مرکز تحقیقات و بررسی‌های اقتصادی اتاق ایران در تازه‌ترین گزارش خود به بررسی «کسب‌وکارهای خانوادگی و چالش‌های مربوط به آن در ایران» پرداخته است.
شرکت‌های خانوادگی شرکت‌هایی هستند که کنترل مالکیت آن‌ها در اختیار یک یا چند عضو از یک خانواده باشد. کسب‌وکارهای خانوادگی در بین صنایع و کسب‌وکارهای مختلف، جایگاهی قوی و در اقتصاد جهانی سهم به سزایی را به خود اختصاص داده‌اند.
بیشتر محققان، کسب‌وکارهای خانوادگی را بر اساس چهار موضوع زیر تعریف کرده‌اند:
اول اینکه آیا گروه خانواده بیش از 50 درصد سهام کسب‌وکار را مالک است؟
آیا اعضای یک گروه خویشاوندی عاطفی شرکتشان را به‌عنوان یک کسب‌وکار خانوادگی می‌بینند؟
آیا یک شرکت توسط اعضای یک گروه خانواده واحد مدیریت می‌شود؟
آیا شرکت انتقال مالکیت چند نسلی در نسل دوم یا نسل‌های بعدازآن داشته است؟
در گزارش منتشرشده از سوی معاونت اقتصادی اتاق ایران، بیش از 7 تعریف از سوی صاحب‌نظران مختلف برای تعریف کسب‌وکارهای خانوادگی به‌تفصیل آورده شده است.
ارکان کسب‌وکارهای خانوادگی
ویژگی‌های کسب‌وکارهای خانوادگی ناشی از پویایی‌ها و تأثیرات متقابل سه رکن شکل‌دهنده این سازمان‌ها یعنی کسب‌وکار، خانواده و مالکیت است.
مطالعه صورت گرفته از سوی معاونت اقتصادی اتاق ایران گویای این است که کارآفرینی ارتباط تنگاتنگی با کسب‌وکارهای خانوادگی دارد. در این مطالعه سه رکن تشکیل‌دهنده کسب‌وکارهای خانوادگی به‌تفصیل موردبررسی قرارگرفته است و برای هر یک تعاریف تخصصی ارائه‌شده است.
در سومین بخش گزارش منتشرشده، اهمیت و گستره کسب‌وکارهای خانوادگی و نقشی که این کسب‌وکارها در اقتصاد جوامع دارند و همچنین سابقه تاریخی آن‌ها بحث و بررسی‌شده است.
عملکرد کسب‌وکارهای خانوادگی
مقایسه عملکرد کسب‌وکارهای خانوادگی با دیگر کسب‌وکارها گویای آن است که شرکت‌های خانوادگی به‌طور میانگین عملکرد بهتری را در مقایسه با دیگر کسب‌وکارها دارند.
این عملکرد بالاتر از طریق شاخص‌های مالی ازجمله رشد، سودآوری، نرخ‌های بازگشت سرمایه، قابل ارزیابی است.
چالش‌های کسب‌وکارهای خانوادگی در ایران
معاونت اقتصادی اتاق ایران طی یک مطالعه اکتشافی و در قالب روش کمی و کیفی، باهدف شناسایی چالش‌های کسب‌وکارهای خانوادگی در ایران، مهم‌ترین این چالش‌ها را در نمودار زیر خلاصه کرده است:
علاقه‌مندان برای دریافت این گزارش می‌توانند از اینجا دانلود کنند.