سی و پنجمین جلسه کمیسیون گردشگری، اقتصاد ورزش و اقتصاد هنر اتاق ایران با محوریت سرمایهگذاری در گردشگری، ورزش و هنر با حضور اعضای کمیسیون، معاون سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران و همچنین فعالان این عرصه برگزار شد.
کمیسیون گردشگری، اقتصاد ورزش و اقتصاد هنر اتاق ایران، با اشاره به اینکه بهطورکلی سرمایهگذاری در گردشگری دارای دو بعد سرمایهگذاری داخلی و سرمایهگذاری خارجی است، گفت: اصولاً سرمایهگذاری در حوزه گردشگری به لحاظ ماهیت فرابخشی خود، تا حدی با سرمایهگذاری در سایر صنایع متفاوت است.
احمد اصغری قاجار در این نشست، افزود: متأثر شدن بخش تقاضای گردشگری از عوامل غیراقتصادی نظیر بیثباتی سیاسی، تروریسم، گسترش بیماریهای خاص، پیشرفت فناوری، چالشهای مربوط به امنیت، عدم ذخیره کالا و خدمات گردشگری، فصلی بودن گردشگری، چتری بودن این صنعت به این معنا که نقصان در ارائه یک خدمت، بر عملکرد و ارائه سایر خدمات سایه میاندازد.
وی همچنین اظهار کرد: تأثیر شدید سیستم حملونقل بر گردشگری، بلندمدت بودن زمان بازگشت سرمایه و افزایش شرکتهای بزرگ چندملیتی از جمله ویژگیهای عمده و مهمی است که سرمایهگذاری در گردشگری را متمایز کرده است.
اصغری قاجار با اشاره به اینکه ورود سرمایههای خارجی به همراه تجربیات مدیریتی آنها میتواند علاوه بر ارتقای بهرهوری، در آموزش و انتقال دانش نیز مؤثر باشد، ادامه داد: ارتقای اندکی در بهرهوری کشور مانند ایران که از مشکل عدم بهرهوری کافی رنج میبرد، میتواند منجر به انباشت سرمایههای قابلتوجهی شود.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران تصریح کرد: شاخصهای کلان اقتصادی که توسط مؤسسات اعتبارسنجی بینالمللی در مورد تمام کشورهای جهان مشخص و اعلام میشود، متأسفانه رتبههای متغیرهای کلان اقتصاد ایران را در ردیفهایی نشان میدهد که مشوق سرمایهگذاران خارجی پیرامون سرمایهگذاری در کشور ایران نیست.
وی افزود: با وجود اجرایی شدن برجام نیز بسیاری از بانکهای معتبر خارجی از بیم جریمه شدن توسط آمریکا، ارتباط پولی و بانکی خود را با ایران آغاز نکردهاند که همین امر بهخودیخود، موجب بروز مسائل اقتصادی، سیاسی و مالی بسیاری میشود و علامتی منفی به سرمایهگذاران داخلی و خارجی میدهد.
چالشهای سرمایهگذاری در حوزه گردشگری
اصغری قاجار با اشاره به چالشهای سرمایهگذاری گردشگری، گفت: بازگشت سرمایه کمتر سرمایهگذاریهای گردشگری در قیاس با بخشهایی مانند مسکن، نبود اطلاعات پیرامون شرایط ریسک بازگشت سرمایه این صنعت، عدم آگاهی از فرصتهای موجود در بخشی از سرمایهگذاران بالقوه، سختگیریهای موجود در تصویب طرحهای سرمایهگذاری در سطح کلان، نبود یک برنامهریزی منسجم و تعریف شده برای هدایت سرمایههای گردشگری و همچنین فصلی بودن گردشگری و ایجاد وقفه زمانی زیاد تا دستیابی به یک بازگشت سرمایه رضایتبخش از جمله چالشهای مذکور است.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران با تأکید بر اینکه باید مشوقهای سرمایهگذاری گردشگری در نظر گرفته شود، گفت: یکی از مهمترین مشوقهای سرمایهگذاری در صنعت گردشگری ایران، معافیت مالیاتی است.
وی ادامه داد: بر اساس تبصره 3 ماده 132 قانون مالیاتهای مستقیم، تمامی تأسیسات گردشگری دارای پروانه بهرهبرداری هر سال از پرداخت 50 درصد از مالیات مشمول معاف هستند. همچنین هتلهایی که هماکنون ساخته میشوند، از 5 تا 13 سال معافیت دائم خواهند داشت که البته این سقف زمانی بستگی به مناطقی دارد که این هتلها در آنجا ساخته میشوند.
اصغری قاجار خاطرنشان کرد: انتظار میرود در راستای توسعه و رونق صنعت گردشگری، مراکز خدماتی، رفاهی، فرهنگی هنری، ورزشی، واحدهای اقامتی، پذیرایی، خرید، تولید و عرضه صنایعدستی، تفریحی، پارکها و سایر خدمات گردشگری از مشوقهای ویژه تعریف شده مخصوص خود بهرهمند شوند تا انگیزه لازم برای فعالان صنعت گردشگری ایجاد شود.
برنامه ششم توسعه، نقشه راه سرمایهگذاری خارجی
در ادامه معاون سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران با اشاره به اینکه نقشه راه در حوزه سرمایهگذاری خارجی مبتنی بر برنامه ششم توسعه است، گفت: در این راستا 30 میلیارد دلار در سال گذشته قراردادهای فاینانس پیشبینی شد.
جمال حسینی با تأکید بر اینکه بدون همراهی بخش خصوصی حوزه تأمین مالی فاینانس به ثمر نمیرسد، اظهار کرد: همچنین باید 15 میلیارد دلار جذب سرمایهگذاری با توجه به سیاستهای اقتصاد مقاومتی در کشور صورت بگیرد که دارای اهمیت ویژهای است.
وی با اشاره به اینکه هماکنون شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری در دستورکار مسئولان قرار دارد، افزود:بر این اساس تلاش شده با بهرهگیری از پنجره واحد سرمایهگذاری این مهم تسهیل شود؛ این مؤلفه امکان ارائه درخواست سرمایهگذاران از تمام دنیا را فراهم کرده است.
پیشبینی مشوق یکی از راههای جذب سرمایهگذاری خارجی
حسینی با بیان اینکه یکی از راههای جذب سرمایهگذاری خارجی پیشبینی مشوق در زمینههای مختلف است، ادامه داد: سازمان میراث فرهنگی مشوقهایی را در نظر گرفته اما کافی نیست؛ بنابراین سازمان سرمایهگذاری ایران آمادگی دارد با همکاری بخش خصوصی بسته مشوقهای سرمایهگذاری خارجی را تدوین کند.
معاون سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران ضمن اشاره به اینکه سایت فرصتهای سرمایهگذاری راهاندازی شده است، افزود: بر این اساس بیش از 20 فرصت سرمایهگذاری مشخص و اطلاعات تکمیلی آن نیز در سایت مذکور قرار داده شده است.
اصلاح قوانین و مقررات دست و پاگیر صنعت گردشگری در دستورکار
وی با اشاره به اینکه نباید از موضوع مهم اصلاح قوانین و مقررات دست و پاگیر غافل شویم، اظهار کرد: بخش خصوصی میتواند مقرراتی که در کسبوکار مخل هستند را شناسایی و به سازمان متبوع ارائه کند.
حسینی با بیان اینکه هماکنون در حال تدوین نقشه راه تأمین منابع خارجی در استانها هستیم، گفت: در این راستا کمیسیون گردشگری اتاق ایران نیز میتواند نظرات تخصصی خودش را ارائه کند.
وی با اشاره به اینکه متأسفانه گاهی صدور مجوز توسط دستگاههای مربوطه در حوزه گردشگری با تأخیر انجام میشود، تصریح کرد: این مهم در حالی است که تمام مجوزها در سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران از زمان ارائه درخواست، طی مدت 2 الی 3 هفته صادر میشود.
زیرساختهای گردشگری متناسب با ظرفیت کشور نیست
در ادامه رائیجی با اشاره به اینکه هماکنون زیرساختهای گردشگری متناسب با ظرفیت کشورمان نیست، گفت: سازمانهای مسئول باید آسیبشناسی دقیقی در این حوزه انجام دهند.
نایبرئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران تصریح کرد: به نظر میرسد تا زمانی که در جذب سرمایهگذار داخلی ناموفق هستیم، در جذب سرمایهگذاری خارجی نیز موفق نخواهیم شد.
همچنین سیاوشی، عضو کمیسیون گردشگری اتاق ایران با اشاره به اینکه تقویت پنجره واحد باید در دستور کار مسئولان قرار بگیرد، گفت: در این میان پیشبینی بسته مشوق برای سرمایهگذاری امری ضروری است.
براتی، فعال حوزه گردشگری و هتلداری نیز در ادامه با انتقاد از اینکه برخی از مسئولان در سالیهای گذشته نسبت به توسعه صنعت گردشگری دیدگاه مناسبی نداشتند ازاینرو شاهد عقبماندگی و ضعف در این عرصه هستیم، اظهار کرد: سازمانها و نهادهای مرتبط با صنعت گردشگری خصوصاً صنعت هتلداری باید زمینهساز توسعه این عرصه باشند و مشکلات سرمایهگذاران را برطرف کنند.
عدم سرمایهگذاری در استانهای کمتر توسعهیافته دغدغه فعالان گردشگری
گفتنی است نبود برنامه راهبردی منطقهای، عدم ارائه ضمانت کافی به سرمایهگذاران، عدم فعالیت شبکه اختصاصی حوزه گردشگری، وجود قوانین مخل کسبوکار، عدم سرمایهگذاری در استانهای کمتر توسعهیافته، عدم توجه به صنعت گردشگری سلام، نبود تعاملات بین بخشی و غیره از جمله دغدغههای صنعت گردشگری است که از سوی فعالان این حوزه مطرح شد.