن هستند که پل‌های ارتباط ایران با جهان را خراب کرده و به‌جایش دیوار بسازند و بعضی‌ها هم هستند که می‌خواهند قطر این دیوار را روزبه‌روز بیشتر کنند اما مردم آگاه ایران و ایرانیان آگاه خارج از کشور، اجازه نخواهند داد این دیوارها به وجود آمده و پل‌های ارتباطی ایران با دنیا خراب شود.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: دشمنان ملت ایران ادعا می‌کنند که توافق هسته‌ای باعث شد ایران قدرتمند شود، حرکت ملت ایران به سمت پیشرفت چه قبل از توافق برجام و چه بعد از آن، وجود داشته است و امروز نیز به همان مسیر ادامه خواهیم داد. ممکن است آمریکایی‌ها بتوانند باعث شوند، زمان اجرای یک پروژه در ایران طولانی‌تر از معمول شود، اما نمی‌توانند مانع از اجرای کامل آن شوند.
وی افزود: تا امروز هر شرکتی که اعلام کرده از ایران خارج خواهد شد، یک شرکت داخلی به‌تنهایی یا با همراهی یک شرکت خارجی دیگر، اعلام کرده که آماده است جایگزین آن شرکت خارجی شود.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: امروز به هر نسبت که فشار آمریکا علیه ایران بیشتر می‌شود، به همان نسبت باید در صحنه سیاسی و اقتصادی دنیا فعال‌تر شویم. اگر آمریکایی‌ها می‌خواهند درزمینهٔ اقتصادی، به ملت ایران فشار وارد کنند، همه باید دست‌به‌دست هم دهیم، تا این فشار و تهدیدها را تبدیل به فرصت‌های جدید برای کشور کنیم. همین فشارهایی که امروز آغازشده است، در کوتاه‌مدت باعث شده، در اثر ممنوع و محدود شدن ورود کالاهای خارجی، تولید کالاهای مشابه داخل ایران سرعت گیرد.
افزایش نرخ ارز باعث افزایش صادرات است
به گفته روحانی، درست است که افزایش قیمت ارز باعث فشار به مردم می‌شود، اما از سوی دیگر می‌تواند صادرات کشور را رونق بیشتری ببخشد و اگر درست برنامه‌ریزی کنیم، همه تهدیدها و فشارها می‌تواند تبدیل به فرصت شود. تا چند ماه پیش خودروسازان کشور می‌گفتند که با توجه به تولید یک‌میلیون و 600 هزار خودرو در سال گذشته، دیگر تبلیغات آن‌ها در بازار داخلی تأثیر نداشته و با رکود در بازار مواجه هستند، اما امروز اگرچه فشار هم بر مردم واردشده است، اما کار خودروسازان رونق گرفته و حالا سه شیفت در روز کار می‌کنند تا بتوانند، تقاضای مردم برای خودرو را پاسخ دهند.
او افزود: قبول داریم که مشکلات جدید باعث شده فشار بیشتری به مردم وارد شود، اما به‌عنوان‌مثال، امروز درزمینهٔ تخصیص و واردات کالا با ارز، شفافیتی در کشور ایجادشده که در تاریخ کشور بی‌سابقه است و هرکس می‌تواند ببیند که ارزی که بانک مرکزی در ازای ثبت سفارش واردات کالا، تخصیص می‌دهد، کجا و چگونه هزینه می‌شود.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: مشکلات همان‌طور که برای ما دردسر درست می‌کنند، می‌توانند فرصت و شرایط نوین هم ایجاد کنند و این دست خود ماست که در برابر فشار دشمن بترسیم و عقب‌نشینی کنیم یا ایستادگی کرده و توانمندتر شویم. درست است که برخی شرکت‌های بزرگ اروپایی، برای ادامه همکاری با ایران دچار مشکل می‌شوند، اما هم‌زمان شرکت‌های متوسط و کوچک که برای انتقال تکنولوژی و همکاری گزینه‌های مناسب‌تری هستند، برای همکاری با ایران اعلام آمادگی کرده‌اند.
به گفته روحانی یکی از اهداف جمهوری اسلامی در این مقطع تقویت روابط با کشورهایی است که سابقه دوستی با ایران داشتند. در مذاکراتی که در سوئیس داشتیم مقامات و شرکت‌های این کشور اعلام کردند همکاری‌های تجاری و اقتصادی خود با ایران را حفظ کرده و حتی آن‌ها را توسعه می‌دهند. اتریش نیز همواره روابط دوستانه‌ای با ایران داشته و به‌اتفاق سوئیس میزبان خوبی برای مذاکرات هسته‌ای ایران بودند و به‌عنوان میزبان تلاش کردند فضای مساعد و مناسبی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات ایجاد کنند.
روحانی خطاب به ایرانیان مقیم اتریش گفت: شما ایرانیان در اتریش و دیگر کشورهای جهان سفرای عزیز ملت ایران هستید و می‌توانید در انتقال فناوری، سرمایه و تشویق شرکت‌های خارجی که در شرایط حاضر بهتر می‌توانند با ایران همکاری کنند، نقش مؤثری داشته باشید. با تلاش هماهنگ، یکپارچه و متحد همه مردم ایران در هر کجای جهان بی‌تردید پیروزی نهایی متعلق به ملت بزرگ ایران خواهد بود.
امضای سه سند همکاری میان ایران و سوئیس
روحانی قبل از ترک سوئیس، با مقامات این کشور سه سند همکاری علمی، بهداشتی و اقتصادی امضا کرد؛ همچنین در سوئیس پس از مذاکرات مشترک هیأت‌های عالی‌رتبه دو کشور، دو بیانیه همکاری علمی و بیانیه همکاری بهداشتی و یک موافقت‌نامه حمل‌ونقل جاده‌ای به امضای نمایندگان دو کشور رسید.
رئیس‌جمهوری عصر روز گذشته به همراه «آلن برسه»، رئیس کنفدراسیون سوئیس، پس از امضای سه سند همکاری میان دو کشور، در نشستی خبری با اشاره به اینکه یکی از مسائل مهمی که درباره آن گفت‌وگو شد، مسئله برجام و لزوم احترام همه کشورها به توافقات بین‌المللی و مصوبات شورای امنیت به‌ویژه قطع‌نامه 2231 بود، گفت: «همان‌طور که قبلاً هم تأکید کرده‌ایم، تا زمانی که منافع ما در توافق برجام تأمین شود و مطمئن به استفاده از مزایای آن شویم، در این توافق باقی خواهیم ماند.»
روحانی پیش از ترک تهران بابیان این موضوع که شرایط امروز ما با اروپا مقداری با گذشته متفاوت است، این سفر را فرصتی خوانده بود که درباره آینده برجام و نیز توافقات با اتحادیه اروپا مذاکره کند. هم‌زمان با ورود روحانی به برن، سخنگوی «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با تأکید بر تعهد این اتحادیه به اجرای کامل و مؤثر برجام، این توافق را به نفع امنیت اروپا و جامعه بین‌المللی خواند. رئیس‌جمهوری امروز در حالی در اتریش خواهد بود که این کشور از روز یکشنبه ریاست اتحادیه اروپا را بر عهده دارد. روحانی گفته است: در این سفر قرار است با اروپا درباره مسائل سوریه، یمن و مسئولیتی که همه جهان در این مسائل دارند و نقشی که ایران می‌تواند در ثبات و امنیت خاورمیانه داشته باشد، مذاکره کنیم.