اجرای تعهدات طرف‌های برجام؛ ملاک اساسی تنظیم مناسبات آتی ایران و اروپا

وزارت امور خارجه در واکنش به بیانیه اتحادیه اروپا درباره ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا با انتشار بیانیه ای، ضمن استقبال از نکات مثبت و انتقاد از نکات منفی بیانیه بر تعامل سازنده مبتنی بر منافع و احترام متقابل با اتحادیه اروپایی تأکید کرد.

وزارت امور خارجه ایران در این بیانیه تاکید کرده است: تجربه گفت وگوها و همکاری های ایران و اتحادیه اروپا در طول سال های متمادی، بویژه در 3 سال اخیر نشان می دهد ظرفیت ها و فرصت های زیادی برای همکاری و توسعه روابط میان دو طرف وجود دارد.
بیانیه کامل وزارت امورخارجه به شرح زیر است:
جمهوری اسلامی ایران با استقبال از مواضع مثبت اعلامی در بیانیه اتحادیه اروپا در خصوص ایران بویژه برجام و دیگر نکات قابل قبول، برخی نکات و انتقادات خود را از بیانیه مزبور اعلام می‌کند:
ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری
جمهوری اسلامی ایران نسبت به مواضع اتحادیه اروپایی ملاحظات و نقدهای جدی دارد. قبل از هرچیز همچنان که قبلاً اعلام شد ما از ثبت ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری با ایران (ساحات) استقبال می کنیم اما بدون تردید انتظار طبیعی و واقع گرایانه آن است که این ساز وکار هرچه سریع تر به خصوص با اقدام دیرهنگام و ناکافی از سوی طرف های اروپایی با دقت و سرعت عمل بیشتری اجرایی شده و جنبه های دیگر تجارت میان ایران و کشورهای اروپایی را همچنان که در بیانیه ماه می وزرای خارجه ایران و سه کشور اروپایی تصریح و تعهد شده پوشش دهد. برای ما جنبه های اقتصادی برجام و انتفاع ایران از آن اهمیت بسزایی دارد و چگونگی اجرای تعهدات طرف های اروپایی برجام می تواند ملاک و محکی تعیین کننده و اساسی در تنظیم مناسبات آتی ما باشد. مرتبط کردن اجرای این ساز وکار که از تعهدات ذاتی برجامی است، با الزامات نهادهایی چون FATF غیر قابل قبول است.

ادعای طراحی امنیتی در اروپا
طرح اتهامات بی پایه ای همچون طراحی و یا اقدام تروریستی در اروپا از ابتدا بی اساس و تعجب برانگیز بود. ایراد چنین اتهامات واهی و بی اساس و ابراز نگرانی اروپایی ها در شرایطی که گروههای تروریستی و جنایتکار شناخته شده و دارای شناسنامه برای جهانیان در اروپا آزادانه فعالیت می کنند، نه تنها در شرایط کنونی سازنده نیست بلکه در راستای اهداف معاندینی است که خواهان تیرگی روابط ایران با اروپا هستند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بزرگترین قربانیان حملات تروریستی و به عنوان کشوری که در مبارزه با گروههایی همچون داعش که حتی امنیت اروپا را تهدید کرده و می کنند، پیشرو و همواره پیشتاز بوده است از اتحادیه اروپایی انتظار دارد تا با نگاهی واقع بینانه و به دور از استانداردهای مرسوم دوگانه به این موضوع پرداخته و با آن برخورد جدی و اقدام نماید.

 فعالیت های دفاعی ایران
همچنان که قبلاً نیز اعلام شده است موضوع فعالیت های دفاعی ایران صرفاً دفاعی، بازدارنده و بومی است و این موضوع هرگز در دستور کار مذاکره ما با دیگر کشورها نبوده و نخواهد بود. اعتقاد راسخ داریم طرح این گونه موضوعات در شرایط فعلی منطقه ای و تهدیدات آشکار علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران سازنده، کارساز و مفید نبوده و همسو با امنیت منطقه و منافع واقعی اروپا نیست.

مسائل منطقه ای
جمهوری اسلامی ایران اکیداً به کشورهای اروپایی توصیه می کند که نگاه واقع بینانه ای به حوادث و مسائل منطقه ای داشته باشند و تحت تأثیر جریانات و القائات عناصر مخالف صلح، ثبات و امنیت پایدار منطقه و توسعه روابط میان دولت ها وملت ها قرار نگیرند. جمهوری اسلامی ایران همواره از گفت وگو، تعامل و راهکارهای سیاسی برای حل وفصل تمامی بحران های منطقه ای حمایت می کند.

حقوق بشر
جمهوری اسلامی ایران هر گونه استفاده ابزاری و سیاسی از حقوق بشر علیه کشورهای مستقل را محکوم می کند. عملکرد چهار دهه گذشته جمهوری اسلامی ایران بخوبی نشانگر جدیت کشورمان در جهت ارتقای حقوق بشر و عمل به تعهدات بین المللی از طریق همکاری های سازنده و ساز وکارهای مبتنی بر گفت وگو است. اقدامات و تعاملات مثبت جمهوری اسلامی ایران با نظام حقوق بشر ملل متحد و مراجع بین المللی ذیربط، مبین التزام کشورمان به تداوم همکاری های سازنده است. اظهار نگرانی در خصوص وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران در شرایطی که جایگاه برتر ایران در منطقه به لحاظ رعایت موازین حقوق بشر بر همگان آشکار است، منحرف ساختن افکار عمومی و اصرار بر یک روند نادرست است که می تواند به افزایش بی اعتمادی در روابط فی مابین بینجامد. در منطقه ای که بحران اصلی آن کودک کشی رژیم صهیونیستی و جنایات ائتلاف سعودی در یمن ( به دلیل تسلیحات متعارف و غیر متعارف ارائه شده توسط کشورهای غربی از جمله برخی اعضای اتحادیه اروپا ) است، موضع گیری هایی از این قبیل توسط اتحادیه، بدون شک غیر سازنده بوده و از دید افکار عمومی جهانیان مردود است. سکوت اتحادیه اروپا در قبال نقض گسترده حقوق بشر در کشورهای عضو از جمله عدم استیفای حقوق اولیه و اساسی پناهندگان و مهاجرین، افزایش گرایش های راست افراطی و برخوردهای نژادپرستانه با اقلیت های قومی و مذهبی به ویژه مسلمانان ( به دلیل سخنان مبتنی بر نفرت پراکنی برخی دولتمردان اروپایی و نیز اقدامات خشن افراط گرایان) خود نافی ادعاهای اتحادیه مبنی بر پیگیری حقوق بشر می باشد.

در پایان این بیانیه آمده است: امیدواریم با عملی شدن تمامی تعهدات اروپا، شاهد تعمیق روابط دو طرف در کوتاه ترین زمان باشیم.