اردیبهشت امسال، دونالد ترامپ از توافقنامه برجام بهصورت یکجانبه خارج شد. به دنبال خروج از برجام، آمریکا به مشتریان نفت ایران دستور داد که خرید نفت از ایران را تا 13 آبان ماه به صفر برسانند در غیر این صورت مشمول تحریم ثانویه آمریکا خواهند شد. تهدید مشتریان نفتی ایران و تشویق دیگر اعضای اوپک ازجمله عربستان برای افزایش نفت تولیدی، مهمترین استراتژی بود که دولت آمریکا پس از خروج از برجام در پیش گرفت اما درنهایت به شکست منجر شد.
پس از شکست این سناریو، مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا سه روز قبل از آغاز دومین دور تحریمهای آمریکا علیه ایران اعلام کرد که هشت کشور از تحریم آمریکا علیه صنعت نفت ایران معاف شدهاند.
در همین زمینه، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در تازهترین مصاحبه خود با روزنامه قطری العربی الجدید چاپ لندن تأکید کرد: «ما پیشازاین گفتیم که آمریکا نمیتواند صادرات نفت ایران را به صفر برساند و این همین چیزی است که به دست آمد و به دست میآید. ایران توان صادرات نفت خود را داشته و بازار جهانی به آن نیاز دارد و به همه ثابت خواهد کرد که با قدرت در آینده در بازار حضور پیدا میکند.»
علی شمس اردکانی رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران نیز معتقد است: آمریکا نمیتواند صادرات نفت ایران را به صفر برساند زیرا سایر کشورها همراه آمریکا نیستند.
به گفته رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران این دوره از تحریمها ازنظر مقررات سازمان ملل نهتنها غیرقانونی، بلکه با مصوبه شورای امنیت سازمان ملل در خصوص برجام متناقض است.
او در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» بابیان این موضوع که قدرت مبتنی بر زور در طول سالیان همواره گفتمان غالب دولتهای آمریکا بوده است، افزود: آمریکا در تمام این سالها تلاش کرده تا با زور حرف خود را به نتیجه برساند و طرفداران و بهاصطلاح «یاران» آمریکا کشورهایی هستند که دقیقاً با هژمونی آمریکا سازگارند؛ اما شاهدیم که این هژمونی رو به افول است.
شمس اردکانی با اشاره به سیاستهای نفتی که آمریکا بهمحض خروج از برجام در پیش گرفت، گفت: آمریکا فکر میکرد که میتواند با تحریم ایران و در پیش گرفتن سیاستهای موردنظر خود، قیمت نفت شیل را که خود آمریکا بزرگترین تولیدکننده این نفت است، بالا ببرد؛ اما دیدیم که اجرای این سیاست به دلیل اختلاف میان سرمایهگذاران آمریکایی، به شکست منجر شد.
او افزود: از طرفی این سیاست نفتی آمریکا، سیاستی نبود که موردپذیرش صاحبنظران جامعه آمریکایی قرار بگیرد و کارشناسان آمریکایی از همان ابتدا مخالفت خود را با اجرای آن اعلام کرده بودند.
به اعتقاد رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران تفاوت این دوره از تحریمها با تحریمهای دوره قبل این است که در آن تحریمها، سازوکارهای سازمان ملل بهویژه با رویکرد غلط دولت وقت، تحریمهای آمریکا را تأیید میکرد، اما در این دوره به این صورت نیست. بر همین اساس باید ایران از این فرصت به نفع خود استفاده کند.