نمایندگان در نشست علنی امروز (یکشنبه، ۱۱ شهریورماه) مجلس شورای اسلامی با مادهواحده و تعیین مناطق ویژه اقتصادی و آزاد تجاری لایحه یکفوریتی ایجاد ۸ منطقه آزاد تجاری صنعتی و ۱۲ منطقه ویژه اقتصادی با ۱۶۱ رأی موافق، ۷۵ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع از ۲۶۶ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.
مادهواحده لایحه مذکور به شرح زیر است:
مادهواحده - در راستای تحقق بند (۱۱) سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور و بهمنظور انتقال فناوریهای پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج، به دولت اجازه داده میشود با رعایت مفاد قانون برنامه ششم توسعه:
۱- در استانهای گلستان (اینچه برون)، ایلام (مهران)، اردبیل (اردبیل)، سیستان و بلوچستان (سیستان)، کردستان (بانه - مریوان)، هرمزگان (جاسک)، بوشهر (بوشهر)، کرمانشاه (قصر شیرین)، منطقه آزاد تجاری صنعتی مطابق نقشههای پیوست ایجاد کند.
۲- اراضی نیمه شمالی جزیره هرمز به وسعت (۲۱) کیلومترمربع به هم پیوسته و راه اتصال دریای آن به جزیره قشم را مطابق نقشه پیوست، پس از تأیید ستاد فرماندهی کل قوا به محدوده منطقه آزاد تجاری صنعتی قشم ملحق و محدوده مناطق آزاد ماکو، چابهار و ارس را مطابق نقشههای پیوست اصلاح نماید.
۳- در استانهای فارس (فسا و لار)، یزد (ابرکوه و میبد)، زنجان (زنجان)، کهگیلویه و بویراحمد گچساران)، آذربایجان غربی (سرو- ارومیه)، خراسان رضوی (خواف و قوچان)، لرستان خرمآباد)، قزوین (تاکستان و اصفهان شاهینشهر منطقه ویژه اقتصادی و در استان البرز (ساوجبلاغ) منطقه ویژه اقتصادی دارویی ایجاد کند.
۴- در سایر استانها بر اساس شرح فهرست پیوست، با رعایت شرایط ذیل منطقه ویژه اقتصادی ایجاد نماید:
الف) وجود سازمان ادارهکننده حقوقی غیردولتی مورد تأیید دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی
ب) اخذ مجوز شورای برنامهریزی استان مربوطه مبنی بر تخصیص اراضی و تأیید مدارک و الزامات موردنیاز از قبیل تعهد تأمین زیرساختهای اساسی مانند آب، برق و گاز و موافقت قطعی سازمان حفاظت محیطزیست
تبصره ۱- مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایجاد شده بهموجب بند (۱) این مادهواحده با رعایت تبصرههای ذیل و بر اساس قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۷/۶/۱۳۷۲ و اصلاحات بعدی آن و مناطق ویژه اقتصادی فوق بر اساس قانون تشکل و اداره مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۵/۹/۱۳۸۴ و اصلاحات بعدی آن اداره میشوند.
تبصره ۲- اعمال امتیازات قانونی مربوط به ورود و خروج کالا در مناطق آزاد تجاری- صنعتی موضوع این قانون بهاستثنای مواد، کالاها، تجهیزات و ماشینآلات موردنیاز طرحهای سرمایهگذاری و توسعهای مناطق، منوط به تأیید محصور شدن محدوده موردنظر توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران و استقرار آن در مبادی ورودی و خروجی منطقه است. سازمان منطقه میتواند بخشهایی از محدوده قانونی منطقه را بهتدریج محصور و پس از تأیید و استقرار گمرک جمهوری اسلامی ایران نسبت به عملیاتی نمودن محدوده اقدام نماید. سازمان منطقه موظف است ظرف یک سال و نیم پس از تشکیل، طرح جامع منطقه را با رعایت اسناد و طرحهای ملی بالادستی تهیه و برای تصویب به شورای عالی مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی ارائه نماید. شورای عالی موظف است حداکثر ظرف شش ماه نسبت به تصویب طرح جامع اقدام و مراتب را جهت اجرا ابلاغ نماید.
واگذاری زمین تا زمان تصویب طرح جامع منطقه حداکثر تا پانزده درصد (۱۵) مساحت محدوده به فعالیتهای اقتصادی بر اساس کاربریهای مبتنی بر پهنهبندیهای اولیه مورد تأیید کار گروهی که توسط شورای عالی مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی تعیین میشود صورت میپذیرد. پس از تصویب طرح جامعه واگذاریها در چهارچوب طرح مصوب توسط سازمان منطقه انجام میشود.
تبصره ۳- واردات کالا از خارج کشور به مناطق آزاد ایجاد شده بهموجب بند (۱) این مادهواحده بهمنظور عرضه به مسافرین ممنوع و اعطای معافیت کالای همراه مسافر از مناطق مذکور به سرزمین اصلی صرفاً شامل کالاهای تولید شده در آن مناطق است.
تبصره ۴ - مجوز واردات خودروهای سواری خارجی در محدوده مناطق آزاد ایجاد شده بهموجب بند (۱) این مادهواحده صرفاً به اشخاصی اعطاء میشود که دارای مجوز فعالیت اقتصادی در محدوده منطقه باشد. تردد خودروهای فوق صرفاً در محدوده مصوب پیوست این قانون امکانپذیر است.
تبصره ۵- دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مکلف است هر شش ماه یکبار گزارش عملکرد مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی را تهیه و به کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ارائه نماید.
مناطق ویژه اقتصادی:
الف) فهرست مناطق ویژه اقتصادی لایحه دولت که در کمیسیون اقتصادی به تصویب رسیده است در استانهای فارس( فسا و لار)، یزد (ابرکوه، میبد)، زنجان (زنجان)، کهگیلویه و بویراحمد (گچساران)، آذربایجان غربی (سرو ، ارومیه)، خراسان رضوی (خواف و قوچان)، لرستان (خرمآباد)، قزوین (تاکستان) و اصفهان (شاهینشهر) منطقه ویژه اقتصادی و در استان البرز (ساوجبلاغ)، منطقه ویژه اقتصاد دارویی.
ب) فهرست تقاضای پیشنهادی نمایندگان جهت ایجاد منطقه ویژه اقتصادی جدید بر اساس شروط مصوب کمیسیون اقتصادی:
آذربایجان شرقی (مرند، شبستان، ملکان، ورزقان، میانه، بناب)، آذربایجان غربی (خوی، چایپاره، بوکان، مهاباد، پیرانشهر، سردشت، تکاب، نقده، ارومیه، اشنویه، میاندوآب، چالدران)، اردبیل (نیر، مشکینشهر، انگوت، کوثر)، اصفهان (نائین، گلپایگان، میمه، برخوار، زرینشهر، شهید مدرس کرون، مبارکه، هرند و ورزنه، فلاورجان)، البرز (طالقان)، تهران (طلا و جواهر تهران، چرم شهر ورامین)، خراسان جنوبی (نهبندان، انرژیهای نو سربیشه، فردوس)، خراسان رضوی (گناباد، تربتحیدریه)، خراسان شمالی (شیروان، جاجرم، اسفراین)، خوزستان (چغازنبیل، مسجد سلیمان، امیدیه)، زنجان (ابهر)، سمنان (شاهرود، میامی)، سیستان و بلوچستان (پیرانشهر، سراوان)، فارس (مرودشت، گردشگری پارسه، آباده، معدنی بوانات و خرمبید، خرامه، اقلید، سپیدان، داراب)، قزوین (قزوین)، قم(شهر فرودگاهی سلفچگان)، کردستان (بیجار، دیواندره، سقز)، کرمان (ریلی زرند، شهربابک، گل گهر سیرجان، شهداد، کرمان، انار)، کرمانشاه (اورامانات)، گیلان (چمخاله، فومن و شفت، طالش)، لرستان (کوهدشت، الیگودرز)، مازندران(نور، محمودآباد، آمل)، مرکزی (سنگ محلات، گل و گیاه محلات، عایقهای رطوبتی دلیجان، خیرآباد اراک)، همدان (لاله جین، اسدآباد)، یزد (بافق و مهریز).
گفتنی است علی لاریجانی در ابتدا به دلیل بررسی دقیقتر درخواست دو شوری لایحه مذکور و ارجاع به کمیسیون را مطرح کرد اما با توجه به اینکه لایحه یکفوریتی بود یادآور شد: نمیتوان آن را به کمیسیون ارجاع داد لذا در صحن مورد بررسی قرار میگیرد.