زور بارندگی‌‌های امسال به کم‌آبی نمی‌رسد

آمارهای دفتر مطالعات پایه منابع آب وزارت نیرو نشان می‌دهد ارتفاع کل ریزش‌های جوی در سال آبی 98 -97 (اول مهر تا شامگاه دیروز) به 104.6 میلی‌متر رسیده است که از افزایش جدی نسبت به مدت مشابه سال قبل حکایت دارد.

هم سنجی بارندگی‌های امسال با سال قبل و میانگین درازمدت در 50 سال اخیر حاکی از این است که بارندگی‌های سال آبی جاری بالغ‌بر 219 درصد از بارندگی‌های مدت مشابه در سال قبل بیشتر شده است. همچنین این بارش‌ها در مقایسه با میانگین دوره‌های مشابه در 50 سال اخیر نشانگر رشد 39 درصدی بارندگی‌هاست.

جهش دو برابری بارش‌های امسال نسبت به سال قبل نشانه‌ای از افت شدید بارش‌ها بر اثر خشک‌سالی‌های متوالی در سال‌های اخیر است که باعث شده برای چندی سال میانگین بارش‌های جوی به‌مراتب از میانگین دوره‌های درازمدت کمتر باشد. این مسئله مستقیماً به عقب‌ماندگی اکثر حوضه‌های آبریز کشور منجر شده که در کوتاه‌مدت نیز با بهبود بارندگی‌ها برطرف نمی‌شود.

در 103 روز سپری شده از سال آبی 98 – 97، بیشترین ارتفاع ریزش‌های جوی به حوضه «خلیج‌فارس و دریای عمان» اختصاص دارد. در این دوره زمانی 195.7 میلی‌متر بارندگی در این حوضه به ثبت رسیده که نسبت به سال قبل 355 درصد و نسبت به میانگین 50 سال اخیر 63.6 درصد افزایش دارد.

رتبه دوم بارندگی‌های کشور در سال جاری به حوضه «دریای خزر» تعلق گرفته است درحالی‌که در اغلب موارد این حوضه پرباران‌ترین قسمت کشور به شمار می‌رفت. در سال آبی جاری ارتفاع بارش‌های جوی در منطقه دریای خزر و شمال کشور 182.6 میلی‌متر بوده که نسبت به سال قبل 43 درصد و نسبت به میانگین نیم‌قرن اخیر 22.6 درصد افزایش دارد.

وضعیت بارندگی در حوضه «دریاچه ارومیه» نیز در سال آبی جاری بهبود پیدا کرده و با رشد 108 درصدی نسبت به سال قبل توانسته است زمینه مساعدتری برای احیای این دریاچه فراهم آورد.

نکته قابل‌تأمل در اطلاعات منتشر شده از وضعیت بارش‌های جوی در سال آبی 98 – 97، تداوم خشک‌سالی شدید در منطقه جنوب شرقی ایران است که باوجود بهبود بارندگی‌ها همچنان پابرجاست. در این دوره زمانی، ارتفاع بارش‌های جوی در حوضه آبریز «مرزی شرق» 1.9 میلی‌متر بوده که در مقایسه با صفر بودن بارندگی در مدت مشابه سال قبل وضعیت خوبی به نظر می‌رسد اما این میزان بارش نسبت به دوره‌های درازمدت 43.8 درصد کاهش دارد.

همچنین وضعیت بارندگی در دو حوضه «فلات مرکزی» و «قره‌قوم» نیز باوجود بهبود چشمگیری نسبت به سال قبل همچنان وضعیت چندان مساعدی نسبت به دوره‌های درازمدت ندارد. بر اساس آمارها در 103 روز سپری شده از سال آبی جاری ارتفاع ریزش‌های جوی در حوضه فلات مرکزی ایران به 7.6 میلی‌متر و در حوضه قره قوم به 4.4 میلی‌متر رسیده که به ترتیب 450 و 346 درصد نسبت به سال قبل رشد دارد اما نسبت به میانگین نیم‌قرن اخیر به ترتیب 18.8 و 31.5 درصد رشد داشته است.