وقتی در تاریخ 18 اردیبهشت 97، رئیس جمهور آمریکا رسما اعلام کرد که ایالات متحده آمریکا از برجام خارج شد، دو انتخاب در برابر من وجود داشت. اول، من نیز اعلام کنم که ایران از برجام خارج می شود که موجب ناامنی و بی ثباتی بیشتر در منطقه می شد و دوم، دادن مهلت چند هفته ای به اعضای باقی مانده در برجام تا تبعات خروج آمریکا از این توافق را که نتیجه زحمات و مذاکرات بسیار سخت و فشرده 12 ساله بود جبران کنند. به منظور پاسداری از صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی و در حفظ سنت احترام به حقوق و مقررات شناخته شده بین المللی، گزینه دوم را انتخاب کردم.
پیش بینی آمریکا این بود که پس از خروج از برجام، ایران نیز از آن خارج می شود و به راحتی می تواند یک ائتلاف جهانی علیه ایران شکل دهد و همه تحریم ها را برگرداند. اقدام ما در دادن فرصت محدود به اروپا، باعث به هم ریختن معادلات آمریکا شد. از سوی دیگر، گفتگوهای ایران و بقیه اعضای برجام و تاکید آنها برای حفظ برجام، آمریکا را در انزوا قرار داد. شاید به ندرت پیش آمده باشد که روی یک موضوع، بین آمریکا و شرکای اروپایی اش تا این حد اختلاف نظر باشد و این نتیجه موضع بحق جمهوری اسلامی ایران در موضوع هسته ای و دیپلماسی فعال ایران در موضوع برجام است.
سیاست خارجی دولت آمریکا در قبال ایران نه براساس واقعیات موجود ایران، منطقه و جهان و نه حتی برمبنای منافع ملی آمریکا تنظیم شده است. دریافت اطلاعات نادرست درباره ایران از گروه های تروریستی و رژیم صهیونیستی و تحلیل های غیر کارشناسانه و غیر دقیق نسبت به تحولات ایران، دولتمردان آمریکا را دچار چنان توهمی ساخته که احساس می کنند می توانند با حربه تحریم از ایران امتیاز بگیرند. ملت ایران ثابت کرده که در برابر فشار خارجی منسجم تر شده و مقاومت بیشتری از خود نشان می دهند چنانچه در دوران قبل از برجام نیز آمریکا نتوانست با تحریم های شدید مردم ایران را خسته کند و در نهایت این آمریکا بود که تغییر مسیر داد و به مذاکره روی آورد.
در گفتگوهای جاری با کشورهای باقی مانده در برجام تاکید کرده ایم که موضوع مهم برای ما، حفظ منافع مردم ایران از برجام است و چنانچه علیرغم خروج آمریکا از برجام، منافع ایران تامین شود در برجام می مانیم و در غیر این صورت، روش دیگری را پی می گیریم. منطق ما روشن است. یا همه اطراف از منافع برجام منتفع می شوند و یا هیچکدام. سکوت در برابر قلدری آمریکا در ایجاد فشار به کشورها برای قطع روابط تجاری با ایران که با مقررات شناخته شده بین المللی در تضاد آشکار است با هیچ منطقی سازگار نیست و ما در این زمینه بی تفاوت نخواهیم ماند.
پیشنهاد آقای ترامپ برای مذاکره مستقیم و بدون پیش شرط با ایران صادقانه نیست. ما پیشنهاد ایشان را باور کنیم یا سخنان وزیر خارجه وی را که شرط گفتگو با ایران را تحقق نکاتی می داند که توهین آشکار به ملت ایران تلقی می شود؟ علاوه بر این، ما چگونه می توانیم به آمریکا اعتماد کنیم در حالی که از تعهدات بین المللی اش بویژه قطعنامه شماره 2231 شورای امنیت که خود بانی آن بوده کنار می کشد و دیگر کشورها را برای اجرای آن مصوبه تهدید به تنبیه می کند؟ اعمال تحریم ها و ایجاد سختی برای مردم ایران از جمله در زمینه دسترسی مردم به دارو و یا محروم کردن ملت ایران از خرید هواپیمای مسافری که در امنیت پروازها تاثیر بسزایی دارد چه توجیهی دارد؟ بنظر می رسد که دولت آمریکا در پی انتقام گیری از ملت ایران است و روشن است که ادعای طرفداری اش از مردم ایران کاملا پوچ و منافقانه است.
من اطمینان دارم که این بار نیز آمریکا مجبور می شود تغییر رویه دهد. گفتگوهای ما با طرف های تجاری مان در جریان است و نوید دهنده آینده روشن در تعاملات بین المللی ایران است. این واقعیت روز به روز روشن تر می شود که قریب به اتفاق کشورهای جهان با سیاست یکجانبه گرایی آمریکا مخالف بوده و تحمیل دستور از سوی آمریکا را برنمی تابند. ممکن است در کوتاه مدت در روابط اقتصادی با شرکایمان مشکلی به وجود آید اما دو طرف در جهت رفع آن تلاش می کنند و این امر نمی تواند استمرار یابد.
ما اهل منطق و گفتگو هستیم. به همین دلیل بود که در مذاکرات برجام وارد شدیم و از آن سربلند بیرون آمدیم و به همین دلیل است که می گوییم رمز اثبات حسن نیت طرف های مذاکراتی ما، بویژه آمریکا، اجرای صادقانه و کامل برجام است. رهبر معظم انقلاب در دوران مذاکرات فرمودند که چنانچه ما در برجام از طرف مقابل صداقت ببینیم، زمینه برای بحث درباره بقیه موضوعات مورد علاقه طرفین باز می شود. متاسفانه برخورد غیرصادقانه و غلط آمریکا در اجرای برجام از روز اول اجرای برجام تا زمان خروج غیرقانونی از آن حکایت از عدم صداقت آمریکا در اجرای تعهدات بین المللی خود دارد.
ملت ایران در طول بیش از ۲۵۰ سال گذشته به هیچ کشوری تجاوز نکرده و در عین حال، در برابر تجاوز و دخالت های بیگانه ایستادگی کرده است. سلاح ما صلح است. ما همان طور که در برابر متجاوز می ایستیم، در صلح جدی هستیم و به هر اقدام مسالمت آمیز، صادقانه و واقعی پاسخ مثبت می دهیم.