در مورد فضای کسبوکار باید اطلاعرسانی قبلی در مورد بخشنامه و دستورالعملها صورت گیرد، این در حالی است که بخش خصوصی و اتاق بازرگانی جای خود را باز کرده و در جلسات سران سه قوه نیز مشخصاً به نامههای اتاق اشاره شده است.
معاون اول رئیسجمهور در مراسم ملی روز ملی صادرات با اشاره به اینکه دولت از ابتدا با میدانداری بخش خصوصی موافق بوده، گفت: موتور محرک اقتصاد بخش خصوصی است و هر راه دیگری، به بیراهه رفتن است.
اسحاق جهانگیری افزود: من تقریباً جایی نبودهام که جلسهای داشته باشم یا دوستان به من نوشته باشند که بخش خصوصی حضور داشته باشد و مخالفت کرده باشم. به این باور دارم که صادرکنندگان از دولتمردان کمتر نیستند. اگر امروز بیکار بشوم و بخواهم که بنگاه اقتصادی ایجاد کنم که تولید و درآمد داشته باشد، نمیتوانم. کسی که فکر میکند بخش خصوصی کار راحتی است، کار نکردهاند. این کار سختی است.
وی گفت: هر تصمیمی زمانی موفق است که ذینفعان آن از آن راضی باشند؛ این در حالی است که اگر کسی از مسئولان دولتی به این باور نرسیده باشد، بلوغ تصمیمگیری نخواهد داشت.
وی اظهار کرد: ما نمیخواهیم بخشنامه خلقالساعه داشته باشیم، واقعاً این را نمیخواهیم، ثبات در تصمیمگیری یکی از مسائل اصلی کشور است. ما اگر بخشنامه اشتباه زدیم، باید اصلاح کنیم؛ اگر این اصلاح صورت نگرفت، باید در عقل ما شک کرد. یکزمانی است که از منظر منافع یک بخش، مسائل دیده میشود ولی از نظر منافع ملی نیز باید بررسی شود که آیا این مسئله حق است یا خیر.
وی افزود: سه بار در دوران مدیریتی خود با پیمانسپاری ارزی مواجه شدهام، در دولت اصلاحات و سازندگی این را تجربه کردهام، ما مهمترین مسئولیت را در این میدیدیم که پیمانسپاری حرف بیخودی است، تحریم هم البته نداشتیم و نوربخش، رئیسکل بانک مرکزی وقت نیز تا قبول کند که پیمانسپاری ارزی باید برداشته شود، بسیار زمان از دولت گرفت.
جهانگیری گفت: مهمترین رسالت من در دولت یازدهم این بود که در کوتاهترین زمان ممکن در دولت پیمانسپاری حذف شود. این در حالی است که ما الآن هم میگوییم که پیمانسپاری ارزی را اجرا نمیکنیم، بلکه امتیازات معافیت مالیاتی صادراتی را برای کسی که ارز را نمیآورد، حذف شود. هدف صادرات راهاندازی اقتصاد کشور است، صادرات امروز پیشران توسعه اقتصادی و صنعتی کشور است و اگر کسی دنبال راه انداختن تولید است، باید صادرات را راه بیندازد، ولی این صادرات برای این است که ارزی حاصل شود که نیاز کشور را تأمین کند. اگر کسی به هر دلیلی صادرات انجام میدهد که خروج سرمایه انجام دهد، خدمت به کشور نیست.
معاون اول رئیسجمهور گفت: برمبنای موارد استثنایی نمیتوان تصمیم گرفت. هزینه دفاتر صادراتی در حد فهم دولتیها دیده شده است، اگر کم است بگویید اصلاح کنیم. اتاق امین ما است و امین بخش خصوصی است و اگر قرار است اصلاحاتی انجام شود، بگویید اصلاح میکنیم. ما اعتماد دولت و بخش خصوصی را نداریم. تحریم داخلی واژه تلخی است، ما میخواهیم در این شرایط تهدید به فرصت تبدیل شود؛ یعنی موانع را برداریم نه اینکه مانع جدیدی بگذاریم، اگر جایی مطلبی دارید، بگویید.
معاون اول رئیسجمهور گفت: در دور اول دولت، اولویت اول این بود که مسئله برجام به نتیجه برسد و من بیشتر در مسائل اقتصادی وقت میگذاشتم، این دوره رئیسجمهور خود بیشتر در اقتصاد وارد میشود و معاونت اقتصادی دارد و آقای نهاوندیان نیز دبیر ستاد اقتصادی دولت، دبیر ستاد هماهنگی سران سه قوه است، این در حالی است که اکنون آقای نهاوندیان، از اتاق بازرگانی ایران به دولت آمده است.
جهانگیری گفت: اگر بخش خصوصی پیشنهادهایی برای اصلاح فرآیند بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد دارد، اعلام کند. این در حالی است که در مورد بازگشت ارز حاصل از صادرات، دولت تصمیم بلندمدت نگرفته است؛ اگر مردم ایران با هم باشند و به آمریکاییها بگویند که اقتصاد ایران به این راحتیها قابل فروپاشی نیست، تحریم طولانی نیست.
وی افزود: قیمت پایه صادراتی اصلاح خواهد شد، به من گفته شده که موضوع حل شده است، این در حالی است که اگر موضوع حل نشده است، به من نامه بنویسید که حل نشده است. ما در کشور در این شرایط، مدیر ریسکپذیر میخواهیم. من دستم قلم و کاغذی نیست که کسی را برکنار کنم، این در حالی است که من تا این لحظه اجازه برکناری منشی خودم را هم نداشتهام. بنابراین از من انتظار نداشته باشید وکیل و وزیر تغییر دهم.
وی افزود: امروز با اینکه به آقای شریعتمداری، قول داده بودم که با افتخار در این روز شرکت کنم، نمیخواستم بیایم، ولی صبح در صداوسیما اعلام شد که این جلسه با حضور بنده برگزار میشود پس آمدم که تعبیر و تفسیری از این جلسه نشود.
وی گفت: واقعیت این است که در شرایط کنونی اقتصاد ایران وضعیت خاصی را تجربه میکنیم و نمیتوانیم غیرصادقانه صحبت کنیم. این در حالی است که در سابقه مدیریتی من هم اینطور نیست که اگر با تولیدکننده و صادرکننده صحبت کردم، مواردی نادرست را عنوان نمایم. این در حالی است که سعی کردم آنچه راجع به مسائل کشور و شرایط اقتصادی و تولیدی میدانم، خلاف آن چیزی نگویم که میدانم؛ اما همه آنچه را که میدانم را هم نمیگویم، چراکه گفتن برخی مسائل به صلاح کشور نیست.
به گفته جهانگیری، برخی مسائل بین مردم پشت پرده نیست؛ اولویت ما در آغاز به کار دولت یازدهم این بود که تمام قیدوبندهای بستهشده به پای صادرکنندگان را از آنها دور کنیم؛ این در حالی است که تیم روی کار آمده، با قدرت گرفتن و میدان داشتن بخش خصوصی موافق بوده است و البته الآن هم میگویم که موتور محرک اقتصاد بخش خصوصی است و هر راه دیگری، به بیراهه رفتن است.
وی افزود: شرایط بینالمللی کشور یک واقعیتی است که سیاستهای اقتصادی کشور را متأثر میکند، به این معنا که شرایط سیاسی و اجتماعی داخل کشور نیز بر این سیاستهای اقتصادی اثرگذار است و محیط پیرامونی را نیز نباید بدون تأثیر دانست؛ این در حالی است که عامل درون بنگاهی، نیز مهم است و اگر عوامل مشخصی را نداشته باشد درون گلستان هم باشد موفق نخواهد بود؛ البته بنگاه اقتصادی آثار سیاستهای اقتصادی و فرهنگی داخلی و خارجی را نیز در کنار خود میبیند و در عملکردش تأثیر دارد.
معاون اول رئیسجمهور گفت: دولتها هستند که با سیاستگذاریها میتوانند شاخصهای اقتصادی را به سمت ثبات اقتصادی حرکت دهند، واقعیت این است که در دوره یازدهم، ما موفق بودیم که ثبات را به اقتصاد برگردانده و نرخ تورم را تکرقمی کنیم، این در حالی است که هجده ماه در یک مذاکره نفسگیر با خارجیها گفتگو کردیم و تابوها را شکستیم، این موضوع هم اتفاق افتاد. البته برخی از دوستان کلیپهایی میگذارند که من با حرارت از دولت دفاع میکنم، به خاطر این بود که کارهای خوبی انجام شد.
وی افزود: اتفاقات ویژهای اکنون در مسائل سیاسی داخلی و فضای بینالمللی رخ داده است و همه باید تلاش کنند در فضای سیاسی داخلی روحیه جوانمردی در کشور از بین نرود. این روحیه باید ترویج داده شود و باید کاری کرد که همه فکر کنند با جوانمردی میتوانند زندگی کنند.
جهانگیری با بیان اینکه ترامپ روی کار آمده و توافق بینالمللی را به هم زده است، گفت: برخی توصیه میکنند که بروید حرف ترامپ را بشنوید و قبول کنید، اما روحیه و غیرت ایرانی اجازه نمیدهد، ما توافق کردیم و امضا کردیم، شورای امنیت هم مهر تائید زد، حال یک فرد بگوید که من این را قبول ندارم و ما برویم بگوییم که چه قبول داری ما آن را اجرا کنیم، این خلاف روحیه جوانمردی است، اما او باید دست از کار اشتباه خود بردارد از موضع برابر و انسانیت با هم صحبت کنیم.
وی افزود: در این شرایط، به نظر میرسد که آمریکاییها که تحریمهای خود را روی ۱۳ آبان ماه بنا کردهاند، پیش از موعد در شاخصهای نفت، بانک و حملونقل که زیربناهای درآمدی اصلی کشور است، آغاز تحریم شده است. این در حالی است که تعدادی از کشورها تسلیم ترامپ شده و خرید نفت از ما را صفر کردهاند، ما نیز دست بسته نبودیم و راهکارهایی را پیدا کردهایم که علیرغم میل آنها نفت را صادر کنیم.
معاون اول رئیسجمهور گفت: راه دشواری داریم، باید اراده کنیم که راه دشوار را حلوفصل کنیم. تحریم امریکا یک تصمیم سیاسی و اقتصادی صرفاً علیه حکومت و دولت ایران نیست، بلکه علیه ملت ایران است. دروغ میگویند که مسائل انسان دوستانه را در تحریم لحاظ میکنند. بدترین سختگیریها در همین چند ماه اخیر روی تأمین مواد اولیه دارو راجع به ایران صورت گرفته است؛ ضمن اینکه در نحوه انتقال پول برای تأمین کالاهای اساسی مردم انجام دادهاند.
وی با بیان اینکه راه مقابله با تحریم، به عهده دولت و حکومت نیست، گفت: تحریم علیه ملت ایران است و وظیفه ملی همه ما این است که در این مقطع با دولت همراهی کنیم، جریانات سیاسی، دولت، حکومت و جریانهای مدنی اگر یک پیام واحد داشته باشند، به دلیل اینکه آمریکا در دنیا تنها است و بسیاری از کشورها با آنها همراه نیستند، اگر قبول کنیم که این دوره سخت است و باید با موفقیت پشت سر بگذاریم، این دوره طولانی نیست.
جهانگیری گفت: بعد از توافق خروج ترامپ از برجام جز زورگویی از ملت ایران چیزی دیگر نیست. اما باید گیرها را برطرف کرد. من بخش خصوصی ایران را بهخوبی میشناسم، ۸سال وزیر بودم، ۸ سال بیکار بودم و با بخش خصوصی ارتباط صمیمی داشتم، بخش خصوصی این پیشفرض را از ما قبول کنید که باید این شرایط سخت باید با موفقیت عمل شود، ما هم همین آدمهای قبلی هستم.
وی افزود: از صندوق توسعه ملی ۵۰۰ میلیون دلار را تبدیل به ریال خواهیم کرد تا از شرکتهای دارویی حمایت کنیم، رهبری نیز هفته گذشته تائید کردهاند و مشکلی هم نیست.
معاون اول رئیسجمهور از موافقت مقام معظم رهبری برای برداشت ۵۰۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی برای شرکتهای دارویی، خبر داد و گفت: افزایش نرخ بنزین در شرایط فعلی شدنی نیست و جامعه کشش ندارد.