بررسیهای میدانی نشان میدهد اگرچه بازار خریدوفروش مسکن به دلیل افزایش قیمتها و کاهش قدرت خرید خانوارها تا حدود زیادی دچار رکود یا کاهش معاملات شده است، بااینحال خانوارهایی که قصد ادامه سکونت در پایتخت را دارند، با افزایش لجامگسیخته قیمتها در بازار اجارهبها مواجه و از جهش ناگهانی قیمتها شوکه شدهاند.
به گفته برخی مشاوران املاک، برخی از مستأجرانی که جزء دهکهای ۳ تا ۵ درآمدی جامعه محسوب میشوند، در پی این جهش ناگهانی اجارهبها ناچار به ترک تهران و سکونت در شهرها و شهرکهای اقماری پایتخت هستند.
بر اساس گزارش، قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در بسیاری از مناطق پُرطرفدار تهران برای اجاره و رهن یا رهن کامل، از ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تا کمی بیش از ۲ میلیون تومان محاسبه میشود؛ این در حالی است که تا اواخر اردیبهشتماه متری یک و نیم میلیون و در زمستان سال گذشته متری یکمیلیون تومان از سوی موجران و مالکان (بهاستثنای محلههای گرانقیمت) قیمتگذاری میشد.
جهش ناگهانی اجارهبها در بازار مسکن بهگونهای است که هر چه مستأجران بیشتر به بررسی قیمت در محلههای گوناگون میپردازند، برای یافتن واحد مسکونی با قیمت مناسب، بیشتر دچار سردرگمی میشوند. بر اساس آمار وزارت راه و شهرسازی، اجاره مسکن بهطور میانگین تا یکسوم هزینههای سبد خانوار متوسط پایتختنشین را تشکیل میداد که به نظر میرسد با قیمتهای فعلی بعضاً تا ۶۰ درصد هزینه سبد خانوارهای متوسط را تشکیل بدهد.
بهعنوان نمونه در شرق تهران، یک دستگاه آپارتمان ۵۴ متری تک خوابه بدون آسانسور و پارکینگ در منطقه ۴ تهران ۸ سال ساخت از سوی مالک برای رهن و اجاره ۴۰ میلیون ودیعه و ماهیانه ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان برای اجاره فایل شده است. این در حالی است که در محله مشابه (میدان ۹۵ نارمک)، آپارتمان ۵۰ مترمربعی یک سال ساخت تک خوابه بدون آسانسور و پارکینگ واقع در طبقه چهارم (تکواحدی) ۵۰ میلیون تومان ودیعه و ماهیانه ۹۰۰ هزار تومان فایل شده است.
همچنین درحالیکه در منطقه یک تهران واحدهای کمتر از ۱۰۰ مترمربعی نوساز برای رهن و اجاره بهسختی یافت میشود، در محله زعفرانیه واحد نوساز ۸۵ متری با آسانسور، پارکینگ، سونا، جکوزی و فضای سبز در داخل حیاط مجتمع مسکونی به قیمت ۳۰۰ میلیون تومان رهن کامل برای واگذاری فایل شده است. این در حالی است که سال گذشته هزینه رهن کامل واحد مسکونی مشابه در این منطقه (واحد ۸۵ متری) ۱۵۰ میلیون تومان بود که به معنی افزایش ۱۰۰ درصدی اجارهبها در محلات گران تهران است.
در غرب تهران نیز در محله شهران جنوبی واحد مسکونی ۱۲ سال ساخت ۷۵ متری ۲ خوابه با آسانسور و پارکینگ ۳۰ میلیون تومان ودیعه و اجاره ماهیانه ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان فایل شده است. واحد مشابه دیگری در شهران جنوبی تنها با ۳ سال عمر بیشترِ بنا، به قیمت ۱۰۰ میلیون ودیعه و اجاره ماهیانه ۶۰۰ هزار تومان برای اجاره عرضه شده است.
در شهرک اکباتان نیز که عمر اکثر واحدها به بیش از ۴۰ سال میرسد، واحد ۳ خوابه ۱۵۰ متری در طبقه هشتم با آسانسور و پارکینگ بازسازی شده، ۵۰ میلیون تومان ودیعه و اجاره ماهیانه ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان برای رهن و اجاره فایل شده است. واحد ۳ خوابه دیگری در فاز ۳ شهرک اکباتان نیز با متراژ ۱۴۰ مترمربع ۲۶۰ میلیون تومان رهن کامل داده میشود.
از دیگر محلههایی که واحدهای آپارتمانی آن در دو ماه اخیر با قیمت بسیار بالایی از سوی مالکان برای رهن و اجاره فایل شده است، شهرک گلستان در منطقه ۲۲ تهران است. واحدهای نوساز در این منطقه با قیمت متری ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و واحدهای با سن بنای بیشتر، تا متری ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان برای رهن و اجاره فایل شدهاند.
بهعنوان نمونه واحد ۸۶ متری ۱۲ سال ساخت ۲ خوابه با آسانسور و پارکینگ و ویوی رو به دریاچه شهدای خلیجفارس با ۲۰ میلیون تومان ودیعه مسکن و اجاره ماهیانه ۱ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان فایل شده است. این در حالی است که یک واحد مسکونی با شرایط مشابه در سال گذشته با فرض ودیعه مسکن ۲۰ میلیون تومانی، با حداکثر ماهیانه کمتر از ۱ میلیون تومان اجارهبها آماده واگذاری به مستأجران بود که نشاندهنده افزایش ۸۰ درصد اجارهبها در منطقه ۲۲ تهران و محدوده دریاچه شهدای خلیجفارس است.
محلههای جنوب شهر نیز از افزایش و جهش ناگهانی اجارهبها مستثنا نبودهاند. درحالیکه در سال گذشته در مناطق اطراف میدان راهآهن امکان یافتن واحد مسکونی نوساز برای رهن و اجاره تا کمتر از متری یکمیلیون تومان برای واحدهای نوساز و حتی کمتر از متری ۸۰۰ هزار تومان برای واحدهای مسکونی با سنِ بنای بیشتر وجود داشت، در حال حاضر چنین امکانی وجود ندارد و قیمتها به بالای یکمیلیون تومان برای هر مترمربع در بخش رهن و اجاره افزایش یافته است. بهعنوان نمونه واحد ۶۵ متری تک خوابه با ۱۸ سال ساخت در طبقه سوم بدون آسانسور و همراه با پارکینگ از سوی مالک ۵۰ میلیون تومان رهن کامل فایل شده است.
همچنین در شمال منطقه جوانمرد قصاب، واحد ۵۰ متری ۱۲ سال ساخت بدون آسانسور و پارکینگ به قیمت ۱۰ میلیون تومان ودیعه و اجاره ماهیانه ۱ میلیون و ۲۰۰ هزارتومانی از سوی مالک فایل شده است که اینگونه قیمتگذاری برای چنین محلهای با این سنِ بنا در ماههای گذشته بیسابقه بوده است.