واحد نظارت و ارزیابی مرکز ملی رتبهبندی اتاق ایران پس از مطالعه و بررسی مدلها و الگوهای رتبهبندی مطرح خارجی و مدلهای داخلی اقدام به بهروزرسانی و ارتقا الگوی رتبهبندی فعالان اقتصادی کرده است.
بر اساس این گزارش مدل رتبهبندی شامل 4 مؤلفه: «مدیریت و صلاحیت حرفهای»، «محیط رقابتی و موقعیت کسبوکار»، «مشتری مداری و مسئولیت اجتماعی» و «توان اقتصادی و ریسکپذیری مالی» است که مجموع امتیاز کسب شده در این 4 مؤلفه رتبه کسبوکار بنگاه را تعیین میکند که پس از تأثیرگذاری متعادلسازها، رتبه نهایی بنگاه تحت عناوین AAA تا C اعلام میشود.
هدف از ارائه الگوی بهروزرسانی شده نزدیکتر شدن به الگوهای استاندارد بینالمللی، افزایش دقت، کاهش خطای محاسباتی و امکان اعلام رتبه بنگاه در هر یک از مؤلفههای چهارگانه است که پس از دریافت نظرات ذینفعان فرایند تصویب و ابلاغ آن انجام خواهد شد.
برخی از ویژگیها و محاسن الگوی جدید به شرح زیر است:
- ایجاد بستری علمی-عملی برای اجرای بهینه قوانین مربوط به امر رتبهبندی و رشد و توسعه بخش خصوصی با طراحی مؤلفهها، معیارها و شاخصهای مرتبط قوانین مذکور نظیر قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار، ماده 28 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر کاهش حجم، اندازه و ساختار مجموع دستگاههای اجرائی در طول اجرای قانون مذکور.
- عدم نگرش تکبعدی به بنگاههای اقتصادی صرفاً از منظر مالی و اعتباری و برخورداری از نگاه سیستمی با رویکرد توجه به ابعاد مهم کسبوکار نظیر مدیریت و صلاحیت حرفهای، مشتریمداری و مسئولیت اجتماعی و محیط رقابتی و موقعیت کسبوکار.
- تفکیک دامنه امتیازات متقاضیان رتبهبندی به بازههای کوچک با قابلیت تفسیر مالی و مدیریت کسبوکار و ارائه چهرهای واقعیتر از وضعیت اعتباری و مدیریتی بنگاههای اقتصادی.
- بهینه کاوی از الگوهای معتبر خارجی نظیر S&P، moodys و Fitch در طراحی مؤلفهها، معیارها و شاخصهای مالی و اعتباری و الگوهای معتبر تعالی سازمانی، CSR (Corporate Social Responsibility) و تعالی منابع انسانی در حوزه مدیریت و صلاحیت حرفهای و مسئولیتپذیری اجتماعی.
- دارای قابلیت تجزیهوتحلیل مؤلفههای اساسی سازمانی (مدیریت و صلاحت حرفهای، محیط رقابتی و موقعیت کسبوکار، توان اقتصادی و ریسکپذیری مالی، مشتری مداری و مسئولیتپذیری اجتماعی ) در قالب "رتبه تخصصی" و همچنین سنجش اقتصادی و ریسکپذیری مالی مؤسسات در قالب "رتبه مالی" و ارائه اطلاعات مفید مدیریتی و مالی به رهبران سازمانها و مدیران ارشد بنگاههای اقتصادی.
- توسعه و ترویج فرهنگ رتبهبندی در سطح کشور با استفاده از الگوی بومی و متناسب با محیط اقتصادی و شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه.
- عدم تمرکز بر نتایج کمی و برخورداری از "رویکرد نتیجهگرا" با پیوند دادن عملکرد مالی و صلاحیت حرفهای بنگاههای اقتصادی از طریق طراحی "شاخصهای متعادل ساز".
- مطالعه، بررسی و استفاده از شاخصهای دارای روایی و اعتبار بهمنظور سنجش دقیقتر معیارها و مؤلفههای مربوط، بهویژه در بخشهای مسئولیتپذیری اجتماعی، صلاحیت حرفهای و نظایر آن.
- توجه به مقوله مشتریمداری،کیفیت، رقابتپذیری، پژوهش و نوآوری، مدیریت شرکاء تجاری و منابع در راستای توسعه و رونق اقتصادی از طریق ارتقای کیفیت محصولات داخلی و افزایش اقبال آحاد مردم نسبت به ابتیاع کالای ایرانی.
- بذلتوجه به تقویت بخش خصوصی و طراحی شاخصهای مناسب برای ارتقای رتبه بنگاههای اقتصادی خوداتکا و فاقد بهرهمندی از یارانهها و حمایتهای دولتی.